woensdag 16 maart 2016 12:00 Economie

Dit is een origineel bericht van Rathenau Instituut

Een groot en groeiend deel van het budget van de Nederlandse universiteiten bestaat uit competitieve projectfinanciering. Dat blijkt uit het rapport 'Chinese borden - Financiele stromen en prioriteringsbeleid in het Nederlandse universitaire onderzoek' van het Rathenau Instituut. De praktijk van het matchen van onderzoeksgeld doet groot beroep op het budget waarvan onderwijs, onderzoek en de verdere universitaire infrastructuur betaald worden.

Het rapport 'Chinese borden - Financiele stromen en prioriteringsbeleid in het Nederlandse universitaire onderzoek' is een gedetailleerde en innovatieve analyse van hoe het universitair onderzoek in Nederland wordt gefinancierd. Nooit eerder werden de cijfers op deze manier bij elkaar gebracht. Het rapport baseert zich op de begrotingen en financiele jaarverslagen van de overheid en van onderzoeksorganisaties. Daarnaast werden enquetes onder decanen van universiteiten en onder KNAW-leden en DJA-leden gebruikt.

Conclusies van het onderzoek

- Decanen vervullen de hoofdrol in het afstemmen van verschillende financieringsvormen en beleidsmaatregelen. - De verschillen in beleidseffecten binnen vakgebieden zijn vrijwel even groot als tussen vakgebieden. - De competitieve druk in de financiering door onder andere de toename van Europese financiering en de daarmee toenemende matchingsdruk is veel groter dan die lijkt te zijn volgens de verhouding 1e - 2e geldstroom.

Perspectief

De faculteiten moeten de gevolgen van deze groeiende manier van financieren opvangen. Omdat de verschillen tussen de faculteiten groot zijn, heeft de variatie aan beleidsmaatregelen waar ze mee te maken hebben overal een ander effect. Die grote verschillen in uitwerking zorgen voor grote verschillen in perspectief tussen de onderzoeker en de beleidsmaker.

Chinese borden

De titel van het rapport is het beeld dat zich opdrong naar aanleiding van een survey onder de decanen. Ze zijn de jongleurs die als in de circus-act proberen zoveel mogelijk bordjes op stokken te laten balanceren. Het Rathenau Instituut hoopt dat het rapport tot een nieuw en beter begrip leidt tussen onderzoekers en beleidsmakers waardoor de facultaire borden soepel blijven draaien.

Publicaties

* Elizabeth Koier, Barend van der Meulen, Edwin Horlings en Rosalie Belder, Chinese borden - Financiele stromen en prioriteringsbeleid in het Nederlandse universitaire onderzoek, Den Haag, Rathenau Instituut 2016. Directe link naar de pdf: https://www.rathenau.nl/nl/file/1543

* Elizabeth Koier, Barend van der Meulen, Edwin Horlings en Rosalie Belder, De ontwikkeling van vakgebieden in Nederland - De effecten van beleid op het Nederlandse onderzoeksprofiel. Den Haag, Rathenau Instituut 2016. Directe link naar de pdf: https://www.rathenau.nl/nl/file/1542

*

*

*

*