dinsdag 29 september 2015 13:22 Binnenland

Dit is een origineel bericht van Open Universiteit

Het Europees project zou allang zijn mislukt als daar niet een dieper, sterker en stabieler fundament aan ten grondslag lag. Europa als eenheid is vooral een culturele realiteit. 'Europese cultuur' is in essentie een continuuem van waarden en een maatschappijvorm gebaseerd op het beginsel van solidariteit. Dit is de centrale stelling in het promotieonderzoek van Frank van Helmond. Van Helmond promoveert op 2 oktober 2015 aan de Open Universiteit. De titel van zijn proefschrift luidt: 'De crisis van de Europese Unie in het licht van de 'Europese cultuur'.

Politiek versus cultuur

Geen verrassender bewijs voor de stelling dan het actuele contrast tussen de besluiteloze politiek ten aanzien van migratie in Europa - en de Europese cultuur die blijkt uit de gastvrije bejegening van de vluchtelingen door de bevolking. Het oorspronkelijke doel van het streven naar Europese integratie was duurzame vrede, het middel was economische samenwerking. Echter, na vijftig jaar vrede en het Europees 'economisch wonder' is van dat grote verhaal nauwelijks meer over dan de voordelen van de ene Europese markt. De meerderheid van de burgers is van het oorspronkelijke doel van de Europese eenwording vervreemd. Daarmee is het democratisch draagvlak van een verenigd Europa ernstig ondermijnd. Sociaal - economische issues die direct impact hebben op het persoonlijke en gezinsleven van de burgers, die ontbreken juist op de Brusselse agenda; ze worden door de lidstaten als hun soeverein eigendom bewaakt.

Europese cultuur op basis van solidariteit

Van Helmond definieert 'Europese cultuur' als de vertaling van de hoge abstracte waarden vrijheid en gelijkheid in de concrete sociale en economische bestaanskwaliteit van allen zonder onderscheid, in de eerste plaats de minst bedeelden en zwaksten. Als politiek grondbeginsel is solidariteit geen morele of religieuze liefdadigheid, maar het wettelijk geregeld wederkerig delen van vermogen en tekorten in verantwoordelijkheid en gelijkwaardigheid van en voor allen in de samenleving. Dat is de kwetsbaarheid maar ook de unieke kracht van het Europese maatschappijmodel. Wie de eerste de beste vluchteling in de modder van een Grieks eiland of in de hektiek op het station van Muenchen vraagt: 'Wat heeft je tot hier gedreven?' die krijgt niet te horen: 'een uitkering', maar: 'vrijheid, gelijkwaardigheid en veiligheid voor mij en mijn kinderen.' Dat is de essentie en de aantrekkingskracht van 'Europese cultuur'.

Over Frank van Helmond

Frank van Helmond was docent Bijbelwetenschappen aan de Universiteit Tilburg en Filosofie en Ethiek aan de Fontys Hogescholen. Hij was voorzitter van het Samenwerkingsverband Minima Eindhoven en lid van het team Catharina Debat. Hij schrijft op freelance basis in het Eindhovens Dagblad over culturele en ethische thema's.

Promotie

Frank van Helmond verdedigt zijn proefschrift op vrijdag 2 oktober om 16.00 uur aan de Open Universiteit te Heerlen. Van Helmond is buitenpromovendus bij de faculteit Cultuur - en rechtswetenschappen en de Faculteit Management, Science & Technology. Promotoren zijn prof. dr. J.W. Sap, hoogleraar Europees recht en prof. dr. J.M. Ulijn, hoogleraar Internationaal Ondernemen, Innovatie en Cultuur, beiden aan de Open Universiteit. De laatste is ook emeritus Jean Monnet hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Astrid Bastings, communicatieadviseur aan de Open Universiteit, tel. 045-576 2999 (ma, di, do) of e-mail astrid.bastings@ou.nl. Algemene informatie over de Open Universiteit staat op www.ou.nl

Open Universiteit

plaats: Heerlen

website: http://www.ou.nl