Nieuwjaarstoespraak Aucke van der Werff


Uitgesproken tijdens de Nieuwjaarsreceptie op maandag 4 januari 2016



"2016 ligt aan onze voeten, niemand die nog weet wat dit jaar gaat brengen, niemand die zelfs nog maar weet wat we morgen weer zullen beleven. Dat is het verrassende, het spannende van het leven, de onzekerheid. Vooruit kijken kan wel. Maar voorspellen niet. Achterom kijken is makkelijker,
maar interpreteren, begrijpen wat we zien, is weer moeilijk. Vooral als het onze eigen rol betreft, onze rol op het wereldtoneel. Zijn wij het nu echt, en de mensen die wij kennen, die verantwoordelijk zijn voor zoveel ellende in de wereld? Opwarming van de aarde, oorlogen, extremisme, honger.

Als je achterom kijkt verval je gemakkelijk in somberheid. Dat lijkt me niet goed, ook niet helpend en zeker niet aan het begin van een nieuw jaar. Laten we liever kijken naar wat we wel bereikt hebben, laten we lichtpuntjes zoeken, en die zijn er, ik noem er een paar willekeurig:

- Op het niveau van de wereld, het klimaatakkoord, het beste nieuws sinds jaren.

- Op nationaal niveau, we zijn weer uit het dal van de crisis gekropen.

- Op lokaal niveau, we verkopen weer veel grond voor nieuwe en groeiende bedrijven en ook de woningbouw loopt goed.

- Met een nieuw elan zijn we begonnen met het centrumplan in Emmeloord

Een lichtpuntje is ook dat onze gemeenteraad met een warm hart heeft gekozen voor het opvangen van vluchtelingen en dat ook onze inwoners de vluchtelingen warm onthalen, dat ze bij voorbeeld samen met vluchtelingen in het buurthuis van de Espelervaart zitten te eten, georganiseerd door
vluchtelingenwerk. Er is veel goed nieuws, je moet het wel willen zien.

Van alle overheden die er zijn , en dat zijn er nogal wat, springt de gemeente er steeds meer uit. De eerste overheid, het dichtst bij de burgers, in het hart van de samenleving. Zo voelt het ook. Steeds meer taken vallen ons ten deel, WMO, jeugdwet, zorg, huisverbod, en altijd al,
bouwvergunningen, verkeersbesluiten. Maar ook de mondiale problemen komen op de gemeentelijke agenda. Het vluchtelingenprobleem wordt niet op Europees niveau opgelost. Opvang in de regio of gezamenlijk Europees beleid komt niet van de grond. Wij, de gemeenten zorgen uiteindelijk voor opvang,
huisvesting en inburgering.

Het klimaatprobleem raakt ons allemaal en kan alleen succesvol aangepakt worden als we op gemeentelijk niveau er de schouders onderzetten.

Extremisme, in wat voor vorm dan ook, als we niet de gemeentelijke antennes van buurtwerkers, wijkagenten en sociale teams gebruiken, zien we niets. Daarom wordt veiligheid meer en meer een gemeentelijk thema, veiligheid in je eigen omgeving.

De gemeente dus als eerste overheid. Dat betekent dat er een zware last drukt op de schouders van deze gemeente, op de schouders van hen die werken voor de gemeente, op ons college maar vooral ook op onze raadsleden. Zij bepalen het beleid en zij controleren het college, maar ook deze
raadsleden moeten op hun beurt weer gecontroleerd worden. Dat gebeurt eens in de 4 jaar, maar ook onder andere door een onafhankelijke schrijvende pers. En juist die laatste raakt meer en meer buiten beeld.

Je ziet dat regionale kranten het moeilijk hebben en dat hun rol wordt overgenomen door andere, sociale, media. Daarmee verlies je wel een onafhankelijke, kritische blik op het politieke bedrijf: de schrijvende pers als waakhond. Maar die waakhond blaft niet meer, onze gemeentelijke politiek
wordt steeds minder gecontroleerd door een onafhankelijke, actieve pers. En als er al sprake is van nieuwsgaring dan vaak eenzijdig, gekleurd, te laat en zonder hoor en wederhoor. En dat is jammer, want juist nu is er behoefte aan duiding, uitleg en een kritische blik op al die verschillende
gebeurtenissen in de wereld, maar ook, gewoon hier, op lokaal niveau. Al was het maar door dat vele goede nieuws, wat er ook is, te laten zien. Je laat zo gemakkelijk je beeld van de wereld en van je omgeving bepalen, beinvloeden door al dat slechte, negatieve nieuws en er is zoveel moois! Bij
voorbeeld dat onze eigen inwoners steeds meer de verantwoordelijkheid op zich nemen, voor elkaar, hun club of hun omgeving. Gewone mensen die in allerlei vorm iets betekenen voor de ander en daarmee bijzonder worden, mensen die het sociale gezicht van de gemeente vormen. Mantelzorgers,
maatjes, coaches, begeleiders, hulpjes, zoveel mensen die niet de economie, niet het grote geld verdienen, op de eerste plaats zetten, maar elkaar. Mensen die ervoor zorgen dat deze wereld blijft draaien.

Mensen als lichtpuntjes.

Voor deze mensen willen wij als gemeente iets betekenen, hen willen wij helpen. Zij mogen nooit tevergeefs een beroep op ons doen.
Dat geldt overigens ook voor onze inwoners die zorg nodig hebben. Ook voor hen zijn het geen gemakkelijk tijden en de problemen zijn groot. Gemakkelijk kunnen zij denken het kind van de rekening te zijn. De gemeente, de overheid vergeet hen, bezuinigt over hun ruggen, vindt dat ze hun eigen
problemen maar moeten oplossen, of de familie of de buurman. En zo is het natuurlijk niet, zo mag het niet zijn. Een overheid die op de toekomst gericht is, moet de bakens wel verzetten, moest de bakens wel verzetten, de verzorgingsstaat moest wel een eigentijdse opvolger krijgen. Maar de
participatiesamenleving is ook niet het antwoord op alle problemen. Als we ergens als overheid een taak hebben, dan is het wel als schild voor de zwakken. Daarop zijn en blijven we altijd aanspreekbaar.

Van verzorgingsmaatschappij naar participatiesamenleving. Het is nogal een koerswijziging. Dat kan ook onmogelijk zonder problemen verlopen. We waren zo gericht op de organisatie, op het bedrijfsbelang, we spraken over clienten en over bedrijfsprocessen, maar we gaan steeds beter en meer het
belang inzien van degene die de zorg nodig heeft. Dat gaat niet vanzelf, niet zonder probleem, maar we gaan in de goede richting. We doen dat met elkaar, gemeente, zorgaanbieders, specialisten, maar ook de buitengewone werkgevers, waarover straks meer. Allen werken ze mee aan een samenleving
die in de letterlijke zin van het woord dat ook werkelijk is, samen leven, samen de tijd doorbrengen, een samenleving die, als je goed kijkt, veel lichtpuntjes kent en die alleszins de moeite waard is om in te investeren. Investeren in de prachtige Noordoostpolder met bijna 47.000 inwoners,
een veilige, warme, gemeente op gulle grond in het midden van de Nederlandse samenleving. Buitengewoon, die Noordoostpolder.

Ik wens u alle goeds in 2016."