Gemeenten ondersteunen bij het trekkingsrecht PGB: alles behalve een..


Sinds oktober vorig jaar ben ik bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) accountmanager voor het trekkingsrecht Persoonsgebonden Budget (PGB). De meeste van jullie weten waarschijnlijk wel dat per 1 januari 2015 het systeem rondom het PGB is veranderd. Iedereen die op basis van de Wet
maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en/of de Jeugdwet van de gemeente een PGB ontvangt, krijgt het PGB niet meer op zijn eigen rekening gestort. In plaats daarvan beheert de Sociale Verzekeringsbank (SVB) het PGB van budgethouders. De SVB verzorgt op basis van zorgovereenkomsten en
declaraties alle betalingen aan zorgverleners.

Een nieuwe systematiek dus, met veel nieuwe processen en verantwoordelijkheden voor de spelers binnen de keten van het toekennen, uitbetalen en handhaven van de PGB's. Denk aan de al genoemde SVB en aan gemeenten, maar uiteraard spelen onder andere ook zorgverleners, het CAK,
belangenverenigingen en de ministeries van SZW en VWS een cruciale rol in deze complexe materie. En dan heb ik de zorgverzekeraars nog niet eens genoemd, die ook PGB's verstrekken.

De systeemwijziging(en) zorgden begin 2015 helaas voor problemen bij de uitbetaling van de PGB's. Het een en ander leidde tot veel negatieve berichtgeving en een groot aantal Kamervragen. Om zorgverleners (alsnog) tijdig uit te kunnen betalen werden uiteindelijk meerdere noodmaatregelen
getroffen: zo kregen sommige budgethouders een ambtshalve (nood)budget en werd de controle op de maximumtarieven die zorgverleners mogen rekenen tijdelijk uitgezet.

In de tweede helft van 2015 kregen de partners in de keten iets meer tijd om orde op zaken te stellen en de zorg voor mensen met een PGB goed te organiseren. De noodmaatregelen moesten hersteld worden en gemeenten moesten bovendien aan de slag met de voorbereidingen voor het budgetjaar 2016.
Denk aan het voeren van (her)indicatiegesprekken, het vaststellen van de beschikkingen, het (administratief) informeren van de SVB over de hoogte van het budget of het accorderen van zorgovereenkomsten. Er kwam echter al snel toch weer veel druk op de deadlines, ondermeer doordat de uiterste
datum voor het aanleveren van de budgetten voor 2016 met twee maanden werd vervroegd. Ook waren er regelmatig problemen bij ICT-leveranciers, waardoor gemeenten gegevens niet of niet juist naar de SVB verstuurd kregen. Naar aanleiding van de noodkreet vanuit gemeenten heeft de VNG daarom een
ondersteuningsteam ingeschakeld. Onder meer vijf accountmanagers en een team van experts en ondersteuners zijn sinds oktober onder de naam Ondersteuningteam PGB (OT PGB) aan de slag gegaan met het organiseren van webinars, het hands on ondersteunen van gemeenten bij het administratief op orde
brengen van de budgetberichten aan de SVB, het beantwoorden van vragen, het najagen op ontbrekende nieuwe budgetten voor 2016 etc.

Een waanzinnig uitdagende nieuwe klus voor mij. Een die soms tot persoonlijke frustratie leidt over de grote problemen die er (toch) nog steeds bestaan binnen de keten, maar vooral een die tot dankbaarheid leidt. Sommige gemeenten zitten soms met de handen in het haar, omdat ze niet meer weten
wat ze moeten doen. Doordat ik als accountmanager een relatief goede overview heb over de hele keten en de diverse belangen en prioriteiten, kan ik gemeenten regelmatig weer een paar stapjes verder helpen. Al is het maar meedenken over een goed plan van aanpak of het verwijzen naar relevante
handreikingen, nieuwsberichten of contactpersonen bij ketenpartners zoals de SVB.

Wil je meer weten over de PGB's of over mijn functie als accountmanager bij de VNG, zie onder meer: www.vng.nl/pgb en www.svb.nl/gemeente. Of lees het onderzoek dat ik samen met een paar collega's van PBLQ in de zomer van 2015 uitvoerde. In dat onderzoek gaven wij een oordeel over het plan
voor de jaarovergang 2015-2016 van het trekkingsrecht PGB.