Einde van de ebola-epidemie: tijd om lessen te trekken
donderdag 14 januari 2016
Liberia viert vandaag dat het land al 42 dagen geen nieuwe ebolabesmettingen meer heeft gezien. Daarmee komt officieel een einde aan de rampzalige ebola-epidemie die West-Afrika twee jaar lang in haar greep hield. Artsen zonder Grenzen wil dat de internationale gemeenschap lessen trekt uit de
voorbije twee jaar, om in de toekomst beter voorbereid te zijn op dergelijke epidemieen.
Politieke wil
`Vandaag is het een feestdag! De opluchting dat de epidemie voorbij is, is enorm', zegt Joanne Liu, internationaal voorzitter van Artsen zonder Grenzen. `Iedereen moet nu lessen trekken uit wat er gebeurd is, zodat we beter kunnen ingrijpen bij nieuwe epidemieen. De respons op de uitbraak werd
niet beperkt door een gebrek aan middelen, maar door een gebrek aan politieke wil om snel hulp te bieden aan de getroffen gebieden. Toch moeten de noden van de patienten en hun gemeenschap centraal staan bij de hulpverlening. Ze hebben voorrang op politieke belangen.'
Nieuw vaccin
`Deze verwoestende epidemie kwam er veertig jaar na de ontdekking van ebola, in 1976. Maar door het gebrek aan onderzoek naar de ziekte is er, ondanks de klinische studies in het afgelopen jaar, nog steeds geen behandeling. Er is wel een veelbelovend nieuw vaccin, dat snel goedgekeurd moet
worden zodat we het in kunnen zetten', stelt Brice de le Vingne, operationeel directeur van Artsen zonder Grenzen. 'Iedereen die zich heeft ingezet om deze epidemie te bedwingen, verdient een felicitatie. We mogen niet vergeten dat honderden leden van het medisch personeel voor hun toewijding
met hun leven hebben betaald.' Ook veertien medewerkers van Artsen zonder Grenzen stierven aan ebola.
Hulp
Artsen zonder Grenzen verleende hulp vanaf het begin van de uitbraak in de zwaarst getroffen landen - Guinee, Liberia, en Sierra Leone - met ebolaklinieken, psychologische steun, gezondheidsvoorlichting, epidemiologische surveillance en het traceren van besmette of zieke mensen. Op het
hoogtepunt van haar hulpverlening zette Artsen zonder Grenzen 4.000 nationale en 325 internationale medewerkers in. 10.376 patienten werden opgenomen in haar ebolaklinieken, waarvan er 5.226 ebola bleken te hebben. In totaal spendeerde Artsen zonder Grenzen 96 miljoen euro aan het bestrijden
van de epidemie. Vanwege de onvoorspelbaarheid van de ziekte is het cruciaal dat de regio waakzaam blijft en dat daar voldoende capaciteit blijft om snel te reageren als er nieuwe gevallen opduiken.
Baby Nubia wordt op 28 november 2015 ontslagen uit onze ebolakliniek in de Guinese hoofdstad Conakry. Nubia was de laatste ebolapatient van Guinee. Haar moeder stierf bij haar geboorte op 27 oktober.
Kwetsbaar
Patienten die ebola overleefd hebben zijn erg kwetsbaar, en lopen het risico op gezondheidsproblemen zoals pijn in de gewrichten, chronische vermoeidheid, en probleem met het gehoor en het zicht. Bovendien lijden ze onder stigmatisering. Artsen zonder Grenzen heeft daarom speciale klinieken in
Liberia, Sierra Leone en Guinee, waar genezen ebolapatienten verdere medische en psychosociale hulp krijgen.
Angst
`Ik heb gezien hoe gemeenschappen verscheurd werden door de epidemie,' zegt Hilde De Clerck, arts en epidemioloog van Artsen zonder Grenzen, die in alle drie de landen werkte. `De eerste reactie van de internationale gemeenschap was vooral ingegeven door angst. Het was afschuwelijk hoe we in
het begin alles alleen moesten doen, en we voortdurend achter de feiten aan holden omdat we te weinig capaciteit hadden. Het was ook tegelijk inspirerend om te zien hoe toegewijd al onze lokale collega's waren, en uiteindelijk kwam er gelukkig meer internationale hulp. Maar bij een volgende
epidemie moet de wereld veel sneller en efficienter ingrijpen.'