De Universiteit Leiden is de hoogst genoteerde brede universiteit op de tweejaarlijkse valorisatieranglijst van Elsevier en Science Works. Zij berekenden welke Nederlandse universiteiten hun wetenschappelijk kapitaal het beste verzilveren, economisch en maatschappelijk.

Drie klassementen

Leiden staat op de vijfde plaats, als eerste brede universiteit na de technisch-gerichte universiteiten, inclusief de Wageningse. Alle universiteiten waren mededingers in drie klassementen.

* Als communicerende universiteit, zich profilerend met het verspreiden van kennis en deelname aan het publieke, maatschappelijke debat.

* Als samenwerkende universiteit, dienstverlener voor de publieke sector en het bedrijfsleven.

* Als ondernemende universiteit, aanjager van ondernemerschap en innovatie.

TU Twente het ondernemendst

De TU Twente staat op een en dankt die positie aan het feit verreweg de ondernemendste universiteit te zijn. Het Science Park daar telt 400 bedrijven die aan de universiteit ontsproten zijn. Maar, tekent de Elsevier daarbij aan, het Bio Science Park in Leiden genereert meer werkgelegenheid: 6.500 banen. Tilburg University is de best communicerende universiteit en Wageningen University wint de competitie als samenwerkende universiteit. De Leidse universiteit heeft haar koppositie bij de brede universiteiten veroverd door gemiddeld beter te zijn. Of, zoals Elsevier schrijft: Sven Kramer kan all round kampioen schaatsen worden zonder alle afstanden te winnen.

Nieuwe parameters

Science Works heeft, naast optreden in de media, enkele nieuwe parameters ingevoerd. Dit om valorisatie breed te trekken en niet alleen te beperken tot harde euro's. Want ook maatschappelijke invloed telt, zoals de impact van academische kennis op beleid en besluitvorming. Dit is vooral relevant voor de sociale en de geesteswetenschappen. De nieuwe parameters zijn: vermelding van de universiteit in Kamerstukken (winnaar: Wageningen) en deelname in adviescolleges van de regering zoals de Onderwijsraad, de Gezondheidsraad of de staatscommissie Herijking ouderschap (winnaar: Tilburg).

Zorgelijk

Het onderzoek heeft ook een wat zorgelijke kant naar voren gebracht: de investeringen van het bedrijfsleven in onderzoek en onderwijs zijn sinds 2013 opnieuw gedaald; in de twee jaar daavoor was dat ook al zo. Daar tegenover staat dat de inkomsten uit de Europese Unie juist fors zijn gestegen, met 20 procent. Bij elkaar halen de universiteiten plm. 1,3 miljard euro binnen, met Utrecht als koploper (170 miljoen) en Tilburg als hekkensluiter (32 miljoen).

Verschillende orientaties in de derde geldstroom

Opvallend is dat diverse universiteiten in de derdegeldstroom (verdiensten afkomstig van overheden, ngo's of marktpartijen) hun eigen orientatie lijken te hebben: Tilburg haalt relatief veel geld uit contractonderwijs. Eindhoven en Groningen hebben de nationale overheid als beste klant voor hun onderzoek en Delft verdient het meest aan het bedrijfsleven. De Universiteit van Amsterdam heeft weer een heel eigen niche: internationale organisaties.

In de voorhanden zijnde documentatie ('Zie ook') ontbreken detailcijfers over de Universiteit Leiden.

(4 december 2015/CH)