Simone Walvisch: 'Hoe ziet de sector eruit in 2032?'

29-03-2016
Financien

De laatste tijd is er veel gepraat over het onderwijs in 2032: de leerling van nu zal dan de arbeidsmarkt betreden. Hoe bereiden wij deze leerling hier zo goed mogelijk op voor? Een belangwekkend onderwerp dat bij mij ook de vraag oproept: hoe ziet de sector primair onderwijs er dan uit in
2032? Of liever, hoe willen wij dat de sector eruit ziet in de toekomst, zodat we onderwijs kunnen realiseren dat we allemaal noodzakelijk en gewenst vinden?

Een sterke sector primair onderwijs is in staat om in te spelen op de vragen vanuit de samenleving en wordt gemaakt door professionele schoolbesturen. Die schoolbesturen geven de teams in de scholen de ruimte om goed onderwijs te geven en faciliteren die teams door goed financieel en
HR-beleid. En ze kijken vooruit, denken na over strategische vraagstukken. Over de positionering van scholen in de omgeving bijvoorbeeld.

Met deze achtergrond wil de PO-Raad met haar leden in gesprek over de modernisering van de bekostigingssystematiek in het primair onderwijs. In ons streven naar de noodzakelijke beleidsruimte past een modernere bekostiging. Die gedachte is niet nieuw. Ik weet nog hoe in het allereerste
beleidsplan van de PO-Raad in 2009 al stond dat de lumpsum - die in 2006 is ingevoerd - niet compleet was. Er werd op dat moment door de toenmalige staatssecretaris Dijksma gestuurd door middel van zoveel projecten en projectmiddelen dat daar zeker 200 miljoen mee gemoeid was. Sindsdien zijn
er wat stappen gezet. Zo kwam er in 2011 een prestatiebox op bestuursniveau. Heel veel besturen hebben dit benut als een `innovatiebudget', het begin van een toekomstgericht beleid.

Criteria voor een nieuwe bekostigingssystematiek

Onze ALV heeft op 26 november 2015 ingestemd met een aantal criteria voor een nieuwe bekostigingssystematiek. Zo vinden we dat de bekostiging eenvoudiger, stabieler, tijdiger en meer faciliterend moet worden. Ook moeten objectiveerbare kostenverschillen worden meegenomen in de
bekostigingssystematiek. We stellen daarnaast als voorwaarde dat de invoering van een nieuwe bekostigingssystematiek in minimaal een beleidsperiode ingevoerd wordt om schoolbesturen in staat testellen om zich voor te bereiden. Inmiddels heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschappen (OCW) deze criteria ook als uitgangspunt genomen.

Het ministerie van OCW kijkt naar de bekostigingssystematiek als verdeelvraagstuk: hoe verdelen we het geld dat via het ministerie van Financien beschikbaar wordt gesteld, zo goed mogelijk over de scholen. Als er noodzakelijk verschil wordt gemaakt tussen scholen, zoals bij de kleine
scholentoeslag, gaat dat van het totale budget af. Wij willen met een andere bril naar de bekostiging kijken: eerst een basisbekostiging vaststellen voor alle scholen, gebaseerd op het leerlingenaantal. Daarna willen we bekijken op grond van welke objectiveerbare verschillen er een toeslag
nodig is, zoals bij scholen in dunbevolkte gebieden (conform het criterium van de ALV).

Regiobijeenkomsten

Het wordt een spannend gesprek. Ik hoop dat we dit gesprek kunnen voeren met de blik naar de toekomst. En dat we met elkaar kunnen bekijken hoe we een kwalitatief goed, divers en toegankelijk aanbod van onderwijs in de toekomst veilig kunnen blijven stellen.

Dit onderwerp staat op de agenda van de negen regionale bijeenkomsten die de PO-Raad de komende weken organiseert. Maar er speelt zoveel meer. Denk alleen al aan actualiteiten als de Wet Werk en Zekerheid en de CAO PO. Morgen vindt de eerste regiobijeenkomst plaats in Zwolle. Ik kijk ernaar
uit!

Laatst gewijzigd:
dinsdag 29 maart 2016