Nieuw verschenen: Verborgen privaatrecht

ZUTPHEN, 20160908 -- De boodschap in dit boek aan de juridische, privaatrechtelijke wereld in de Europese Unie is: Wake up! Het Europese recht is onderdeel van het geldende recht en dient als zodanig – en dus niet als afzonderlijke toevoeging onder de vlag van ‘IPR, Europees recht of doorwerking’ – bestudeerd, gekend én toegepast te worden. Het gaat om geldend privaatrecht!

In het boek 'Verborgen privaatrecht' van mr. Roel Westrik wordt beschreven dat sprake is van een 'ken'probleem: hoe kan het geldende recht worden gevonden, teneinde het te kunnen (her)kennen? Aan de hand van vijftien 'ken'vragen wordt getoond hoe het recht uit Europese bron – samen met het traditionele 'nationale recht' – het geldende recht vormt.

Het recht uit Europese bron moet worden gezien als nationaal, eigen recht. Het moet als zodanig worden bestudeerd en, vooral, toegepast. Momenteel wordt het echter nog steeds beschouwd als een ‘van buiten’ komende eenheid.

‘Europees recht’ wordt het genoemd, als is het een corpus alienum dat doordringt of doorwerkt in de nationale rechtsorde. De nationale rechtsorde heeft nog immer het primaat in het rechtsdenken.

Niets is echter minder waar. Recht uit Europese bron heeft niet alleen een hogere gelding dan recht van nationale origine, het herschrijft dat nationale recht ook actief van binnenuit en heeft het deels al herschreven. Zolang dat niet wordt (h)erkend, in het rechtenonderwijs en in de rechtspraktijk, is het echte geldende privaatrecht verborgen.

In het boek ‘Verborgen privaatrecht’ wordt beschreven dat sprake is van een ‘ken’probleem: hoe kan het geldende recht worden gevonden, teneinde het te kunnen (her)kennen? Aan de hand van een vijftien tal ‘ken’vragen wordt getoond hoe het recht uit Europese bron – samen met het traditionele ‘nationale recht’  - het geldende recht vormt.

Die nieuwe werkelijkheid, die reeds onder ons is, moet onder ogen worden gezien. Momenteel bestaat een reëel risico dat oplossingen en uitspraken in juridische kwesties naar nationaal recht uiteindelijk de toets aan het echte geldende recht niet kunnen doorstaan. Aldus wordt dan geen ‘recht’ gedaan.

Het boek is ook in de Engelse taal verkrijgbaar onder de titel ‘Hidden Civil Law’.

Nadere informatie
Verborgen privaatrecht. Hoe het geldende recht te kennen?
ISBN: 9789462511071
Rechtsgebied: Privaatrecht
Auteur: mr. R. Westrik
Aantal pagina's: 114

Beschrijving
Juristen worden opgeleid om te werken met geldend recht. Om dat geldende recht te kennen dienen zij ‘hun literatuur bij te houden’. Ziehier, in twee zinnen, de werkelijkheid én werkwijze van juristen gedurende een voorbije eeuw. Voorbij, omdat in de huidige tijd het geldende recht niet goed meer ‘gekend’ kan worden. Er bestaat een kenprobleem met betrekking tot het geldende recht van Europese origine. Het kenprobleem bestaat uit twee vragen. Ten eerste: ‘Wat is in dit concrete geval het geldende en toepasselijke recht?’ Ten tweede: als er (al) een vermoeden is dat ‘recht van buitenaf’ mogelijk van toepassing is, hoe moet dit dan gevonden worden?

Deze vragen, die vooraf, iedere dag, in iedere casus en op elk rechtsgebied gesteld moeten worden, gaan ‘met zevenmijlslaarzen’ door bestaande werkwijzen en indelingen in rechtsgebieden heen. Zij laten zich niets gelegen liggen aan territoriale of inhoudelijke grenzen of aan de heersende benadering van ‘het Europese recht’ als ‘verborgen privaatrecht’, als corpus alienum dat van buitenaf ‘doorwerkt’ in het nationale recht.

De boodschap in dit boek aan de juridische, privaatrechtelijke wereld in de Europese Unie is aldus: Wake up! Het Europese recht is onderdeel van het geldende recht en dient als zodanig – en dus niet als afzonderlijke toevoeging onder de vlag van ‘IPR, Europees recht of doorwerking’ – bestudeerd, gekend én toegepast te worden. Het gaat om geldend privaatrecht!

Inhoudsopgave
Voorwoord en verantwoording
1. Inleiding: een kenprobleem
2. Aard van het kenprobleem
3. Paradoxen aangaande het ‘geldende recht’
4. De dichotomie achterhaald
5. Verborgen geldend recht
5.1 Geldend recht: waar is het te vinden in nationale wetgeving en literatuur?
5.2 Geldend recht: waar is het te vinden in regelgeving van Europese origine?
5.3 Hebben EU-richtlijnen directe of indirecte werking?
5.4 Ligt er nog geldend primair recht van Europese origine ‘onder’ mijn casus?
5.5 Hoe moet een jurist de normen die het HvJ EU aanlegt, ‘zien aankomen’?
5.6 Wat gaat voor: de tekst van een richtlijn, of de ratio daarvan? Ruime of enge uitleg? Een van beide?
5.7 Wie heeft het laatste woord: het HvJ EU of de nationale rechter? Gaat het HvJ EU op de stoel van de nationale rechter zitten?
5.8 Bestaat er een ‘stappenplan’ om het geldende recht te vinden?
5.9 Mag een lidstaat strengere ‘eigen wetgeving’ hebben?
5.10 Is er een systeem in de rechtsbeoefening door het HvJ EU, of betreft het precedentenrecht?
5.11 Hoe te weten of er ‘staat wat er staat’ in de taal die een jurist leest?
5.12 Is voor de toepasselijkheid van ‘Europees recht’ een grensoverschrijdend aspect nodig?
5.13 Bestaan territoriale en/of juridisch-inhoudelijke grenzen nog voor de toepassing van geldend recht uit Europese bron?
5.14 Weten wij of juridische begrippen juist zijn?
5.15 Wanneer is het bestaande rechtssysteem kennelijk niet (meer) juist?
6 Kenprobleem: conclusie
7 Hoe nu verder?
Jurisprudentieregister 


Over de auteur:
Roel Westrik is als Universitair hoofddocent privaatrecht verbonden aan de Erasmus School of Law (ESL) van de Erasmus Universiteit Rotterdam en als Hoofd Wetenschappelijk Bureau werkzaam bij Holla Advocaten (Den Bosch, Eindhoven).