TV | wo 16 mrt 2016

Niet eerder zijn er zoveel aanslagen gepleegd op Westerse bodem als afgelopen jaar. Toch handhaaft de NCTV het huidige dreigingsniveau `substantieel'. Zorgen zijn er wel: over de complexer wordende terreurdreiging en de toename van geweld rond het asieldebat over ons eigen land.

Dat maakt de Nationaal Cooerdinator Terrorismebestrijding en Veiligheid vandaag bekend. Het is voor het eerst sinds de aanslagen in Parijs dat de cooerdinator met een nieuw "Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland" komt. De kans op een aanslag is nog steeds `reeel'. Maar het niveau gaat pas naar kritiek wanneer er concrete plannen zijn voor een aanslag in of tegen ons land.

Onrust om Nederland heen

`Parijs' was waarschijnlijk niet het enige serieuze aanvalsplan van IS. De NCTV zegt aanwijzingen te hebben dat er een speciale eenheid is die meer aanslagen plant met terroristen in het buitenland. Dat Nederland nu ook luchtaanvallen gaat uitvoeren op IS zorgt ervoor dat ons land een hoger profiel krijgt. Ook wordt daarmee het strijdtoneel van de jihad vergroot en komt de strijd dichterbij. Landen als Libie lijken te imploderen.

2015 manifesteerde zich als een uitgesproken bloederig jaar met maar liefst negen aanslagen op Europese bodem, waarvan twee in Parijs op Charlie Hebdo en in november in onder andere theater Bataclan. Het zorgde ervoor dat grote Europese steden volledig in de ban kwam van terreurdreiging waardoor het openbare leven werd stilgelegd. Dit gebeurde gisteren opnieuw in Brussel, toen een anti-terreureenheid jacht maakte op een schutter. Straten werden afgezet, scholen en creches ontruimd.

Situatie in Nederland

Ook uit Nederland vertrekken nog altijd personen naar Syrie en Irak. Het gaat om ongeveer vijf uitreizigers per maand. Men denkt dat er nu zo'n 240 mensen in het gebied zijn. Het gaat met name om jonge mannen. 42 personen zouden zijn gedood, veertig zijn teruggekeerd naar ons land.

Vooral vanuit de laatste groep, de terugkeerders, gaat dreiging uit. Ze zijn geradicaliseerd, hebben veel geweld gezien en zijn getraind om met wapens en explosieven om te gaan. De NCTV zegt dat niet valt uit te sluiten dat IS jihadisten terugstuurt om aanslagen te plegen. Het is mogelijk dat zij gebruik maken van de asielstroom die nu ons land binnenkomt, al zijn hiervan nu nog geen bevestigde gevallen bekend.

Behalve de terreurdreiging maakt de nationaal cooerdinator zich zorgen over toename van het aantal (gewelds-)incidenten rond het maatschappelijk debat over de asielstroom, migratie en islam. Afgelopen februari resulteerde dit in een aanslag op een moskee. Ook worden bestuurders of (kritische) burgers bedreigd. Moskeeen worden extra in de gaten gehouden.