28-01-2016 Het gebruik van ioniserende straling kan levensreddend zijn. Tegelijk is bekend dat diezelfde ioniserende straling ook gevaarlijk kan zijn. Om de balans te vinden tussen deze uitersten is het belangrijk om de stralingsdosis op een goede manier te kunnen meten. De internationale norm die de metingen voor het monitoren van de dosis op oog, huid en ledematen beschrijft is nu herzien en door Nederland overgenomen.

"Loodschort- en bril - MML Medical / Dosismeter PED Blue - PEO Radiation Technology"

Ioniserende straling heeft veel toepassingen in allerlei industrietakken waarin vele mensen werkzaam zijn. Bijvoorbeeld bij medische diagnostiek en radiotherapie, maar ook bij nucleaire energie, scanning op luchthavens en bij geologisch onderzoek, bijvoorbeeld in de olie-industrie. Dit wijdverbreide gebruik van straling betekent dat er een significant aantal mensen hier in werktijd aan blootgesteld kunnen worden. Om deze mensen tegen de schadelijke effecten van straling te beschermen zijn er algemene dosislimieten ingesteld. Voor bepaalde lichaamsdelen zijn er andere dosislimieten ingesteld, omdat deze lichaamsdelen op een specifieke manier reageren op een stralingsdosis. De huid bijvoorbeeld, kan bij hoge stralingsdosis verbranden en blaarvorming kan een direct effect zijn. Bij een hoge stralingsdosis op de ooglens kan staar het gevolg zijn. De wijze van blootstelling lokaal, of over het hele lichaam, het soort straling en hoe diep deze in het lichaam kan doordringen, spelen allemaal een rol in het bepalen van de dosis.

Dosislimieten

De ICRP (de internationale commissie voor stralingsbescherming) beveelt dosislimieten aan op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. De jongste aanbevelingen zijn vastgelegd in IRCP document 103. Deze aanbevelingen zijn door de Europese Unie overgenomen in de richtlijn basisnormen (2013/59/EURATOM) en hebben daarmee een wettelijke status gekregen.

Routinematig monitoring van dosislimieten

Recentelijk is NEN-ISO15382:2015 'Radiologische bescherming, procedures voor het bewaken van de dosis voor de ooglens, de huid en de bloedvaten' herzien. Deze norm houdt ook rekening met de onlangs gewijzigde ICRP en EURATOM limiet voor de ooglensdosis. De Nederlandse normcommissie `Toepassing en meten' heeft bijgedragen aan het ontwikkelen van deze internationale norm. De norm bouwt voort op de recente beschikbare kennis en helpt bij het verbeteren van de routinematige monitoring. Daarnaast is het toepassingsgebied van de norm uitgebreid naar het medische veld en zal ook daar helpen bij de routinematige monitoring van mensen die tijdens hun werk te maken krijgen met blootstelling van ledematen, huid en ooglens aan straling.