25 september 2016

Gouden Kalf voor de Filmcultuur uitgereikt aan Marc en Alex van Warmerdam

Alex van Warmerdam en Marc van Warmerdam zijn vanmiddag geëerd met het Gouden Kalf voor de Filmcultuur 2016. Met dit speciale Gouden Kalf lauwert het Nederlands Film Festival personen of instanties die zich op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de Nederlandse filmcultuur.

Emile Fallaux, voorzitter van het bestuur van het Nederlands Film Festival, sprak tijdens de uitreiking de volgende woorden:

Alex van Warmerdam is een Nederlandse dichter die deze regels dichtte: 'Ik zal ongezien ter wereld komen / per ongeluk / een slak vertrappen / en een vis / naar lucht zien happen / ik zal stiekem doodgaan / als iedereen televisie kijkt'

Een treuriger beeld van zijn levenseinde kon Alex de Nederlandse literatuurgeschiedenis niet schenken: ik zal stiekem doodgaan/ als iedereen televisie kijkt. Wij prijzen ons gelukkig dat de dichter vóór die hopeloze dood meer heeft gedaan dan dichten, en ook meer dan slakken vertrappen en vissen naar lucht zien happen. De filmwereld mag dankbaar zijn dat Alex zijn kijk op leven en dood ook heeft neergelegd in scenario’s, teksten als basis voor speelfilms. Dat die woorden zijn omgetoverd tot films en dat die de nationale filmcanon hebben verrijkt is te danken aan een andere Van Warmerdam, de onmisbare broer Marc. Alex en Marc, de dichter en de doener.

. . . . . . . . . . . . . . . .

De gebroeders Van Warmerdam zijn een klasse apart. Alex is niet alleen regisseur, maar ook scenarist, acteur, componist en vormgever. Marc slaagt erin het eigenzinnige werk van zijn broer te realiseren en maakt zich daarnaast sterk voor de belangen van de film- en cultuursector. Hij is initiatiefnemer van bioscoop Het Ketelhuis met speciale aandacht voor Nederlandse films, was tot voor kort voorzitter van branche-organisatie Film Producenten Nederland, is bestuurslid van Stichting Louis Hartlooper en lid van de Raad van Toezicht van het Nederlands Theater Festival. Met hun filmproductiehuis Graniet Film, theatergezelschap De Mexicaanse Hond en muziektheatergezelschap Orkater belichamen zij als geen ander duo de kruisbestuiving tussen film en theater.

De signatuur van hun filmwerk is uniek en volstrekt eigen. Beeld, verhaal, decors en taal zijn direct herkenbaar als ‘Warmerdamiaans’. Alex’ keuzes voor droge zwarte humor, een gestileerde acteerstijl, hoekige timing én vilein absurdisme in plaats van psychologische onderbouwing kenmerken al hun films.

Een oeuvre van negen speelfilms dat trouw blijft aan de dwarse persoonlijke visie van de makers is ongeëvenaard in ons land. Internationaal vertegenwoordigen de films van de Van Warmerdams een vaste waarde waar collega’s, critici, filminkopers en publiek naar uitkijken. Ze worden vertoond in vele landen en geselecteerd voor en bekroond op A-festivals als Cannes, Venetië, Toronto. In Nederland werden de films geregeld bekroond met Gouden Kalveren, de eerste keer in 1986 al met o.a. Beste Regie voor ABEL en meest recent in 2013 met Beste Film, Beste Scenario en Beste Actrice voor BORGMAN.

Met het Gouden Kalf voor de Filmcultuur eert het NFF-bestuur Alex en Marc van Warmerdam voor hun voorbeeldige volharding in het bouwen aan een consistent oeuvre, voor het samenspel tussen een onalledaagse ideeënwereld en een nuchtere dadendrang. De invloed van Alex van Warmerdam op het denken over filmstijlen en die van Marc van Warmerdam op filmproductie in Nederland is bevrijdend en inspirerend, ook voor nieuwe generaties filmmakers. Bovendien is dit Gouden Kalf een teken van dankbaarheid voor hun onbaatzuchtige inspanningen ten bate van de hele filmsector.

Gouden Kalf voor de Filmcultuur

Het Gouden Kalf voor de Filmcultuur wordt sinds 1981 uitgereikt door het bestuur van het Nederlands Film Festival. Eerder ging het Gouden Kalf naar Sandra den Hamer (2015), Burny Bos (2014), Monique van Schendelen (2013), Willeke van Ammelrooy (2012), Rolf Orthel (2010), Doreen Boonekamp (2009), Rutger Hauer (2008), Robby Müller (2007), Hans Kemna (2005), Jan Decleir (2003), Louis van Gasteren (2002), René Scholten (2001), Matthijs van Heijningen (1999), Geoffrey Donaldson (1998), Robbert Wijsmuller (1997), Jeroen Krabbé (1996), Wim Verstappen (1995), Jan de Vaal (1994), Jan Blokker (1993), Paul Verhoeven (1992), De Filmkrant (1991), Jos Stelling (1990), Ellen Waller (1989), Johan van der Keuken (1988), Fons Rademakers (1987), Anton Koolhaas (1986), Joris Ivens (1985), J.M.L. Peters (1984), Bert Haanstra (1983), Dan Ireland (1982) en J.G.J. Bosman (1981).