sept2015

"Letterlijk en figuurlijk wordt steeds meer op mantelzorgers gerekend. De samenleving gaat steeds zwaarder leunen op hun inzet. Te zwaar! Tien procent voelde zich in 2014 al overbelast, hoe hoog zal dat percentage zijn als er gemeten wordt over 2015?"

Deze uitspraak deed Henk Krol donderdag 14 januari in een Kameroverleg over de positie van mantelzorgers. In maart 2015 vroeg 50PLUS om een debat in de Tweede Kamer over mantelzorgers. Er zijn er in Nederland liefst 4 miljoen en de hoeveelheid werk die zij op hun schouders nemen is onvoorstelbaar.

In het Kameroverleg hield Henk Krol staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport onder meer voor : "We mogen ons in Nederland gelukkig prijzen met 4 miljoen mantelzorgers. Fantastisch, 4 miljoen mensen die naar een ander omkijken en voor anderen zorgen. Maar 1 op de 10 mantelzorgers voelt zich overbelast. 400.000 mensen dus! En het dubbele aantal - 800.000 mensen - geeft aan niet meer te kunnen doen. Laat deze cijfers even op u inwerken. Onvoorstelbaar hoeveel werk mantelzorgers op hun schouders nemen. Dat verdient waardering! Maar de grote vraag is of zij die waardering wel genoeg ontvangen."

Mantelzorgondersteuning wordt dus steeds belangrijker, stelde Henk Krol. Een rondje langs gemeentelijke websites leert dat dit in veel gemeenten serieus wordt opgepakt. Ook in de Toekomstagenda worden mooie initiatieven beschreven. Maar er is meer nodig, zei hij ook. 50PLUS stelt voor een vorm van landelijke, uniforme registratie van mantelzorgers in het leven te roepen. Dit zou kunnen worden belegd bij gemeenten. Zij zijn immers nu al verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning. Om dat goed te kunnen doen, is het wel belangrijk om in beeld te hebben wie de mantelzorger is. De criteria wie wel en niet mantelzorger is, kunnen in overleg worden vastgesteld. Is staatssecretaris Van Rijn bereid in overleg te treden met de VNG om te bezien wat er mogelijk is op dit punt?", vroeg Hen Krol namens 50PLUS.

Als duidelijk is wie mantelzorger is, kun je ook gaan kijken of hier in brede zin iets aan gekoppeld zou kunnen worden. Een fiscale regeling bijvoorbeeld, die tot dusver vaak stukliep omdat niet duidelijk is wie er mantelzorger is. Of een verklaring waarmee iemand aantoonbaar mantelzorger is.

50PLUS maakt zich nog steeds zorgen over oude mantelzorgers. Zij worden in toenemende mate belast en deze groep zal alleen maar groter worden. Hoe houden we hen overeind?, vroeg Henk Krol de staatssecretaris. "Welke concrete acties worden ondernomen naar aanleiding van de aanbevelingen in de Toekomstagenda? WMO-voorzieningen die verlichting kunnen bieden zijn hier en daar zo duur geworden dat sommigen er noodgedwongen vanaf zien. Dagbesteding bijvoorbeeld. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Hoe denkt staatssecretaris Van Rijn dit te ondervangen?"

Het Kamerlid van 50PLUS zei ook: "Ongeveer de helft van de mantelzorgende ZZP'ers geeft aan in de problemen te komen. Tijdgebrek veelal. Het combineren van arbeid en zorgtaken is een zaak van werkgever en werknemer, stelde de staatssecretaris op 24 april vorig jaar. Maar voor een ZZP'er gaat dat niet op. Steeds meer mensen worden ZZP'er, vaak noodgedwongen. Zoals 45-plussers, die weinig kans maken op een nieuwe baan. En dit is nu juist de categorie die het meeste mantelzorg verleent. Hoe kunnen zij ondersteund worden bij het verlenen van mantelzorg? Kan de zojuist voorgestelde registratie daaraan bijdragen? Is minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bereid dit te agenderen voor de landelijke bijeenkomst Zorg en arbeid komend voorjaar?"

Henk Krol verwees naar In het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken waarin de constatering van het Sociaal Cultuur Planbureau staat dat de meerderheid van de Nederlanders graag zelf voor de kinderen zorgt, maar de zorg voor onze ouders een taak van de overheid vindt. In het overheidsbeleid is dit echter precies andersom. Voorzichtig stellen de onderzoekers dat dit elkaar mogelijk gaat bijten. Een verontrustende gedachte, waarop 50PLUS graag de reactie van staatssecretaris Van Rijn hoort.

Nog een belangrijke vraag stelde Henk Krol: "Veel mantelzorgers weten niet dat zij bij hun gemeente terechtkunnen voor mantelzorgondersteuning. Is de staatssecretaris bereid om te bezien hoe voorlichting hierover geoptimaliseerd kan worden? Want tussen alle plannen om mantelzorgers goed te ondersteunen, moet preventie van overbelasting de hoogste prioriteit hebben!"

De 50PLUS-fractieleider sloot af met de woorden"Tot slot wil ik van de gelegenheid gebruik maken iedereen die mantelzorg verleent uit de grond van mijn hart te bedanken!"

(c) 14 januari 2016