vrijdag 11 maart 2016 12:13 Buitenland

Dit is een origineel bericht van Artsen zonder Grenzen

Artsen zonder Grenzen heeft vandaag verzet aangetekend tegen de patentaanvraag van Pfizer op het longontstekingsvaccin (pneumokokkenvaccin PCV13) in India. Hiermee wil de medische hulporganisatie ervoor zorgen dat ontwikkelingslanden en hulporganisaties betaalbare longontstekingsvaccins kunnen kopen. Het is de eerste keer dat een medische organisatie een patentaanvraag op een zogenoemd biosimilar vaccin (een nagemaakte versie van een biologisch vaccin) aanvecht. Het doel: bescherming voor miljoenen kinderen tegen dodelijke longontsteking.

Elke 35 seconden, een miljoen kinderen per jaar

Elke 35 seconden sterft een kind aan longontsteking; per jaar is dat een miljoen kinderen. Longontsteking is de grootste doodsoorzaak onder kinderen. Pfizer en GlaxoSmithKline zijn de enige twee producenten van het vaccin. Daardoor kunnen zij hun eigen prijzen bepalen. Het is niet publiek bekend wat de prijs is voor welk land of wat de kostprijs is om het te maken. De allerlaagst mogelijke verkoopprijs is 10 dollar (9 euro) en alleen met een subsidie van Gavi, een alliantie die vaccins beschikbaar wil maken voor ontwikkelingslanden. Maar die prijs geldt alleen voor de armste landen. Het gevolg: (steeds meer) ontwikkelingslanden kunnen het vaccin niet betalen. Stel je zou als particulier het vaccin willen kopen, dan is de prijs meer dan 190 dollar per kind. Deze prijsanalyse komt uit een onderzoek van Artsen zonder Grenzen en staat in het rapport http://www.msfaccess.org/content/right-shot-bringing-down-barriers-affordable-and-adapted-vaccines.

Lagere prijzen nodig

'Het longontstekingsvaccin is het best verkopende vaccin ter wereld. Vorig jaar alleen al was het goed voor ruim 6 miljard dollar (5,45 miljard euro) aan omzet voor Pfizer. Andere bedrijven moeten in staat worden gesteld dit vaccin voor een veel lagere prijs dan Pfizer op de markt te brengen om kinderen overal ter wereld voor een dood aan longontsteking te behoeden,' aldus Manica Balasegaram, dokter en directeur van MSF Access, de internationale campagneorganisatie van Artsen zonder Grenzen.

Indiase fabrikant

Sterker nog: er is al een Indiase vaccinfabrikant die stelt dat hij het longontstekingsvaccin voor de significante lagere prijs van 6 dollar (5,45 euro voor de 3 nodige doses per kind) kan leveren aan volksgezondheidsprogramma's en hulporganisaties als Artsen zonder Grenzen.

Claims op patent niet valide

Pfizer's patentaanvraag heeft betrekking op de methode waarop zij de 13 serotypes van pneumokokken (die longontsteking veroorzaken) met elkaar verbindt tot een drager. 'In het verzet dat wij aantekenen tonen we aan dat de methode waarvoor Pfizer een patent wil krijgen te voor de hand liggend is om een patent toegekend te krijgen volgens de Indiase wet. Pfizer wil hiermee simpelweg een jarenlange monopolie voor zichzelf creeren,' zegt Leena Menghaney, hoofd van MSF Access in Zuid-Azie. Eerder heeft het Europese patentbureau EPO een soortgelijke patentaanvraag al ongeldig verklaard. Ook in Zuid-Korea wordt er verzet aangetekend tegen een dergelijke patentaanvraag.

Mijlpaalresolutie

In 2015 hebben alle 193 deelnemende landen tijdens de World Health Assembly een mijlpaalresolutie aangenomen met de eis dat er betaalbaardere vaccins komen en er meer transparantie komt rond vaccinprijzen. 'Vorig jaar spraken meer dan 50 landen zich uit tegen hoge vaccinprijzen en de obstakels om nieuwe vaccins te kunnen introduceren. We hebben geen tijd te verliezen: alle landen moeten zo snel mogelijk het longontstekingsvaccin kunnen betalen,' aldus Manica Balasegaram van Artsen zonder Grenzen.

Voorkombare dood

Leena Menghaney van Artsen zonder Grenzen: 'Als dokters hebben we moeten aanzien hoe veels te veel kinderen sterven terwijl hun dood te voorkomen was. Wij rusten niet tot we weten dat elk land dit vaccin kan aanschaffen.'

*

*

*

*