Conclusies van de Europese Raad, 17-18 maart 2016

I. MIGRATIE

1. De Europese Raad bevestigt zijn alomvattende strategie voor het aanpakken van de migratie­crisis. Verschillende onderdelen van de gezamenlijke Europese respons worden inmiddels toegepast en werpen vruchten af. Aan de andere onderdelen wordt onverdroten voortgewerkt, opdat zij zo snel mogelijk ten uitvoer kunnen worden gebracht. De prioriteit blijft, onze buitengrenzen opnieuw onder controle te krijgen.

2. In aansluiting op de besluiten van de staatshoofden en regeringsleiders van 7 maart, en in het kader van het gezamenlijk actieplan met Turkije, dat wordt uitgebreid, vraagt de Europese Raad:

  • verder werk te maken van de hotspots; er is al veel gedaan om de hotspots volledig operationeel te maken en de opvangcapaciteit te vergroten; deze inspanning dient te worden voortgezet, met de volledige steun van de EU, onder meer in de vorm van bijstand aan de Griekse asielstructuren;
  • alle middelen in te zetten ter ondersteuning van de capaciteit van Griekenland met het oog op de terugkeer van irreguliere migranten naar Turkije in het kader van het Grieks-Turkse overnameprotocol en de overnameovereenkomst tussen de EU en Turkije met ingang van 1 juni 2016. De lidstaten verklaren zich bereid Griekenland op korte termijn de nodige middelen te verschaffen, waaronder grenswachters, asieldeskundigen en tolken. De Europese Raad verzoekt de Commissie alle nodige steun voor Griekenland te coördineren met het oog op de volledige uitvoering van de verklaring EU-Turkije, en een operationeel plan op te stellen. De Commissie zal samen met de lidstaten en de agentschappen zorgen voor de coördinatie en het opzetten van de nodige ondersteunings­structuren, zodat daaraan doeltreffend uitvoering kan worden gegeven. De Commissie zal regelmatig verslag uitbrengen aan de Raad over de uitvoering ervan;
  • noodhulp te verstrekken om Griekenland te helpen de humanitaire situatie het hoofd te bieden. De snelle vaststelling van de verordening betreffende noodhulp is in dat opzicht een belangrijke stap. Het door de Commissie ingediende ontwerp van gewijzigde begroting moet onverwijld worden aangenomen. De lidstaten wordt verzocht onmiddellijk aanvullende bijdragen te leveren uit hoofde van het mechanisme voor civiele bescherming, en tevens bilaterale humanitaire bijstand te verstrekken;
  • vaart te zetten achter de herplaatsing vanuit Griekenland, waarbij de nodige veiligheids­controles moeten worden verricht; aangezien het aantal aanvragen momenteel het aanbod overstijgt, zoals blijkt uit het Commissieverslag van 16 maart, dienen de lidstaten snel meer plaatsen aan te bieden, conform de gedane toezeggingen.

3. De Europese Raad neemt nota van de mededeling van de Commissie "Nieuwe praktische stappen in de samenwerking EU-Turkije op het gebied van migratie", in het bijzonder met de manier waarop een asielaanvraag van een migrant die vanuit Turkije de grens met Griekenland overschrijdt, in overeenstemming met internationaal en EU-recht niet‑ontvankelijk kan worden verklaard op grond van het "eerste-land-van-asiel"-concept of het "veilig-derde-land"-concept.

4. De Europese Raad herhaalt dat de verklaring EU-Turkije voor de lidstaten geen nieuwe verplichtingen creëert wat betreft herplaatsing en hervestiging.

5. De EU herhaalt dat zij van Turkije verwacht dat het wat betreft democratie, de rechtsstaat, de eerbiediging van de fundamentele vrijheden, waaronder de vrijheid van meningsuiting, de striktste normen naleeft.

6. De Europese Raad bevestigt zijn steun aan Jordanië en Libanon. Hij roept ertoe op de toegezegde bedragen onverwijld te betalen en de EU Compacts te voltooien teneinde de steun aan vluchtelingen en gastgemeenschappen in beide landen op te voeren.

7. De Europese Raad roept op tot een sterkere samenwerking met de landen van de Westelijke Balkan bij het aanpakken van de migratiecrisis en het helpen verwezenlijken van de doelstellingen van de Europese Raad.

8. In aansluiting op zijn conclusies van februari 2016 verzoekt de Europese Raad de Europese Investeringsbank om tijdens zijn bijeenkomst in juni een specifiek initiatief te presenteren dat erop gericht is snel aanvullende financiering beschikbaar te stellen ter ondersteuning van duurzame groei, essentiële infrastructuur en sociale cohesie in de landen van het Zuidelijk Nabuurschap en de Westelijke Balkan.

9. De Europese Raad is uiterst alert op mogelijke nieuwe routes voor irreguliere migranten, en vraagt om desgevallend alle noodzakelijke maatregelen te treffen. In dit verband blijft de strijd tegen mensensmokkelaars, waar ook en met alle passende middelen, van cruciaal belang. De EU is bereid de regering van nationale eenheid als de enige wettige regering van Libië te steunen en haar, op haar verzoek, te helpen bij het herstellen van de stabiliteit, terrorismebestrijding en migratiebeheer in het centrale Middellandse Zeegebied.

10. De Europese Raad houdt vast aan zijn vorige conclusies over de verschillende onderdelen van de alomvattende strategie, en is ingenomen met de vorderingen inzake het voorstel voor een Europese grens- en kustwacht, dat zo spoedig mogelijk moet worden aangenomen. Er zal ook verder worden gewerkt aan de toekomstige architectuur van het migratiebeleid van de EU, waaronder de Dublin-verordening.

II. BANEN, GROEI EN CONCURRENTIEVERMOGEN

11. Om sturing te geven aan de besprekingen van de Raad over het Europees semester 2016, heeft de Europese Raad zijn goedkeuring gehecht aan de beleidsprioriteiten van de jaarlijkse groeianalyse: investeringen opnieuw aanzwengelen, doorgaan met structurele hervormingen om onze economieën te moderniseren, en een verantwoord begrotingsbeleid voeren. De lidstaten zullen deze prioriteiten vertalen in hun komende nationale hervormings­programma's en stabiliteits- of convergentieprogramma's. Dit beleid zal helpen het huidige herstel duurzamer te maken en groei en werkgelegenheid te bevorderen. De Europese Raad neemt nota van de raadpleging van de Commissie over sociale vraagstukken en benadrukt het belang van goed functionerende arbeidsmarkten en socialezekerheidsstelsels.

12. Tijdens zijn bijeenkomst in juni zal de Europese Raad zich buigen over de vorderingen bij de voltooiing van de economische en monetaire unie. Hij zal ook een agenda voor de totstandbrenging van alle aspecten van de eengemaakte markt vaststellen, met aandacht voor de uitvoering van de strategieën van de Commissie voor de eengemaakte markt, de digitale eengemaakte markt en de kapitaalmarktenunie, teneinde het onaangeboorde groei‑ en productiviteitspotentieel ten volle te benutten.

13. In het licht van de moeilijke situatie van de Europese staalsector, in een context van overcapaciteit op mondiaal niveau, vraagt de Europese Raad dat de Raad spoedig de mededeling van de Commissie bespreekt teneinde krachtige maatregelen te nemen om deze uitdaging aan te gaan.

14. De Europese Raad is zich bewust van de situatie van de landbouwers, met name in de zuivelsector en de varkenshouderij, die hard getroffen zijn door de lagere prijzen. Hij verzoekt de Commissie snel te handelen in het licht van de uitkomst van de zitting van de Raad (Landbouw) van 14 maart. Hij zal de ontwikkelingen in deze voor Europa zo belangrijke sector van nabij blijven volgen.

15. De Europese Raad neemt er nota van dat de Commissie binnenkort een mededeling zal bekendmaken over een actieplan inzake btw. Hij is ingenomen met het voornemen van de Commissie om voorstellen op te nemen voor meer flexibiliteit voor de lidstaten met betrekking tot verlaagde btw-tarieven, die de lidstaten de mogelijkheid zouden geven voor hygiëneproducten een nultarief te hanteren.

III. KLIMAAT EN ENERGIE

16. De Europese Raad verwelkomt de indiening door de Commissie van het pakket inzake energiezekerheid en van de mededeling "Wat na Parijs?". Hij moedigt de wetgevers aan bij wijze van prioriteit voort te gaan met de bespreking van de voorstellen ter versterking van de energiezekerheid van de EU, voortbouwend op zijn vorige conclusies en de door de Europese Raad goedgekeurde strategieën ter zake. Hij herinnerde ook aan het belang van een volledig functionerende en onderling verbonden energiemarkt. Op basis van de mededeling over het klimaat wijst hij op de inzet van de EU om de binnenlandse uitstoot van broeikasgassen te verminderen, alsook om het aandeel van hernieuwbare energiebronnen te vergroten en om de energie-efficiëntie te verbeteren, zoals de Raad in oktober 2014 is overeengekomen. De aanpassing van de wetgeving ter uitvoering van dit kader blijft een prioriteit. De Europese Raad verzoekt de Commissie om met het oog daarop snel alle resterende voorstellen ter zake te presenteren, opdat het wetgevingsproces met bekwame spoed kan worden aangevat. De Europese Raad ziet uit naar de ondertekening van de Overeenkomst van Parijs op 22 april in New York, en benadrukt dat de Europese Unie en haar lidstaten deze overeenkomst zo spoedig mogelijk en tijdig moeten kunnen ratificeren, zodat zij vanaf de inwerkingtreding partijen bij de overeenkomst zijn.