Extra impuls voor maatschappelijk verantwoord innoveren
Verantwoord gebruik van drones?
17 december 2015
Vroegtijdig aandacht besteden aan ethische en maatschappelijke vragen zorgt voor groter maatschappelijk draagvlak en voorkomt dat innovaties onnodig stranden. Dit is het uitgangspunt van het onderzoeksprogramma Maatschappelijk verantwoord innoveren (NWO-MVI) dat is ontwikkeld door de
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk onderzoek (NWO). Aan de zeventien onderzoeksprojecten die NWO eerder dit jaar heeft gehonoreerd binnen NWO-MVI worden er nu drie toegevoegd.
De drie nieuwe wetenschappelijke onderzoeken die zullen starten, bevinden zich op het terrein van de topsector Hightech Systemen en Materialen (HTSM) en het generieke thema MVI-ondernemerschap. In de projecten buigen wetenschappers en private partijen zich samen over de inzet van drones,
medicijnen-op-maat en duurzaam ondernemerschap dat inspeelt op de klimaatverandering. Doel van alle projecten is om ethische en maatschappelijke aspecten van technologische innovaties in een vroeg stadium in kaart te brengen, zodat hiermee in het ontwerpproces rekening kan worden gehouden. Dit
zorgt voor een succesvolle introductie van nieuwe technologie en voorkomt mislukkingen en dure aanpassingen achteraf.
Inmiddels is er een beproefde aanpak ontwikkeld. Onderzoek binnen NWO-MVI gebeurt altijd in interdisciplinaire teams van alfa-, beta- en gammawetenschappers (bijvoorbeeld een filosoof, een ingenieur en een econoom). Zo'n team werkt nauw samen met private partners. Bij alle projecten die nu van
start gaan, is ten minste een private partner betrokken die 25% van de NWO-financiering aanvult. Via de zogeheten valorisatiepanels - waarin (tussen)resultaten worden besproken met directe belanghebbenden, inclusief bijvoorbeeld beleidsmakers en eindgebruikers - is het onderzoek bovendien
verankerd in de maatschappij. Zo kunnen de behaalde resultaten ook daadwerkelijk worden toegepast. De drie projecten die nu zullen starten, kennen alle een looptijd van een `a twee jaar en zijn gericht zijn op actuele vraagstukken waarbij een snel resultaat gewenst is.
Responsible Design of Drones and Drone Services
Prof. dr. Peter-Paul Verbeek, Universiteit Twente, projectduur een jaar
Consortiumpartners: UAV international, Clear Flight Solutions
Drones spelen een steeds grotere rol in de samenleving, van goederentransport tot aardobservatie en van rampenbestrijding tot oorlogsvoering. Hieraan kleven veel ethische en juridische aspecten. Dit project over drone-technologie en drone-gebruik beoogt een instrument te ontwikkelen om te
anticiperen op beide aspecten, om ze vervolgens te integreren in de ontwikkeling en het gebruik van drones.
Enabling Personalized Medicine
Prof. dr. Ellen Moors, Universiteit Utrecht, projectduur anderhalf jaar
Consortiumpartner: TATE Inkoop BV
Dit project draagt bij aan de verdere ontwikkeling van medicijnen-op-maat. Het huidige farmaceutische systeem belemmert de mogelijkheden die personalized medicine biedt. De huidige regelgeving is gericht op lange termijn ontwikkelingstrajecten en is niet geschikt voor de beoordeling en
toelating van innovatieve middelen gericht op individuele behandeling. In dit project wordt onderzoek gedaan naar institutionele en ethische aspecten rondom magistrale bereiding (individueel gemaakte producten). De onderzoekers zullen een systeem ontwerpen waarin op een verantwoorde manier
wordt omgegaan met de magistrale bereiding van medicijnen-op-maat.
Responsible Innovation Practices of Sustainable Entrepreneurs in Making the Transition towards Sustainable Agricultural, Water and Energy Systems
Dr. Vincent Blok, Wageningen University, projectduur twee jaar
Consortiumpartner: Climate KIC Holding BV
Dit project onderzoekt hoe duurzame ondernemers (i.h.b. New Technology Based Firms) die een bijdrage leveren aan de mitigatie en adaptatie aan klimaatverandering, voordeel kunnen halen uit maatschappelijk verantwoord innoveren en welke rol technologische innovatiesystemen spelen bij de adoptie
en exploitatie ervan. De duurzame ondernemers zijn onder meer afkomstig uit de agri&food-, water- en energiesector.
Bron: NWO