Web only | di 19 jan 2016

Kamerlid Jacques Monasch (PvdA) wil dat alle onderzoeksgegevens over de vliegramp in 1992 bij Faro openbaar worden. Dat eiste hij vandaag van staatssecretaris Dijksma tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer.

Zaterdag bleek uit een uitzending EenVandaag dat documenten over de vliegramp die in het archief liggen tot 2073 geheim blijven. Monasch vindt dat nabestaanden er nu recht op hebben. Maar volgens Dijksma kan openbaar maken niet vanwege de privacy van de gehoorden.

Het CDA riep na de uitzending van zaterdag al op alle stukken van de Faro-ramp openbaar te maken.

Zaterdag bleek ook dat het toestel te kampen had met mankementen. Een technisch controller vertelde onder druk zijn handtekening onder een formulier te hebben gezet, waarmee de noodzakelijke vervanging van het landingsgestel van het ramptoestel tot drie keer toe werd uitgesteld. Dit is normaliter maar twee keer toegestaan.

Voorzitter, MP495 van Martinair stortte op 21 december 1992 neer bij het Portugese Faro. Een onbeschrijfelijke tragedie voor de slachtoffers en hun nabestaanden. Maar ook een tragedie voor ons land. Velen hebben die dagen vol ontzetting en pijn meegemaakt en leefden mee met de families. 56 mensen kwamen om het leven en meer dan honderd mensen raakten zwaargewond.

Sindsdien is de toedracht naar de oorzaak van de ramp met vraagtekens omgeven. Snelle conclusies, rapporten die niet eenduidig zijn. De nabestaanden zijn onlangs alsnog, ruim 23 jaar later, bezig met een nieuw gerechtelijk onderzoek.

Voorzitter, het programma Een Vandaag en de nieuwssite NU.NL meldden jongstleden zaterdag opnieuw schokkende feiten over de ramp. De onderhoudsmonteur verklaarde dat het toestel kampte met technische mankementen. De vervanging van het landingsgestel werd tot drie keer toe uitgesteld.

"Uiteindelijk hebben we onder druk van Martinair Operaties waar naar mijn idee ook de leiding van Martinair achter zat, toch het derde uitstel verleend. Er werd een zeer dringend, zeer dringend verzoek gedaan," aldus de technicus.

Voorzitter, volgens advocaat Jan Willem Koeleman die nabestaanden van de ramp bijstaat, zijn experts door Martinair "monddood" gemaakt. Dat zou onder meer gelden voor een internationale luchtvaart expert die door Martinair was ingehuurd , maar voor de maatschappij met onwelgevallige conclusies kwam.

Voorzitter, mijn eerste vraag aan de staatssecretaris is of zij deze geluiden over het achterhouden van informatie en de verklaring van de onderhoudsmonteur herkent en wat dit betekent voor de conclusies van het toenmalige onderzoek?

Ten tweede wil ik van de staatsecretaris weten of het bericht juist is dat een groot deel van het onderzoek naar de ramp dat zich in het Nationaal Archief bevind in 2073 mag worden ingezien en tot die tijd de inhoud geheim blijft? Is dat juist en zo ja waarom is dit als staatsgeheim gekwalificeerd?

Ten derde is de vraag of het klopt of ook het archief van de voormalige Raad voor de Luchtvaart tot die tijd gesloten blijft over dit dossier? Zo ja, wat is hiervoor de reden?