Nieuwsbericht | 16-12-2016 | 15:06

Het kabinet dient zo spoedig mogelijk een wet in die de inwerkingtreding van de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraine regelt. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Koenders van Buitenlandse Zaken, mede namens minister Ploumen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Gisteren namen de Europese staatshoofden en regeringsleiders een besluit waarin een juridisch verbindende interpretatie van de associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraine is neergelegd. In dat besluit is vastgelegd dat het verdrag Oekraine niet de status van kandidaat-lidstaat van de EU verleent, en dat deze evenmin enige toezegging inhoudt om Oekraine die status in de toekomst te geven. Voor veel Nederlandse nee-stemmers bleek dit een belangrijk punt van zorg.

Ook maakt het besluit duidelijk dat er geen sprake is van een collectieve veiligheidsgarantie voor Oekraine of een verplichting voor de EU-lidstaten tot militaire samenwerking. Bovendien verleent het verdrag geen rechten aan Oekraiense werknemers op toegang tot de EU-arbeidsmarkt en is er geen verplichting voor lidstaten tot extra financiele steun aan Oekraine. Verder bevestigt het besluit dat versterking van de rechtsstaat en in het bijzonder corruptiebestrijding een essentieel element van het verdrag zijn.

Met het besluit verbinden de lidstaten zich juridisch op het hoogste niveau aan een interpretatie van de associatieovereenkomst. Daarmee vormt het besluit een beschermingsmaatregel tegen verdergaande interpretaties van het verdrag. Als het Hof van Justitie van de Europese Unie ooit zou worden gevraagd zich uit te spreken over bepalingen uit de overeenkomst, moet het hof rekening houden met het besluit van de Europese staatshoofden en regeringsleiders.

Volgens het kabinet komt deze juridisch bindende oplossing tegemoet aan de zorgen uit het maatschappelijk debat voorafgaand aan het raadgevend referendum. Het kabinet heeft altijd gesteld zorgvuldig te willen omgaan met de uitslag van het referendum en het maatschappelijk debat. Daarnaast zorgt het besluit ervoor dat de Europese Unie een verenigd front kan blijven vormen tegen het destabiliserende buitenlands beleid van Rusland.

De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor spoedadvies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.