Duurzaamheid ontbrekende schakel in onderwijs


Gepubliceerd op
16 december 2015

Het reguliere onderwijs is bijna volledig gericht op het versterken van de economie en gaat grotendeels voorbij aan de hedendaagse duurzaamheidskwesties. Daardoor missen jongeren het noodzakelijke basisdenken om wereldwijde problemen, zoals over voedselzekerheid, biodiversiteit of
grondstoffenschaarste het hoofd te bieden. "We moeten jongeren opleiden en uitrusten met competenties die hen in staat stellen de wereld te verduurzamen," zegt prof.dr.ir. Arjen Wals, persoonlijk hoogleraar Transformatief leren voor sociaalecologische duurzaamheid in zijn intreerede aan
Wageningen University op 17 december.

Het bestaande onderwijs is gericht op het versterken van het economisch potentieel van goederen en diensten, op effectiviteit en efficientie. "Dit zijn componenten van de sector profit, (lees: economie) in de drie-eenheid people, planet, profit. Maar de beide sectoren people en planet
ontbreken in het onderwijsstelsel", zegt prof. Arjen Wals in zijn rede: `Beyond unreasonable doubt - Education and learning for socio-ecological sustainability in the anthropocene'. "Daarom is een herorientatie op het onderwijs nodig, meer aandacht voor de mens en de aarde."

Kinderen moeten in het nieuwe onderwijsstelsel competenties ontwikkelen die hen in staat stellen het handelen van de mensheid te wegen in termen van duurzaamheid, waarbij zij niet eenzijdige de focus leggen op de economie, maar een geintegreerde beeld creeren inclusief leefbaarheid en
ecologie. Want het gaat niet alleen om de mens, het gaat om alle plant- en diersoorten en ecosystemen, zegt de Wageningse hoogleraar.

Onzekerheid met duurzaamheid

"We zijn er met milieueducatie de afgelopen veertig jaar niet en ook de laatste twintig jaar via duurzaamheidsonderwijs niet in geslaagd om jongeren een algemene maatschappelijke betrokkenheid bij te brengen", zegt prof. Wals. Dat komt onder meer door de verwarring die optreedt door
tegenstrijdige berichten waarbij het opgeven van de `oude economie' vanwege vervuiling of hun bijdragen aan klimaatverandering, de lokale economie zou schaden, met alle bedreigingen voor bijvoorbeeld inkomen en werkgelegenheid. De twijfel die de politiek en onderwijs binnensloop ontaardde
veelal in het routinematige behouden van het `goede slechte' boven het met overtuiging omarmen van het onzekere `nieuwe goede'.

Ondanks onzekerheid is echter duurzaamheidseducatie en -onderwijs mogelijk, zeker voor wat betreft milieuproblemen die goed in kaart zijn gebracht. De competenties voor duurzaamheid zijn veelsoortig en breed en vereisen dan ook nieuwe hybride leeromgevingen die in tijd, plaats en interacties
wisselen en waarbij de grenzen tussen disciplines, generaties, culturen, instellingen en sectoren vervagen. Daartoe moeten scholen worden gecreeerd die duurzaamheid `ademen', zegt prof. Wals. Dat is een centrale uitdaging voor het onderwijsonderzoek van de toekomst.

mailen
Tweet

* drs. JA (Jac) Niessen
Contactpersoon drs. JA (Jac) Niessen
Contactformulier

Wageningen UR

Wageningen UR (University & Research centre) werkt binnen het domein gezonde voeding en leefomgeving aan de kwaliteit van leven

* Partnerschap Nederland-Ethiopie stimuleert voedselproductie en inkomens Partnerschap Nederland-Ethiopie stimuleert voedselproductie en inkomens
* parijs, cop21, verantwoordelijkheid, klimaat Hoe houden we regeringen verantwoordelijk voor het nakomen van de Parijs-overeenkomst?
* Van hulp naar handel in Kenia met `3R Kenya' Van hulp naar handel in Kenia met `3R Kenya'

Meer nieuws