Meer inzicht in onbegrepen nierziekten (Promotie)
donderdag 21 januari 2016
Tijd vanaf 14:30
Locatie Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2
Faculteit Faculteit der Medische Wetenschappen
Promovendus de heer drs. R.J.H. Maas
Promotor(es) prof. dr. J.M.F. Wetzels
Copromotor(es) dr. J.K.J. Deegens
Subtitel Adult idiopathic nephrotic syndrome: prognosis, biomarkers and outcome
Beschrijving
Het idiopathische nefrotische syndroom is een algemene term voor een verzameling grotendeels onbegrepen nierziekten met dezelfde ziekteverschijnselen, zoals lekkage van eiwitten naar de urine en vochtophopingen in het hele lichaam. Bij microscopisch onderzoek van het zieke nierweefsel kan een van de volgende drie beelden gezien worden: minimal change disease, focale segmentale glomerulosclerose (FSGS) en membraneuze nefropathie. Het afweersysteem is waarschijnlijk betrokken bij het ontstaan van deze ziekten. De uitkomst van een behandeling met afweeronderdrukkende medicijnen is echter onvoorspelbaar. Met name bij patienten met FSGS herstellen de nieren vaak niet. Een niertransplantatie kan dan nodig zijn, maar neemt de oorzaak niet weg, waardoor opnieuw eiwitlekkage kan optreden. Rutger Maas toonde aan dat de terugkeer van FSGS na niertransplantatie eenvoudig en beter te voorspellen is met gegevens die bij het routineonderzoek beschikbaar zijn. Ook stelde hij vast dat de hoeveelheid van het eiwit soluble urokinase receptor, een veronderstelde oorzaak van FSGS, in het bloed sterk afhangt van de nierfunctie. Deze bevinding ontkracht het bewijs voor een rol van dit eiwit bij het ontstaan van FSGS. Onderzoek onder een grote groep volwassenen met minimal change disease wees uit dat deze ziekte ernstige complicaties veroorzaakte. De ziekte was vaak alleen onder controle te houden met langdurige afweeronderdrukkende behandeling. Bij patienten met een membraneuze nefropathie toonde Maas aan dat een nieuwe bepaling van de urine-eiwitten KIM-1 en NGAL voorspelde of de nierfunctie in de toekomst achteruit zou gaan, maar dat deze methode niet beter presteert dan de gangbare meetmethodes.
Biografie
Rutger Maas studeerde Geneeskunde aan de Universiteit Maastricht en behaalde zijn artsexamen in 2005. Hij begon in 2006 met de opleiding tot internist in het Radboudumc. Bovenstaand onderzoek voerde hij uit aan de afdeling Nierziekten van het Radboudumc, binnen het onderzoeksinstituut Radboud Institute for Health Sciences. Sinds 2015 werkt hij als internist-nefroloog aan het Radboudumc.