Nieuwsbericht | 12-01-2017 | 07:00

"Het is tijd om de ontwikkeling van overheidsbeleid te vernieuwen." Dat schrijft secretaris-generaal Maarten Camps van Economische Zaken in zijn jaarlijkse nieuwjaarsartikel dat vandaag verschijnt in het vakblad Economisch Statistische Berichten (ESB). Camps wil daarom anders gaan werken om sneller tot doelgericht beleid komen: "Door vaker burgers en bedrijven erbij te betrekken om tot gezamenlijk gedragen doelen te komen, door te beginnen met de inzet van concrete instrumenten en experimenten, en door steeds bij te sturen als dat noodzakelijk is."

In het nieuwjaarsartikel doet SG Camps de oproep om complexe beleidsthema's vaker met experimenten te benaderen. Dat past ook bij de tijdsgeest: burgers en bedrijven beschikken over meer vaardigheden en hulpmiddelen om informatie tot zich te nemen en te gebruiken. De veranderende dynamiek zorgt er volgens Camps voor dat eenduidige oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken vaak niet voorhanden zijn. De secretaris-generaal wil met een nieuwe beleidsaanpak onderstrepen dat beleidsmakers nieuwe wegen moeten durven verkennen om maatschappelijke doelen te realiseren.

Camps: "Vernieuwing leidt tot economische kansen. Dat is bijvoorbeeld zichtbaar bij windenergie op zee. Waar in 2013 nog werd gesteld dat windturbines op zee voorlopig veel te duur zouden zijn, is bij de aanbesteding van de windparken bij Borssele gebleken dat wind zich qua prijs kan meten met fossiel opgewekte stroom. Bovendien is de verwachting dat er de komende decennia vele banen in deze sector zullen ontstaan, tot 2020 al circa 10.000." De SG roept op vaker met durf naar belangrijke thema's te kijken: "We moeten onzekerheden die bij vernieuwing horen durven accepteren en ruimte geven aan vernieuwing en innovaties. Door af te wachten, blijven economische kansen onbenut."

Met deze betrekken-beginnen-bijsturen-aanpak adviseert Camps het overheidsbeleid de komende jaren verder vorm geven. "Denk bijvoorbeeld aan het efficienter benutten van onze weginfrastructuur en het vinden van nieuwe onderwijsvormen. Door met durf naar deze en andere thema's te kijken wordt het mogelijk om sneller te leren, te prikkelen en met nieuwe ideeen gewenst beleid te creeren." In zijn nieuwjaarsartikel werkt Camps twee van deze mogelijke experimenten verder uit.

Het eerste experiment dat Camps voorstelt betreft het identificeren van de groep afhankelijke zelfstandigen, voor hen is een vorm van sociale zekerheid gewenst. Om hiertoe te komen zouden zelfstandigen automatisch kunnen worden verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Zzp-ers krijgen tegelijkertijd de mogelijkheid om nee tegen te zeggen tegen een verzekering (een zogenaamde opt-out). Op deze wijze kan meer geleerd worden over welke zelfstandigen als zelfredzaam gezien kunnen worden en welke als afhankelijk. Dit kan vervolgens ook als uitgangspunt dienen voor een vergelijkbare benadering van werknemers, waardoor een uniform stelsel van sociale zekerheid voor alle werkenden kan ontstaan, waarbij ook de gewenste vormen van solidariteit kunnen worden meegenomen.

Het tweede experiment dat Camps voorstelt gaat over de transitie naar een CO2-arme economie. De huidige CO2-prijs is lager dan nodig om bedrijven aan te sporen tijdig in te spelen op de noodzaak om de CO2-uitstoot terug te dringen. De beste oplossing zou zijn om die prijs in Europees verband te verhogen. Het is echter niet te verwachten dat alle lidstaten daar in mee gaan. Daarom suggereert Camps dat Nederland het initiatief neemt en zelf bijvoorbeeld een CO2-norm of een gedifferentieerde nationale CO2-minimumprijs introduceert. Daarbij kan, met het oog op mogelijke weglekeffecten en de internationale concurrentiepositie, innovatiesteun en gerichte compensatie aan bedrijven worden geboden. Bijsturen zal nodig zijn om de juiste vormgeving te vinden en samenwerking met andere landen kan de effectiviteit vergroten. Met deze aanpak kan innovatie op gang komen en kunnen vernieuwende oplossingen voor CO2-reductie ontstaan. Het Nederlandse bedrijfsleven kan hiermee een voorsprong nemen op de internationale concurrentie.

Lees het Nieuwjaarsartikel 2017 van SG Camps hier.

Zie het origineel.