Persbericht 29 september 2015

Gedachtengoed van Erasmus in Museum Gouda

“Ik wijk voor niemand”

In 2016 is het precies vijfhonderd jaar geleden dat het levenswerk van Erasmus ‘Novum Instrumentum’, het Nieuwe Testament in het Grieks en Latijn, verscheen. Reden waarom de steden Gouda en Bazel (Zwitserland) 2016 hebben uitgeroepen tot Erasmusjaar. Erasmus groeide in Gouda op en stierf in Bazel. Museum Gouda organiseert in het kader hiervan een grote tentoonstelling over Erasmus (1466 – 1536), een van de boeiendste denkers uit de Europese geschiedenis. De tentoonstelling “Erasmus, ik wijk voor niemand” is van 6 februari t/m 26 juni 2016 te zien.

Het polderen, het relativeren, de tolerantie, de vrijheid van meningsuiting: het zijn grote thema’s van ‘nu’. En geloof het of niet: ze komen allemaal uit "de hoed" van Erasmus. Ideeën die voor ons nu vanzelfsprekend zijn, waren in Erasmus’ tijd revolutionair. Met zijn vernieuwende blik op de wereld was hij zijn tijd ver vooruit.

Hoe kon deze man, die vijf eeuwen geleden werd geboren, het brengen tot de grote en veelzijdige geleerde die nu nog een bron van inspiratie is? In deze levendige en veelzijdige tentoonstelling met theatrale opzet, leert de bezoeker Erasmus in al zijn facetten kennen. Herman Pleij, emeritus hoogleraar in de historische Nederlandse letterkunde, neemt de bezoeker mee op een reis door Europa, van zijn kindertijd in Gouda tot zijn dood in Bazel. Onderweg vertelt Herman Pleij over belangrijke thema’s van Erasmus zoals vriendschap, verdraagzaamheid, vrede en de vrijheid van geweten.

De tentoonstelling geeft ook een inkijkje in de maatschappij van vijfhonderd jaar geleden, die verbazingwekkend veel overeenkomsten vertoont met die van nu. Heel bijzonder zijn de objecten die Erasmus zelf in handen heeft gehad, zoals zijn gouden ring, zijn drinkbeker, zijn Bijbel van toen hij in het Goudse klooster Stein studeerde. Dichterbij Erasmus kan de bezoeker niet komen.

De Tafel van Erasmus

Erasmus hield van een lekkere maaltijd en een goed glas wijn, maar ook van pittige discussies. Aan tafel wisselde hij van gedachten met geleerde vrienden over belangrijke thema’s. Daar werden vernieuwende ideeën geboren en getoetst. Het hart van de tentoonstelling en de plek om elkaar te ontmoeten is de Tafel van Erasmus. In Museum Gouda wordt zo'n tafel gedekt. Elke dag is een tafelheer of tafeldame aanwezig om het gesprek op gang te brengen. Afwisselend treden op een professor, een theatermaker, een dominee, een filosoof, een cabaretier, een kunstenaar, een fotograaf, een tekstschrijver en een directeur.

Hedendaagse kunst

Hedendaagse kunstenaars werken ook mee aan de tentoonstelling. Ten tijde van de tentoonstelling wordt de Kapel ingericht als het atelier van Marc Mulders, die werkt aan een reusachtig gebrandschilderd raam. En elders in het museum zijn er portretten te zien van Erasmus en tijdgenoten, geschilderd door Neel Korteweg.

Cultureel programma en educatie

Filosofen, schrijvers en politici zorgen voor verdieping, tijdens een serie lezingen. Onder hen zijn Stine Jensen, James Kennedy, Ahmed Aboutaleb. Naast deze lezingen worden er diverse andere educatieve en culturele activiteiten georganiseerd. Zie hiervoor de website: www.erasmus2016.nu.

De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door het Mondriaanfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Zabawas, VSB-fonds, V-fonds, Gemeente Gouda en het Gouds Catharina Gilde.