Scherpekamp: meer dan een zomerdijk

Nieuwsbericht - Gepubliceerd op: 16 december 2016- Laatste update: 16 december 2016 10:29 uur

Scherpekamp heeft door de jaren heen op verschillende manieren een belangrijke rol vervuld. Van aan- en afvoerweg voor de oude steenfabrieken tot aan verdedigingswerk tijdens de Koude Oorlog.

De geschiedenis van Scherpekamp gaat ver terug. Al op een oude kaart uit 1723 is boerderij Scherpekamp zichtbaar. De boerderij is verdwenen maar de naam is blijven voortbestaan in de weg door de Angerensche en Doornenburgsche Buitenpolder. 'Later, toen er in de negentiende eeuw de steenfabrieken ontstonden langs de Rijn, vormde Scherpekamp de aan- en afvoerweg van klei en bakstenen. Zoals dat nu nog steeds het geval is voor steenfabriek Caprice', vertelt Geert Tijssen van de Historische Kring. 'Mogelijk is de weg en de kade van de steenfabrieken tot aan de Rijndijk bij Doornenburg oorspronkelijk een restant van een retranchement, een vestingwerk met gracht en wal. Dat is niet met zekerheid te zeggen. Het kan goed zijn dat de weg later is opgehoogd, toen de kade en het inlaatwerk vanaf de jaren vijftig onderdeel gingen uitmaken van de Rijn-IJssellinie.'

Rijn-IJssellinie

Chris van Asperen en Geert Bouwman, ook van de Historische Kring, vertellen over de bijzondere functie die Scherpekamp en het inlaatwerk, in die periode hadden. Van Asperen: 'In de jaren vijftig werden de kade en het inlaatwerk tot verdedigingswerk gebombardeerd, voor als de Russen kwamen. In die tijdsgeest niet gek, de Koude Oorlog was in volle gang.' Bouwman vervolgt: 'Scherpekamp ging onderdeel uitmaken van de Rijn-IJssellinie: hele stukken land konden beheerst onder water worden gezet om de vijand, de Russen dus, tegen te houden. Het inlaatwerk, oorspronkelijk in 1912 als sluis gebouwd om slibrijk water de polder in te kunnen laten, kreeg zo ineens een militaire functie.'

Historische waarde

Rijkswaterstaat graaft met de werkzaamheden ook de kade af boven op het inlaatwerk, maar laat het inlaatwerk daarbij ongemoeid vanwege zijn hoge cultuurhistorische waarde. Tijssen: 'De inlaat is niet alleen een mooi voorbeeld van een zeldzaam vooroorlogs waterbouwkundig werk, maar geeft ook goed weer hoe deze plek historisch voortdurend in ontwikkeling is geweest.' Bouwman voegt daaraan toe: 'De inlaat geeft perfect een belangrijk landschappelijk concept uit de jaren vijftig en zestig uit de vorige eeuw weer: het op gecontroleerde wijze onder water laten lopen van land. Daarnaast is het een mooi voorbeeld van hoe wij als Nederland, en als gemeente Lingewaard, zowel tegen als met het water kunnen strijden.'

Meer nieuws

* Meer nieuws: Pannerdensch kanaal: kadeverlaging Scherpekamp