De strijd tegen het terrorisme en voor bescherming van de rechtsstaat mogen elkaar niet bijten maar moeten elkaar versterken. Wie terrorisme bestrijdt door mensenrechten aan banden te leggen, speelt daarmee terroristen in de kaart. Lidstaten van de Raad van Europa hebben het recht en de plicht hun burgers tegen terreur te beschermen. Gelijktijdig moeten ze ook de fundamentele waarden van het Europees Verdrag over de Rechten van de Mens blijven garanderen. Alleen zo kan het terrorisme overwonnen worden. Een resolutie met deze strekking is deze week in Straatsburg met brede steun aangenomen in de parlementaire assemblee van de Raad van Europa. De assemblee stemt in met een groot aantal voorstellen van SP-senator Tiny Kox, om in de toekomst effectief en passend de strijd tegen het terrorisme te voeren.

De resolutie veroordeelt scherp alle terroristische daden. De laatste terreurgolf heeft in Europa en zijn directe omgeving honderden slachtoffers gemaakt. De terreur leidt in veel landen tot groeiende onrust, wantrouwen en angst, waardoor de samenleving ontregeld wordt. In reactie op de laatste terreurgolf hebben verschillende regeringen zich in oorlog met het Islamitische terrorisme verklaard. De resolutie stelt echter vast dat de eerdere oorlog tegen het terrorisme, na de aanslagen in 2001 in Amerika, misleidend en nutteloos is geweest en het raamwerk van internationale mensenrechten heeft ondermijnd. Daarom moet er nu voor worden gezorgd dat de fundamentele waarden en standaarden van de Raad van Europa niet het kind van de rekening worden maar altijd worden beschermd, aldus de resolutie van Kox.

Tiny Kox

Daarin wordt ook scherp het misbruik door terroristische organisaties van de aanduiding ' islamitisch' veroordeeld. Kox: 'Da'esh noch vergelijkbare terroristische groepen hebben het recht om te beweren dat zij handelen in de naam van de Islam, of dat zij de moslimgemeenschap vertegenwoordigen. Het zijn juist moslims die overal het slachtoffer van deze terreur zijn en wier religie door de terroristische aanvallen wordt besmeurd.' De resolutie roept degenen die wel gerechtigd zijn om namens delen van de moslimgemeenschap te spreken, op om te benadrukken dat het juist de Europese Mensenrechtenconventie is die overal in Europa bescherming garandeert aan elke gelovige, van welke religie dan ook.

De resolutie draagt de Secretaris-Generaal van de Raad van Europa op nauwgezet te volgen welke maatregelen er in de 47 lidstaten tegen het terrorisme worden genomen, de noodzaak als de proportionaliteit ervan te onderzoeken, en daarvan verslag te doen aan de assemblee in Straatsburg. Verder roept de resolutie alle lidstaten op alle resoluties van de Verenigde Naties en de Raad van Europa over het tegengaan van de financiering van terroristen effectief toe te passen, en zo de financiele levenslijnen van organisaties als Da'esh (Islamitische Staat) af te snijden. Volgens Kox is dat effectiever dan het verder intensiveren van de militaire interventies in Irak en Syrie: 'Het is de vraag of die acties zich verdragen met internationale standaarden. En tot nu toe lijkt een gecombineerde strategie achter deze militaire interventies afwezig te zijn.' Volgens het memorandum bij de nu aangenomen resolutie is het beter de militaire activiteiten niet op te voeren maar zo snel als mogelijk een staakt-het-vuren te bereiken in Syrie. In Irak moet een regering komen die een einde maakt aan het uitsluiten van grote delen van de bevolking. De internationale gemeenschap kan dan beide landen van de noodzakelijke middelen voorzien om de strijd tegen Da' esch te winnen. In Europa moeten de voedingsbodems worden aangepakt, die sommige jonge mensen doen radicaliseren en naar een terreurbeweging te stappen. Dat kan vooral door beter onderwijs, een sociale politiek en een meer inclusieve samenleving, aldus het rapport van Kox.

De resolutie roept alle parlementen in Europa op waakzaam te zijn dat in de strijd tegen het terrorisme geen maatregelen worden genomen die een onaanvaardbare inbreuk maken op de rechtsstaat. Daarom vraagt de resolutie aan de juridische experts van de Raad van Europa, de Venetie-commissie, te onderzoeken of de nieuwe wetten over het uitroepen en verlengen van de noodtoestand in Frankrijk zich verdragen met de standaarden van de rechtsstaat.

Betrokken SP'ers

Tiny Kox

Tiny Kox

Fractievoorzitter Eerste Kamer