Persbericht 8 maart 2016

Doen mensen zichzelf vrijwillig pijn als ze zich vervelen of verdrietig zijn en waarom doen ze dit? Dat was de centrale vraag van onderzoeker Chantal Nederkoorn, Linda Vancleef en enkele collega's. Het antwoord: mensen die zich vervelen doen zich vaker pijn dan mensen die verdrietig zijn. De verveelde mensen doen dit om saaie situaties en eentonigheid te doorbreken maar niet om een negatieve stemming te verminderen. De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in Psychiatry Research.

Nederkoorn en haar collega's hebben 69 studenten (56 vrouwen, 13 mannen) getest die ze verdeeld hebben in drie willekeurige groepen. De eerste groep (de neutrale) keek 60 minuten naar een documentaire. De tweede groep (de verveelde) kreeg gedurende 1 uur 43x hetzelfde fragment te zien van de documentaire. De derde groep (de verdrietige) keek 60 minuten naar een sombere film. Tijdens het kijken konden de studenten vrijwillig elektrische stroomstoten aan zichzelf toedienen via een apparaat waaraan ze verbonden zaten via twee elektroden op de onderarm.

"Uit het onderzoek is gebleken dat de deelnemers van de verveelde groep zichzelf meer elektrische schokken hadden toegediend. Deze schokken hadden als functie de eentonigheid te doorbreken en niet hun negatieve stemming te verminderen. Daarnaast bleek dat deelnemers die een geschiedenis hadden van zelfverwonding zichzelf vaker schokken toedienden, maar alleen tijdens de saaie film.

De resultaten wijzen erop dat verveling een belangrijke drijfveer kan zijn voor zelf-verwondend gedrag", aldus Chantal Nederkoorn. Dit is belangrijk om te weten voor de behandeling van mensen met zelf-verwondend gedrag. Maar daarnaast geeft dit ook aan dat eentonigheid een serieus probleem kan zijn. Denk bijvoorbeeld aan eenzame opsluiting of afzondering in gevangenis of psychiatrie, waarbij zelf-verwonding inderdaad frequent voorkomt.

Chantal Nederkoorn werkt bij de Faculty of Psychology and Neuroscience / Sectie Eetstoornissen en Verslaving.