Taal kleurt ongemerkt ons wereldbeeld (Promotie)

donderdag 14 januari 2016

Tijd vanaf 10:30

Locatie Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2

Faculteit Faculteit der Sociale Wetenschappen

Promovendus mevrouw drs. J.C. Francken

Promotor(es) prof. dr. P. Hagoort

Copromotor(es) dr. F.P. de Lange

Subtitel Viewing the world through language-tinted glasses. Elucidating the neural mechanisms of language-perception interactions

Beschrijving

Taal heeft automatisch invloed op hoe we iets waarnemen, zelfs als we ons niet bewust zijn van talige informatie, blijkt uit recent neurobiologisch onderzoek. Dit sluit aan bij eerdere bevindingen die erop wijzen dat perceptie bestaat uit het actief construeren van een beeld van de buitenwereld. Hierbij gebruiken we alle mogelijke bronnen van relevante informatie, zoals verwachtingen. Jolien Francken laat zien dat de integratie van talige en visuele informatie plaatsvindt in het taalsysteem in de hersenen en niet in de visuele cortex. Dit is in tegenspraak met heersende theorieen over 'embodied cognition' en 'predictive coding'. Uit de bevindingen volgt dat het semantische systeem een integraal onderdeel uitmaakt van perceptie. Blijkbaar zijn de associaties tussen woorden en de dingen die ze beschrijven zo sterk, dat alles wat we zien automatisch 'vertaald' wordt in een meer conceptuele vorm.

Biografie

Jolien Francken (Groningen, 1986) studeerde Geneeskunde en Wijsbegeerte aan de Universiteit van Amsterdam. Tijdens haar promotieonderzoek aan het Donders Instituut onderzocht ze de neurobiologische en psychologische mechanismen van de invloed van taal op visuele waarneming met behulp van neuroimagingtechnieken. Ze nam deel aan de 64e Lindau Nobel Laureate Meeting, was initiator van de 'Donders Philosophical Foundations of Neuroscience Meetings' en richtte een wekelijkse blog op (hettaligebrein.nl) met onderzoek over taal en de hersenen. Op dit moment werkt ze als docent aan de Universiteit van Amsterdam en schrijft ze een populair-wetenschappelijk boek over de invoed van taal op hoe we de wereld zien.