Nieuwsbericht | 31-01-2017 | 11:32

De grote meerderheid van de Nederlandse samenleving staat achter een democratische samenleving met gelijkheid, vrijheid en mensenrechten als belangrijkste waarden. Maar er lijkt wel steeds meer sprake van wantrouwen, angst en heftige discussies over waar de grenzen van die vrijheid liggen en wat gelijkheid precies inhoudt. Een vrije rechtstaat vraagt om voortdurend onderhoud en betrokkenheid en verantwoordelijkheid van iedereen. Daarom komt er meer aandacht voor democratische vaardigheden, burgerschap en emancipatie in het onderwijscurriculum. Dat schrijven de ministers Plasterk (BZK) en Asscher (SZW) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

De brief is een reactie op de motie Van Dam, waarin verzocht is om uit te werken hoe het uit- en overdragen van gedeelde waarden en het versterken van de onderlinge verbondenheid in de samenleving vergroot kan worden. Als voorbeeld van de verharding van het maatschappelijk debat noemen de bewindspersonen in hun brief de confrontaties over de opvang van asielzoekers en de ontspoorde discussie rondom zwarte Piet.

In de voorlichtingscampagne rond de komende verkiezingen voor de Tweede Kamer komt er extra aandacht voor jongeren vanaf 18 jaar, die voor het eerst mogen stemmen. Daarbij worden zij gewezen op het belang van leven in vrijheid en democratie. Dit jaar organiseert het kabinet een brede maatschappelijke dialoog om concrete ideeen en oplossingen te bedenken tegen verdeeldheid en polarisatie in de samenleving. Verder blijft de aanpak van arbeidsmarkt- en stagediscriminatie van migrantenjongeren een prioriteit, onder meer met de campagne `Zet een streep door discriminatie'.

Ook asielzoekers en andere nieuwkomers worden na aankomst in ons land nadrukkelijk gewezen op kernwaarden als vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Als het aan het kabinet ligt is vanaf deze zomer het traject rond de participatieverklaring verplicht voor alle nieuwkomers. Ook krijgen alle nieuwkomers direct na aankomst een voorlichtingsfilm over waarden en normen te zien. Plasterk en Asscher schrijven in hun brief dat er extra aandacht komt voor belangrijke momenten in onze geschiedenis, zoals de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog en het pijnlijke verleden van Indisch Nederland. Door meer subsidie aan het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis wil het kabinet ook meer aandacht voor de jaarlijkse herdenking van de afschaffing van slavernij.

Extremistische bewegingen zijn in alles het tegenovergestelde van democratie. Daarom strijdt het kabinet samen met Openbaar Ministerie, AIVD, NCTV, politie, Europol en gemeenten tegen radicalisering en jihadistische propaganda. Op scholen krijgen docenten training over hoe zij met radicale uitingen in de klas kunnen omgaan. De NCTV en Expertise-unit Sociale Stabiliteit van het ministerie van SZW ondersteunen gemeenten, organisaties en professionals, en er is extra aandacht voor het bijsturen in de opvoeding van jongeren. Het kabinet vindt het onacceptabel als lokale bestuurders bedreigd worden als ze antidemocratische groeperingen willen aanpakken. Bij bedreiging van politieke ambtsdragers is de strafeis dan ook met 200 procent verhoogd.