DNBulletin: Contactloos betalen, straks overal in Europa
De meeste Nederlanders hebben inmiddels een pinpas waarmee zij contactloos kunnen betalen. In Nederland zijn ook steeds meer betaalterminals geschikt om dit soort betalingen te accepteren, en het aantal contactloze betalingen groeit snel. Ook elders in Europa neemt het contactloos betalen hand
over hand toe, maar dat betekent nog niet dat er overal grensoverschrijdend kan worden betaald.
Contactloos betalen aan de toonbank
Contactloos betalen kan met een daarvoor geschikte betaalpas of met een mobiele telefoon waarop een contactloos-betalen app is geinstalleerd. Inmiddels is 62% van het totaal aantal betaalpassen en 40% van het totaal aantal terminals geschikt voor contactloos betalen. In winkels betalen met de
mobiele telefoon is nog niet wijdverspreid, maar het kan al wel bij een aantal banken en bij een mobiele telecomaanbieder.
Voor een betaling onder de EUR 25 hoeft geen pincode ingevoerd te worden, zodat de betaling veel sneller gaat dan een gewone pinbetaling. Een ander groot voordeel van contactloos betalen is bovendien de veiligheid. Omdat de betaalpas niet in de betaalterminal gestoken hoeft te worden, is het
`skimmen' van de pas onmogelijk; dat verhoogt de veiligheid. Bovendien gelden er limieten voor bedragen die zonder pincode betaald kunnen worden. En ondanks enige zorg bij consumentenorganisaties over de veiligheid is er in Nederland nog geen fraude geconstateerd met contactloos betalen.
Door het hoge gebruiksgemak neemt in Nederland het aantal contactloze betalingen snel toe. Na de introductie in 2014 besloeg het contactloos betalen in januari van dit jaar al zo'n 12% van het totaal aantal pintransacties (zie figuur 1).
Figuur 1 - Contactloos betalen in Nederland
Contactloos betalen in Nederland
En ook in het buitenland neemt contactloos betalen een grote vlucht (zie figuur 2). Met name Polen, Tsjechie, Slowakije, Hongarije, Spanje en het Verenigd Koninkrijk zijn al ver.
Figuur 2 - Contactloos betalen in Europa
Contactloos betalen in Europa
Verticaal: het percentage contactloze kaarten ten opzichte van het totale aantal betaalkaarten (debitcards).
Horizontaal: het percentage betaalterminals dat geschikt is voor contactloos betalen ten opzichte van het totaal aantal betaalterminals.
Bron: ERPB final report mobile and card-based contactless proximity payments
Een Europese betaalmarkt
Met het toenemend gebruik van contactloos betalen in binnen- en buitenland rijst de vraag of er bijvoorbeeld met een contactloze pas uit Nederland ook in andere EU-landen contactloos betaald kan worden. Nederland is net als andere EU-landen per 1 augustus 2014 onderdeel van de Single Euro
Payments Area (SEPA). Dat betekent dat overschrijvingen, incasso's, maar ook betalingen met pinpas en creditcard in Nederland niet anders zijn of zouden moeten zijn dan betalingen over de grens binnen Europa. Maar dat blijkt in de praktijk niet altijd even gemakkelijk. Er zijn obstakels die de
integratie van de Europese betaalmarkt hinderen.
Er zijn nog belangrijke verschillen tussen landen die grensoverschrijdend gebruik binnen Europa belemmeren. Met name het gebruik van de mobiele telefoon kan tot complicaties leiden, bijvoorbeeld door verschillende versies van besturingssystemen.
Wat ook voorkomt is dat als verschillende betaalapps op een telefoon staan, de apps met elkaar conflicteren en daardoor niet goed werken. Betaalvereniging Nederland heeft recentelijk een test-ecosysteem ingericht waarin allerlei combinaties van soorten telefoons en betaalapps getest kunnen
worden.
Barrieres en oplossingen
De Euro Retail Payments Board (ERPB, een overleg van Europese koepelorganisaties van stakeholders in het betalingsverkeer onder voorzitterschap van de ECB), heeft in een recent rapport de verschillen in contactloos betalen binnen Europa in kaart gebracht en aanbevelingen gedaan om de barrieres
op te lossen. Op de agenda van de ERPB staat het opruimen van obstakels die de integratie van de Europese betaalmarkt hinderen, en het stimuleren van pan-Europees gebruik van innovaties. Zo worden onder andere banken en winkeliers opgeroepen om sneller contactloze passen uit te geven en de
uitrol van betaalterminals die geschikt zijn voor contactloos betalen te versnellen, zodat consumenten op zoveel mogelijk plaatsen contactloos kunnen betalen. Consumenten- en winkeliersorganisaties wordt daarnaast gevraagd een communicatiecampagne op te starten om uitleg te geven over
contactloos betalen. Leveranciers van betaalterminals wordt gevraagd betaalterminals zo te ontwerpen dat het gebruik door consumenten binnen Europa als uniform wordt ervaren. Aan specifieke organisaties wordt tot slot gevraagd richtlijnen te ontwikkelingen om een platform op te zetten dat het
mogelijk maakt om betaaldiensten te ontwikkelen, ongeacht het soort telefoon en de onderliggende techniek.
De ERPB roept er verder toe op dat consumenten goed worden voorgelicht over de veiligheid van contactloos betalen, en ook dat duidelijk wordt aangegeven hoe eventuele toch voorkomende fraudegevallen behandeld zullen worden. De Nederlandse banken hebben laten weten fraude met contactloos
betalen te vergoeden.
Meer contactloos betalen in de toekomst?
De vooruitzichten zijn positief. In de meeste landen in Europa neemt het aantal passen en betaalterminals dat geschikt is voor contactloos betalen toe. Dat betekent dat ook in het buitenland steeds meer contactloos betaald kan worden. En als de verschillende Europese stakeholders de
aanbevelingen uitvoeren die in het ERPB-rapport over contactloos betalen zijn opgenomen, dan zullen Nederlanders net als andere Europeanen in de komende jaren overal in Europa contactloos kunnen betalen.