TV | do 10 mrt 2016

Verslag Wout van Erven

Redactie Channah Durlacher

Morgen is het precies vijf jaar geleden dat in Japan 's ochtends een aardbeving met een kracht van 8.9 op de schaal van Richter de kerncentrales Fukushima 1 en 2 doet trillen. Kort na de beving komt de eerste vloedgolf.

De beschermingsmuur kan het water nog net tegenhouden, maar kort daarna komt de grote klapper. Een veertien meter hoge muur van water laat de centrales overstromen en de chaos begint. De elektriciteit valt uit en Tepco-medewerkers van de fabriek proberen met zaklampen de hele dag en nacht de schade te beperken. Maar ze kunnen niet verhelpen dat een aantal kernen in de centrales smelten. De straling is zo hoog dat ze maar een paar minuten achtereen mogen werken.

Nucleaire noodtoestand

Intussen worden bewoners in een straal van een paar kilometer rond de centrales geevacueerd. Premier Naoto Kan roept de nucleaire noodtoestand uit en breidt de evacuatiering rond de centrales uit tot tien kilometer. Intussen weigeren veel mensen te vertrekken uit hun huis. De communicatie tussen overheden, hulpverleners en bewoners verloopt chaotisch. Het gaat om bijna tweehonderduizend mensen.

Zelfmoorden

Nu vijf jaar later is nog niemand teruggekeerd naar zijn oude huis en leeft men in onzekerheid en vaak in fysieke en geestelijke ellende. De overheid vergoedt dan wel de huur, maar de spanning en onduidelijkheid die er heerst rond terugkeer en vergoeding eist bij sommigen hun tol. Zelfmoorden en ziekten door stress zijn deel van het dagelijks leven van de mensen die direct getroffen zijn door de gevolgen van de meltdown in de Fukushima-centrales.

De centrale Fukushima 1, Daiichi genaamd, lekt tot op de dag vandaag nog altijd duizenden liters radioactief koelwater, die de bodem in verdwijnt. Nog maar 10 procent van alle besmette grond in de tien kilometer rond de centrale is opgeruimd. Overal liggen miljoenen afvalzakken met nuclair besmette afgegraven grond.

Reis naar Fukushima

Op uitnodiging van Green Cross mogen Sanne Turkenburg en nucleair fysicus Wim Turkenburg vijf jaar na dato de schade opnemen. Sanne, zelf filmmaker besluit alles vast te leggen op film. Het wordt een reis die ze niet snel zullen vergeten. In Eenvandaag een impressie van die reis met commentaar in de studio van Wim Turkenburg, zelf steeds gewapend met geigerteller in beeld.