Commissie Aanpassing Belastingstelsel signaleert `weinig maatwerk' i..
Commissie Aanpassing Belastingstelsel signaleert `weinig maatwerk' in huidige systeem
Hetty Klavers, dijkgraaf van Waterschap Zuiderzeeland, gaat de komende maanden met waterschappen en andere stakeholders (maatschappelijke organisaties) bespreken hoe zij aankijken tegen het belastingstelsel van de waterschappen. Klavers treedt de partijen met `open vizier' tegemoet. "Het
onderzoek moet de stand van zaken weergeven: wat werkt en wat werkt niet. We staan nu aan het begin van dat proces."
De `Commissie Aanpassing Belastingstelsel', ingesteld door de Unie van Waterschappen, gaat zijn bevindingen over negen maanden, najaar 2016, bij de minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu aanleveren. "Het is een strakke tijdsplanning", aldus Klavers.
Twee heffingen
Het belastingstelsel behelst twee heffingen, de watersysteemheffing en de zuiveringsheffing. De opbrengsten van de watersysteemheffing gebruiken de waterschappen om wateroverlast, overstromingen en watertekort te voorkomen. Met de opbrengst van de zuiveringsheffing dekken de waterschappen de
kosten van het zuiveren van het afvalwater dat via de gemeentelijke riolering op de zuiveringsinstallaties van de waterschappen wordt gebracht.
Klavers: "Het huidige belastingstelsel is de uitkomst van een jarenlang democratisch proces en dus zeker legitiem. Tegelijk kun je stellen dat een systeem beperkt rekening houdt met de grote verschillen tussen waterschappen. De omstandigheden in stedelijk en landelijk gebied verschillen sterk,
maar er is relatief weinig maatwerk."
Fair en consequent stelsel
Directe aanleiding voor de start van de commissie is de rapportage van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), die in maart 2014 is gepresenteerd, met aanbevelingen voor het Nederlandse waterbeheer. Centraal stond de vraag of het Nederlandse waterbeheer klaar is
voor de toekomst, met de extra uitdagingen als gevolg van de klimaatverandering. De OESO heeft veel waardering voor het Nederlandse waterbeheer, met goed functionerende waterschappen, maar stelt ook dat er sterkere financiele prikkels moeten zijn voor de Nederlandse belastingbetalers om
duurzamer met water om te gaan. Het principe "de vervuiler betaalt" moet sterker tot uitdrukking komen. Klavers: "Uitgangspunt moet zijn dat er altijd genoeg geld is voor waterbeheer. Bovendien willen we een belastingstelsel dat fair en consequent is. Afhankelijk van de `diagnose' is het niet
onmogelijk dat je uitkomt op een scenario waarin je de lasten anders verdeelt."
Breed onderzoek
Na de publicatie van de OESO gaf het ministerie van I en M opdracht tot een breed onderzoek naar de toekomstbestendige en duurzame financiering van het waterbeheer. De bestuurlijke afstemming tussen het ministerie van I en M en de bestuurlijke waterpartners hierover vindt plaats in de
Stuurgroep Water. In juli zijn rapporten gepresenteerd en in oktober is een plan van aanpak besproken.
Via onder andere het Overleg Infrastructuur en Milieu zijn de maatschappelijke organisaties betrokken. In dit (bredere) traject is Roy Tummers, directeur Water van de Vereniging voor zakelijke energie- en watergebruikers (VEMW) als gesprekspartner betrokken. Hij constateert dat de huidige
regelgeving voor de zuivering van afvalwater "te rigide" is. "Er is onvoldoende vrijheid voor waterschappen en een aantal grote bedrijven om maatwerk te leveren."
Zuiveren tegen laagste maatschappelijke kosten
"Waterschappen willen het afvalwater meestal zelf verwerken, maar dit is niet altijd de meest doelmatige en duurzame oplossing. Soms is het gunstiger als de afvalzuivering bij het bedrijf zelf gebeurt. Dit bedrijf kan bijvoorbeeld energie en grondstoffen uit het afvalwater halen. Uitgangspunt
moet zijn dat de zuivering van het afvalwater tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten plaatsvindt. De herziening van het belastingstelsel vormt een mooie kans om waterschappen en bedrijven de vrijheid te geven om in onderling overleg de meest doelmatige en duurzame oplossing te
kiezen. Situaties zijn te verschillend om dezelfde oplossing te kiezen voor alle situaties."
Tummers vervolgt: "Maatwerk is binnen het huidige stelsel vrijwel niet mogelijk. Daarbij is ook van belang dat het tarief dat een bedrijf betaalt, is gebaseerd op werkelijke kosten. Dat is nu nog niet het geval. Als een bedrijf bijvoorbeeld afvalwater aanlevert van een bepaalde temperatuur is
het gemakkelijker te zuiveren. Dit zou in het tarief voor de zuivering tot uitdrukking moeten komen."
Hij concludeert: "De opdracht van de commissie hangt nauw samen met het bredere traject. Dat maakt het een complex vraagstuk waarbij het essentieel is om alle acties goed op elkaar af te stemmen."
Intussen komen er ook andere reacties op het onderzoekstraject. Zo stelt Guus Beugelink van Water Natuurlijk (De Stichtse Rijnlanden) in Water Governance dat een grondige herziening van het belastingstelsel `broodnodig' is, want "de stedeling betaalt een veelvoud van wat de boer betaalt".
(Bron: Waterforum.net)