Internationaal onderzoek naar vroege opsporing van kanker na trombose

VUmc Cancer Center Amsterdam heeft een bloedtest ontwikkeld die kanker aantoont. Samen met het AMC is nu een onderzoek gestart om uit te vinden of deze test ook kanker kan opsporen na trombose of een longembolie. Want trombose zonder duidelijke oorzaak kan een signaal zijn dat iemand kanker heeft.

Kanker zorgt voor een verhoogde stollingsneiging van het bloed. Daarom hebben kankerpatiënten een 4- tot 7-maal verhoogd risico op een trombose, zoals een trombosebeen of longembolie, een zogenoemde veneuze trombo-emboli (VTE). Een trombose kan veel verschillende oorzaken hebben, zoals bijvoorbeeld een operatie of immobiliteit na een lange vliegreis. Echter, het kan in een klein aantal patiënten ook het eerste teken zijn van een onderliggende kanker die nog niet ontdekt is, met name als trombose ontstaat zonder duidelijke oorzaak. In deze patiëntengroep is de kans op het ontdekken van kanker binnen een jaar na de trombose 4% tot 7%, oftewel, circa 1 op de 20 trombosepatiënten waarbij geen duidelijke uitlokkende factor voor trombose is geweest, krijgt later de diagnose kanker.

Om die reden wordt bij elk van deze patiënten een screening naar kanker gedaan die bestaat uit het herkennen van specifieke symptomen, lichamelijk onderzoek, bloedtests en soms ook een röntgenfoto van de longen. Maar een deel van de kankerdiagnosen, ongeveer 40-60% wordt met deze screening gemist. “Daarom moet voor deze patiënten een effectievere methode ontwikkeld worden om kanker na een VTE zonder duidelijke oorzaak, vroegtijdig op te sporen”, vertelt Noémie Kraaijpoel, promovenda uit de groep van prof.dr. Harry Büller van het AMC.

Het VUmc Cancer Center Amsterdam heeft eerder een bloedtest ontwikkeld die met hoge zekerheid kanker kan aan te tonen. De bloedtest detecteert RNA-profielen in bloedplaatjes en kan met hoge accuraatheid de aanwezigheid van kanker herkennen. Onlangs hebben het AMC en VUmc de handen ineen geslagen om voor patiënten met een VTE zonder duidelijke oorzaak in studieverband te testen of deze bloedtest kanker mogelijk in een vroeg stadium kan aantonen; de PLATO-VTE studie (PLATelet RNA profiling to detect Occult cancer in unprovoked VTE).

Promovendus Myron Best, onderzoeker uit het lab van prof.dr. Tom Würdinger van het CCA legt uit: “Hiervoor is een internationaal onderzoeksconsortium opgezet waar verschillende ziekenhuizen in Europa, Canada, en de Verenigde Staten aan deelnemen. Deze aanpak kan de tumoren die niet met de huidige screeningsmethodes worden opgespoord mogelijk alsnog detecteren.”

De onderzoekers verwachten over drie jaar de eerste resultaten van deze studie te kunnen presenteren.