Persbericht 20 januari 2016

Het gebruiken van een wond swab (een soort wattenstaafje) om te zien of een chronische wond geinfecteerd is, is een verspilling van tijd en geld. Tot die conclusie komt specialist ouderengeneeskunde Armand Rondas in zijn proefschrift, waarop hij op 22 januari hoopt te promoveren aan de Universiteit Maastricht. Het is zijn aanbeveling dat zijn collega's geinfecteerde wonden primair klinisch blijven beoordelen en daarvoor de meest recente richtlijn van de World Union of Wound Healing Societies volgen.

De promovendus heeft het voorkomen van chronische wonden in verpleeghuizen onderzocht. Gemiddeld hebben vier op de honderd verpleeghuisbewoners een chronische wond; dat wil zeggen een wond die ook na drie tot vier weken niet vanzelf geneest, blijft zweren en vaak zelfs groter wordt. Het gaat om bijvoorbeeld doorligwonden, een open been of een diabetische voet. Het aantal Nederlanders met een wond die slecht of niet geneest neemt toe. Vermoedelijk zijn er in Limburg alleen al 15.000 mensen met een chronische wond. Wereldwijd kosten chronische wonden naar schatting 2 tot 4 procent van het totale gezondheidszorgbudget. Ook de diagnostiek van een infectie van een chronische wond is moeilijk. Rondas: "Om een geinfecteerde chronische wond te diagnosticeren kijken specialisten ouderengeneeskunde vooral nog naar meer traditionele symptomen, zoals `pus/abces' of de aanwezigheid van een`onwelriekende geur'. Dat is echter niet conform de internationale consensus van de World Union of Wound Healing Societies uit 2008." Deze richtlijn noemt als belangrijke symptomen: (toegenomen of veranderende) pijn of dat een wond geen genezingstendens vertoont of in de loop van de tijd zelfs groter wordt. "Een van mijn aanbevelingen is dan ook om specialisten ouderengeneeskunde conform deze richtlijn bij te scholen."

Wondswab

Daarnaast heeft hij onderzocht hoe betrouwbaar de kweek van een wond swab is om te beoordelen of een chronische wond geinfecteerd is. Hiervoor wordt een wattenstaafje gebruikt dat over het wondbed wordt gestreken om wondvocht en bacterien in zich op te nemen, waarna het in de wat verzamelde wondmateriaal wordt gekweekt. Deze methode blijkt niet betrouwbaar, omdat de microbiologische analyses van de afgenomen swabs niet met het klinische beeld van een infectie overeenkwamen. "Het ziet ernaar uit dat het gebruik van wond swabs bij chronische wonden niet zinvol is, de kliniek niet kan ondersteunen en dus onnodig duur is."

Pleidooi

"In Nederland is tot nog toe de behandeling van chronische wonden nog erg versnipperd, inefficient en professioneel onvoldoende gestandaardiseerd." Rondas pleit ervoor om mensen met chronische wonden binnen maximaal vier weken door te verwijzen naar een wondexpertisecentrum, voor een gericht advies of overname van de regie van de wondbehandeling.

In 2009 werd in Venray een eerstelijns Kenniscentrum Wondbehandeling opgericht. Uit het promotieonderzoek van Rondas blijkt dat de behandeling van chronische wonden in een eerstelijns wondexpertisecentrum kan leiden tot een kostenbesparing van ongeveer 2500 euro per patient per jaar.