31mrt2016

17.30

'Alleen gekken praten tegen gebouwen': over human-thing entanglement, excessieve objecten en agency

Een buitengewoon intrigerend verschijnsel: het engagement van mensen met kunstwerken alsof zij te maken hebben met levende wezens.

31mrt2016 17.30

Lezing

Beelden en schilderijen leven niet; toch blijken kijkers over de hele wereld, en al eeuwenlang, kunstwerken te behandelen alsof het levende wezens zijn: men beweert dat portretten de kijker volgen met de ogen, of dat standbeelden bewegen, spreken of van hun voetstuk afkomen. Ook behandelt men kunstwerken vaak alsof ze bewustzijn en gevoel hebben: hun ogen worden uitgestoken, en hun handen afgehakt.

Over human-thing entanglement, excessieve objecten en agency

Beelden en schilderijen leven niet, maar toch blijken kijkers over de hele wereld, en al eeuwenlang, kunstwerken te behandelen alsof het levende wezens zijn: men beweert dat portretten de kijker volgen met de ogen, of dat standbeelden bewegen, spreken of van hun voetstuk afkomen. Ook behandelt men kunstwerken vaak alsof ze bewustzijn en gevoel hebben: hun ogen worden uitgestoken, en hun handen afgehakt. Nog recent probeerde een bezoeker de Mona Lisa in het Louvre te beschadigen door er een mok tegen aan te gooien, terwijl hij tegen het schilderij zei: `I will wipe that grin off your face`. In haar lezing zal Caroline van Eck bespreken waarom dit universele en zeer oude fenomeen tot recent weinig aandacht heeft gekregen binnen de kunstgeschiedenis, en hoe we deze reacties, die op het eerste gezicht volkomen irrationeel lijken, kunnen verklaren door een beroep te doen op de retorica, de antieke theorie van de overtuiging enerzijds en anderzijds op zeer recente antropologische theorieen.

Over de spreker

Caroline van Eck is Hoogleraar Architectuur en Beeldende Kunst tot 1800 aan de Universiteit Leiden. Ze studeerde kunstgeschiedenis aan de Ecole du Louvre, en klassieke talen en filosofie aan de Universiteit Leiden. Na haar promotie in de wijsbegeerte aan de UvA heeft ze lesgegeven aan de universiteiten van Amsterdam, Groningen, Yale en Gent. In 2005 kreeg zij een NWO/VICI-subsidie voor het onderzoeksprogramma `Art, Agency and Living Presence`. In september 2016 wordt zij Hoogleraar Kunstgeschiedenis in Cambridge; in het voorjaar van 2017 zal zij de Slade Lectures geven in Oxford.

Recente publicaties: Classical Rhetoric and the Arts in Early Modern Europe (Cambridge and New York: Cambridge University Press, 2007); Art, Agency and Living Presence. From the Animated Image to the Excessive Object (Munich and Leiden: Walter De Gruyter/Leiden University Press, 2015); Art Works that Refuse to Behave: Agency, Excess and Material Presence in Canova and Manet, New Literary History, 46 (2015), pp. 409-34.

Machteld Loewensteijn is moderator. Zij is als kunsthistoricus verbonden aan de Amsterdam School of Historical Studies van de UvA en adviseur van de Amsterdamse Academische Club op het gebied van kunstgeschiedenis en geschiedenis.

Blijft u eten?

Na de lezing serveren wij, inmiddels traditioneel, een `clubschotel' voor 15 euro. Een heerlijke huisgemaakte schotel voor een vriendelijke prijs en de mogelijkheid op tijd te vertrekken. Leden ontvangen 15% korting.

Programma donderdag 31 maart 2016

17.00 inloop

17.30 start programma

18.45 einde programma, aansluitend diner (optioneel)

Aanmelden

Amsterdamse Academische Club

* Amsterdamse Academische Club (AAC)

Oudezijds Achterburgwal 235 | 1012 DL Amsterdam +31 (0)20 525 1570

Gepubliceerd door Amsterdamse Academische Club