Maagdenhuisdebat #3: De universiteit: motor van emancipatie?

14 dec 2015 17.30 - 19.30

Debat

In de jaren zestig en zeventig was de universiteit voor kinderen uit de arbeidersklasse de koninklijke weg omhoog. Inmiddels is de universiteit grondig van karakter veranderd. Van een instituut voor een kleine elite werd ze een massabedrijf met flexcontracten, managers, valorisatie en targets. Nederland kreeg een diensteneconomie, waarin kennis de belangrijkste productiekracht werd en de hoogte van de opleiding het salaris bepaalde.

In vergelijking met de jaren zestig en zeventig is de studentenpopulatie aan universiteiten internationaler geworden. De invoering van het Engels in de master betekent dat degene die tegenwoordig naar een baan op een universiteit in Nederland of elders solliciteert concurrentie uit de hele wereld kan verwachten. Door globalisering en door de crisis van 2008 is de competitie binnen en tussen universiteiten verhard. De werkdruk ligt hoger en academici hebben minder kans op een vaste baan.

Daarnaast is weliswaar het absolute aantal vrouwen en personen met een andere huidskleur sinds de jaren zeventig toegenomen, maar bestaan er op het gebied van diversiteit en veelkleurigheid nog steeds grote achterstanden. Intussen beginnen de onderwijskansen van kinderen uit hoogopgeleide en uit laagopgeleide gezinnen steeds meer uiteen te lopen. Sociale ongelijkheid en segregatie nemen toe en er is minder doorstroming naar boven.

Deze ontwikkelingen roepen twee vragen op. In de jaren zeventig leek de spreiding van kennis de sleutel te vormen tot het terugdringen van sociale ongelijkheid. Klopt dat verhaal nog? De tweede vraag sluit daar direct op aan. Wie studeren er tegenwoordig aan de universiteit, hoe financieren ze hun studie en wat zegt dit over de sociale ongelijkheid - de etnische, gender- en klassenverschillen - in ons land? Wordt de universiteit een meritocratie of een plutocratie? Wat, kortom, is er overgebleven van de sociale emancipatiemotor die de universiteit ooit was en welke rol speelt het nieuwe leenstelsel hierin?

Sprekers:

* Jaap Dronkers (Maastricht Universiteit)

* Lisa Westerveld (oud-voorzitter LSVb)

* Merijn Oudenampsen (Universiteit van Tilburg)

Locatie - Hal Maagdenhuis

* Maagdenhuis

Spui 21 | 1012 WX Amsterdam

+31 (0)20 525 2704

Gepubliceerd door Universiteit van Amsterdam