Jeugdloonschalen en wettelijk minimumjeugdloon
De detailhandel is bij uitstek een sector waar veel jongeren werken. Ongeveer een derde van de medewerkers is jonger dan 23 jaar. In de food is dit percentage nog hoger. In de supermarktsector bijvoorbeeld is 73% jonger dan 23 jaar (van wie 94% hulpkracht is). Redenen voor het grote aandeel
jongeren in de detailhandel zijn de vaak relatief eenvoudige aard van de werkzaamheden en de voor jongeren aantrekkelijke flexibiliteit.
Op 2 september is een motie ingediend door Tweede Kamerlid Steven van Weyenberg (D66) waarin de regering verzocht wordt om met voorstellen te komen om het wettelijk minimumjeugdloon substantieel te verhogen en meer gelijk te trekken met het reguliere wettelijk minimumloon. Deze motie wordt in
de Tweede Kamer breed gedragen. Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) onderzoekt nu dan ook de mogelijkheden om het wettelijk minimumjeugdloon te verhogen. Het ministerie van SZW ontwikkelt voorstellen over aanpassing van het wettelijk minimumjeugdloon (wmjl).
Aanleiding voor de discussie in de Tweede Kamer en het vervolg was een actie van FNV Young & United, die ervoor pleitte om de jeugdlonen af te schaffen.
Gevolgen van een verhoging
In de motie van Van Weyenberg wordt ook aangegeven om oog te hebben voor het voorkomen van een negatief effect op de werkgelegenheid, werkloosheid en onderwijsdeelname van jongeren. En daar wringt inderdaad de schoen. De mogelijke gevolgen van een verhoging zullen fors zijn. De kans is wel
zeer reeel dat een verhoging van het jeugdloon banen gaat kosten. De jeugdwerkloosheid die al hoog is, zou alleen maar toenemen. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft dit ook al aangegeven. Verder is een 'laag' loon juist een prikkel voor jongeren om een studie af te ronden. Het is voor de
meeste jongeren ook een bijbaan en geen volledige baan.
Jeugdlonen in de levensmiddelendetailhandel
De jeugdlonen die in de levensmiddelendetailhandel als leidraad dienen, liggen nog ruim boven het huidige wettelijke minimumjeugdloon. De eerste suggesties die binnensijpelen laten echter zien dat 'onze' jeugdloonschalen worden ingehaald wanneer de vakvolwassen leeftijd naar beneden wordt
gesteld. Zie hier een overzicht waarin de jeugdloonschalen naast het wettelijk minimumjeugdloon zijn gezet. De gevolgen voor de ondernemer kunnen dan al heel snel (natuurlijk sterk afhankelijk van de samenstelling van zijn personeel) oplopen tot een verhoging van zijn loonkosten met bijna 20%.
Dit komt al gauw neer op een kostenpost voor de supermarktbranche van ongeveer EUR 600 miljoen. De consequentie zal zijn minder personeel en minder uren voor het aanwezige personeel.
Cao-tafel
Bovenstaande discussie over het wettelijk minimumjeugdloon gaat ook dwars door onze (nog steeds) verkennende gesprekken met de bonden in over een nieuwe cao voor de levensmiddelendetailhandel. Wanneer er bijvoorbeeld aan de cao-tafel gesproken wordt over een andere indeling van de
jeugdloonschalen, moet dat natuurlijk wel in het licht bezien worden van alle afspraken en mogelijke wijzigingen. Elke sector heeft zijn eigen afspraken over loonschalen, ervaring en opleiding. Mogelijke afspraken over jeugdloonschalen zullen dan ook maatwerk zijn en moeten overgelaten worden
aan de cao-tafel.
SER-verkenning
Aan het 'simpelweg' doorvoeren van een verhoging van het wettelijk minimumjeugdloon zitten meer haken en ogen vast dan sommige partijen denken. Een weloverwogen discussie zal eerst gevoerd moeten worden, voordat er aan de knoppen wordt gedraaid. Druk, mede vanuit het Vakcentrum, heeft ertoe
geleid dat waarschijnlijk op korte termijn een SER- verkenning wordt uitgevoerd.