Haarlemmermeer blijft water de baas
Publicatiedatum:
maandag 07-12-2015
Haarlemmermeer is een diepe polder met een enorm oppervlak. Zo'n 160 jaar geleden was die polder nog een meer. We wonen, werken en leven met z'n allen zo'n vijf meter onder zeeniveau. Daardoor heeft Haarlemmermeer eerder en heftiger te kampen met wateroverlast dan de meeste delen van Nederland
en is verzilting van grondwater hier een probleem.
Om het water de baas te blijven, werken de gemeente Haarlemmermeer en het hoogheemraadschap van Rijnland aan een duurzaam watersysteem. Daarmee willen ze voorkomen dat er een watertekort ontstaat, zorgen voor schoon water en voor droge voeten en afvalwater duurzaam verwerken. In het Waterplan
(de Strategische Samenwerkingsagenda Haarlemmermeer-Rijnland 2015-2030) en het Gemeentelijk Rioleringsplan staat wat de gemeente en het hoogheemraadschap daarvoor de komende jaren gaan doen.
Nieuw watersysteem Haarlemmermeer
Huidig watersysteem
Wonen in Haarlemmermeer is wonen met water. Water heeft vele gezichten, meestal vriendelijk, soms dreigend. Water is mooi en biedt mogelijkheden, zoals wonen aan en recreeren nabij de Toolenburgerplas en vissen in de Ringvaart. Maar het water stelt ons ook voor flinke uitdagingen. Het klimaat
verandert, het riool veroudert en door onze lage ligging hebben we een aantal specifieke waterproblemen.
Verzilting
Het water komt van onder als kwelwater en van boven als neerslag. Het water uit de ondergrond is doorgaans zilt. Dit is vooral een probleem voor boeren. De meeste gewassen groeien namelijk niet als het water in de grond zilt is. We pompen daarom het zoute water uit de polder en er moet veel
zoet water worden aangevoerd om verzilting tegen te gaan. Dagelijks wordt veertig procent van het boezemwater van het hoogheemraadschap Rijnland gebruikt voor het doorspoelen van de Haarlemmermeerpolder. En dat terwijl de polder slechts vijftien procent uitmaakt van het grondgebied van het
hoogheemraadschap.
Wateroverlast
Daar komt bij dat we in Nederland, dus ook in Haarlemmermeer, te maken hebben met een veranderend klimaat. De laatste jaren wisselen bijzonder droge periodes en extreem natte periodes elkaar af. En als het regent, komt het vaak in korte tijd met bakken uit de lucht. Doordat er steeds meer
grond bebouwd, betegeld of geasfalteerd is, kan neerslag minder snel de bodem in en moet het via het riool of sloten, vijvers of vaarten worden afgevoerd. Maar bij een hevige regenbui kan het riool het water niet meer afvoeren. Dan blijft het water op straat staan en loopt soms zelfs woningen
binnen. Zoals in Zwanenburg een aantal keren is gebeurd. De verwachting is dat de hoeveelheid grond- en oppervlaktewater die moet worden afgevoerd alleen maar zal toenemen. Ook zorgen hoge grondwaterstanden voor grote problemen, vooral in de wijken Welgelegen en Linquenda in Nieuw-Vennep,
Graan voor Visch en Pax in Hoofddorp en Rijsenhout-Zuid.
Toekomstbestendig watersysteem
Het hoogheemraadschap en de gemeente werken aan een toekomstbestendig watersysteem om:
* Watertekort te voorkomen (want zoet water wordt schaarser)
* Te zorgen voor schoon water (de waterkwaliteit te verbeteren)
* En voor droge voeten (wateroverlast te voorkomen)
* Afvalwater te verwerken in een duurzaam en klimaatbestendig rioolsysteem
De inzet daarbij:
* Het watersysteem is zo natuurlijk mogelijk met zo weinig mogelijk technische ingrepen en verspilling van water.
* Het water in de polder moet meer ruimte krijgen om zoet en schoon regenwater tijdelijk te kunnen bergen tijdens hoosbuien en om het langer te kunnen vasthouden zodat het op een ander moment, als het droger wordt, kan worden gebruikt om tekorten aan te vullen.
* Flexibel peilbeheer: het waterpeil kan gedurende de seizoenen op natuurlijke wijze binnen de vastgestelde bandbreedte omhoog en omlaag bewegen. Daarmee kunnen het hele jaar door watertekorten en wateroverschotten opvangen worden.
* Verbetering van de waterkwaliteit en ecologie: de toenemende verzilting door kwelwater tegengaan.
* Vuil afvalwater en schoon regenwater scheiden zodat ze niet samen in riool terecht komen. Schoon verhard oppervlak wordt zoveel mogelijk afgekoppeld van het gemengd rioolstelsel zodat regenwater niet meer het riool in loopt.
* Afvalwater gebruiken als bron voor grondstoffen en energie.
Grondwater doelmatig beheren om de wateroverlast door een hoge grondwaterstand (door de aanvoer van kwelwater en de slechte doorlatendheid van de kleibodem) zoveel mogelijk te voorkomen.