Hoe goed werken jouw zintuigen samen?


2 december 2015

Afgelopen mei is het Groot Nationaal Onderzoek gestart om in kaart te brengen hoe mensen waarnemen. Wat opvalt is dat veel deelnemers aan het onderzoek niet van zichzelf weten dat ze synestheet zijn. De resultaten van het onderzoek worden op woensdagavond 2 december in het televisieprogramma
De Kennis van Nu bekend gemaakt. Het Groot Nationaal Onderzoek naar waarneming en synesthesie is een samenwerkingsproject van NTR, het Max Planck Instituut, de Radboud Universiteit en Quest en is mede mogelijk gemaakt door NWO.

We horen, zien, ruiken, proeven en voelen wat er om ons heen gebeurt. Om de wereld te begrijpen is een goede samenwerking tussen de verschillende zintuigen heel belangrijk. Dat werkt niet bij iedereen exact hetzelfde. Bij sommige mensen vermengt informatie van verschillende zintuigen zich
zonder dat ze daar de controle over hebben. Zij zien bijvoorbeeld kleuren wanneer ze naar muziek luisteren. Synesthesie heet dat verschijnsel.

De afgelopen maanden deden duizenden Nederlanders online zintuigtestjes in het kader van het onderzoek naar waarneming. Verrassend is dat veel deelnemers aan het Groot Nationaal Onderzoek niet van zichzelf wisten dat ze synestheet zijn. Zo konden ze klanken beter koppelen aan een betekenis,
met als gevolg dat ze beter zijn in het raden van de betekenis van Japanse woorden. Ook scoorden deze 'synestheten' beter op andere delen van het onderzoek.

Het onderzoek is geleid door Tessa van Leeuwen, neurobioloog bij het Donders Instituut voor Hersenen, Cognitie en Gedrag van de Radboud Universiteit en door Mark Dingemanse, taalwetenschapper bij het Max Planck Instituut voor Psycholinguistiek. Zowel Van Leeuwen als Dingemanse ontving in 2014
van NWO een Veni onderzoeksbeurs. Van Leeuwen doet onderzoek naar de overeenkomsten en verschillen tussen synesthesie en autisme, met speciale aandacht voor visuele waarneming in beide groepen. Dingemanse onderzoekt de taalkundige werking van gebaren en van woorden die door hun klank iets
verraden over hun betekenis (ideofonen).

Volgende Groot Nationaal Onderzoek over 'Sprekend Nederland'

Vanaf december start er een nieuw Groot Nationaal onderzoek. Deze keer slaan wetenschappers en media de handen ineen om een unieke momentopname van de Nederlandse spraak te maken met de 'Sprekend Nederland'-app. Taalonderzoekers werkten mee aan de voorbereiding en gebruiken de data voor hun
onderzoek.

Wetenschap en het grote publiek

NWO organiseert regelmatig evenementen die het publiek de kans bieden met de wereld van de wetenschap kennis te maken. Met het Groot Nationaal Onderzoek wil NWO enerzijds het grote publiek betrekken bij wetenschappelijk onderzoek en anderzijds onderzoekers de mogelijkheid bieden om via de
televisie en internet een grote groep deelnemers te bereiken.

* Trailer De Kennis van Nu, aflevering 'Samenwerkende zintuigen' - 2 december 2015
* Groot Nationaal Onderzoek 'Sprekend Nederland'

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bron: NWO