Inventarisatie initiatieven mestverwerking in Twente

25 januari 2016

Voor de landbouw in Twente zijn de thema's mest en bodem de komende jaren een van de grootste uitdagingen voor de agrarische sector. Mestverwerking, mestaanwending en gezonde bodem worden de komende jaren een van de grootste kostenposten in de sector. In opdracht van de gemeenten Dinkelland, Hof van Twente en Tubbergen inventariseerde onze collega Harry Roetert in hoeverre in ontwikkeling zijnde lokale initiatieven het probleem van het mestoverschot in Twente op kunnen lossen en wat de betreffende gemeenten kunnen doen om dit te bevorderen.

Oost-Nederland loopt al langere tijd achter bij de landelijke ontwikkelingen als het gaat om het oplossen van het mestoverschot. Doordat de kosten voor het afvoeren en verwerken voor individuele boeren het afgelopen jaar fors zijn toegenomen, is er in Twente inmiddels sprake van een acuut probleem dat vooral bij varkenshouders speelt. Zij beschikken in tegenstelling tot melkveehouders over het algemeen niet over eigen grond. En ze kunnen de mest niet zoals pluimveehouders laten verwerken in de verbrandingsinstallatie in Moerdijk waar 70 tot 100 procent van het pluimveemestoverschot wordt verwerkt.

Kansen

Vanuit zijn uitgebreide kennis en ervaring op het gebied van mestverwerking bracht Harry in beeld om wat voor soort initiatieven het gaat, hoe deze passen in het grotere geheel en waar knelpunten zitten. "Als alle plannen die in de pijplijn zitten gerealiseerd worden, dan kan het probleem van het mestoverschot in Twente over vijf jaar opgelost zijn. Maar de praktijk is weerbarstig. De vraag is of alle plannen ook daadwerkelijk tot uitvoering komen", aldus Harry. "Een snelle oplossing betekent bovendien op termijn niet altijd de beste oplossing. De problematiek vraagt om een strategische aanpak. In Twente betreft het op dit moment voornamelijk relatief kleinschalige initiatieven op boerderij- of regioschaal. Doordat men elkaar als concurrent ziet, wordt opgedane kennis niet actief met elkaar gedeeld en werken de initiatieven weinig of niet samen. Begrijpelijk, maar wel jammer."

Rol gemeenten

Voor de initiatieven spelen gemeenten een belangrijke rol, zij moeten immers de vergunningen verstrekken. Maar gemeenten kunnen meer betekenen. Zo kunnen ze volgens Harry een rol spelen bij het ondersteunen van pilots en door mee te denken over alternatieve financieringsconstructies. Ook zouden gemeenten kunnen meedenken in kennisontwikkeling en -verspreiding over mestverwerking en mestverwerkingstechnieken. De betreffende gemeenten bekijken de komende periode op welke manier zij hier invulling aan kunnen geven.