Lilian Helder tijdens debat nav foto Volkert van der Graaf

Geschreven: 01 oktober 2015

Voorzitter,

Pim Fortuyn vroeg om beveiliging door de overheid, maar kreeg het niet, ondanks dat daartoe alle reden was. We zullen nooit met zekerheid weten of hij dan niet zou zijn vermoord, maar die kans is zeer aannemelijk. Wat we wel weten, is dat zijn moordenaar, Volkert van der Graaf, wel beveiliging kreeg! Hoe gek wil je het hebben. De nabestaanden van Pim Fortuyn zullen dit hele circus met afschuw gadeslaan. En ik kan ze geen ongelijk geven.

In een uitzending van Brandpunt op 20 september jl. was Volkert van der Graaf te zien die voor een verborgen camera zijn middelvinger opstak naar de Nederlandse bevolking door breed lachend te zeggen dat:

- hij samen met zijn advocaat de in de Telegraaf verschenen foto in scene heeft gezet;

- hij in Apeldoorn `woont', zodat hij een hogere bijstandsuitkering ontvangt dan wanneer hij in Harderwijk zou wonen bij zijn kind en zijn vriendin;

- hij ook geen werk wil gaan zoeken, want dan kan hij niet meer gratis procederen.

De hardwerkende, belastingbetalende burger zal hier met grote woede naar hebben gekeken. Dezelfde burger zal zich afvragen of deze crimineel weer achter slot en grendel gaat en wat de PVV betreft, is het antwoord daarop volmondig: ja! Deze moordenaar heeft welbewust het opgelegde mediaverbod overtreden. De door het Openbaar Ministerie gegeven toestemming is wat de PVV betreft niets waard. Uit het antwoord van de minister blijkt namelijk dat de toenmalige minister niet wist van deze actie. En in deze zeer gevoelige zaak is dat toch op zijn minst de aangewezen weg.

Mocht het fotomoment geen overtreding zijn van het mediaverbod, vindt de minister het volgende dan wel een overtreding hiervan: op 28 september jl. meldde John van den Heuvel op televisie dat hij uit zeer betrouwbare bron heeft vernomen dat een deel van het vraaggesprek met Volkert van Graaf in de uitzending van Brandpunt eerder is opgenomen door een bekende van Volkert van der Graaf. Die beelden zijn vervolgens aan diverse media aangeboden. Het zelfstandig benaderen van diverse media is wel degelijk een overtreding van het mediaverbod. Is de minister dat met de PVV eens? Zo ja, gaat de minister tot actie over richting het OM met als doel Volkert van der Graaf weer terug achter tralies te krijgen? Zo nee, dan toont dit des te meer aan dat je voor veiligheid en justitie niet bij deze minister moet zijn.

En gaat de minister er voor zorgen dat wanneer een voorwaarde voor de voorwaardelijke invrijheidsstelling wordt overtreden, het restant van de straf automatisch ten uitvoer wordt gelegd? Ofwel: overtreding voorwaarde = terug naar de gevangenis.

En dan het andere deel van dit uiterst pijnlijke dossier voor de minister. Vast staat dat de minister de Kamer tijdens het Vragenuur vorige week dinsdag onvolledig heeft geinformeerd. De minister erkent dat ook en zegt de gang van zaken te betreuren. De minister zegt letterlijk dat hij "summier en met een beperkte focus mondeling op de hoogte is gesteld dat rond de voorwaardelijke invrijheidstelling over het eventueel maken van een foto was gesproken." En dat hij "zich de aard en de omvang van deze gesprekken niet realiseerde."

En dat terwijl het hier gaat om het dossier van Volkert van der Graaf! De man waarover premier Rutte heeft gezegd dat het voor hem "ondenkbaar" is dat deze man proefverlof zou krijgen. En dat het proefverlof het einde zou betekenen van de carriere van de minister van Veiligheid en Justitie. De man waarover toenmalig kamerlid Van der Steur vorig jaar heeft gezegd dat het voor zijn fractie "een grote schok" was dat hij voorwaardelijk in vrijheid zou worden gesteld. En als je dan aan de knoppen zit, je "summier en met beperkte focus" laat informeren?! Is deze minister nu al politiek levensmoe?

En laat ik nog een aantal punten uit die brief op een rij zetten:

1. op 18 december 2013 is er overleg over het verlof van Van der Graaf. Aanwezig zijn alle betrokken organisaties en beide bewindspersonen;

2. er wordt een afspraak gemaakt over het instellen van een stuurgroep op hoog ambtelijk niveau, want de bewindspersonen hechten groot belang aan tijdige en volledige informatieverstrekking;

3. het maken van een foto wordt besproken met het OM, de reclassering, de NCTV en andere onderdelen van het ministerie;

4. die foto was niet bedoeld voor op de schoorsteenmantel, maar was bedoeld voor publicatie;

5. en die publicatie had als doel dat hierdoor een adequate inschatting gemaakt kon worden van het dreigingsniveau voor Volkert van der Graaf, zodat de beveiliging daarop kon worden aangepast, want de minister wilde geen risico nemen "gezien de potentiele maatschappelijke onrust en

veiligheidsrisico's en het reele gevaar dat betrokkene liep".

Die hoge ambtelijke stuurgroep kwam er, een foto werd gemaakt en ook gepubliceerd, maar het was niet de toenmalige minister die deze besluiten heeft genomen. De minister was alleen op de hoogte van de optie van publicatie van een foto. Wie uiteindelijk de besluiten tot het maken en het publiceren van een foto heeft genomen, blijkt nergens uit de negen pagina's tellende brief. Sterker nog, de minister doet het af met de mededeling dat "medewerkers van het OM, de reclassering en de NCTV op 16 juni 2014 op de hoogte zijn van het feit dat een foto werd gemaakt. Deze medewerkers informeerden elkaar, maar niet de ambtelijke leiding van de betrokken instanties. En daaruit volgt dat zij de minister niet konden informeren.

Wat de PVV betreft, komt de minister hier niet mee weg. De suggestie wordt gewekt dat hier op een laag niveau, te weten `medewerkersniveau' besluiten zijn genomen waar de top van de betrokken organisaties niets van wist. Totaal ongeloofwaardig! Deze besluiten zijn allemaal genomen op directieniveau, ofwel door een of meerdere topambtenaren binnen het ministerie. Er was toch ook een hoog ambtelijke bestuursgroep? En niet een club medewerkers die het allemaal maar moest regelen? En zelfs als het op medewerkersniveau zou zijn besloten, dan heeft de ambtelijke leiding zitten slapen door zich niet te laten informeren of door zich wel te laten informeren, maar het niet aan de minister door te geven. Een zeer kwalijke zaak. In het bedrijfsleven vlieg je voor minder de laan uit.

Daarom ook de volgende vragen aan de minister: wie heeft/hebben de besluiten tot het maken en publiceren van een foto genomen? Waarom zijn de toenmalige bewindspersonen niet op zijn minst hierover geinformeerd? Wie wordt hiervoor verantwoordelijk gehouden ofwel: wie moet/moeten er binnen het ministerie zijn biezen pakken voor deze wanvertoning? En waarom wordt een blunderende NCTV gespaard? Waarom treedt de minister niet daadkrachtig op? Hij zou toch de bezem door het ministerie halen na het aftreden van de vorige minister? Een minister die na een dergelijk schoffering alleen de conclusie trekt dat de informatievoorziening beter moet en daar de ambtelijke top en de top van het OM op heeft aangesproken, is niet in staat om een ministerie te leiden en er voor de toekomst voor te zorgen dat dit niet meer gaat gebeuren. En dat terwijl deze minister verantwoordelijk is voor de veiligheid van de burgers in dit land.