Uitdijende veestapel


Onderzoek ARCADIS: tot 2 keer zoveel koeien, varkens en kippen mogelijk

1 oktober 2013 - De veestapel kan in Nederland 2 keer groter worden als in 2015 varkens- en pluimveerechten en het melkquotum worden afgeschaft. Het gevolg hiervan zou zijn: een toename van 20 tot 50% extra stank en een steeds groter mestoverschot. Dit blijkt uit vandaag verschenen onderzoek
van ARCADIS, in opdracht van Natuur & Milieu, Milieudefensie en de natuur- en milieufederaties. 'Bovendien kunnen al die extra koeien, kippen en varkens leiden tot 500.000 voetbalvelden met mest, wat aanzienlijke risico's voor de volksgezondheid en het milieu met zich meebrengt. Het is dus
essentieel dat staatssecretaris Dijksma en de Tweede Kamer de veestapel blijft begrenzen,' aldus Sijas Akkerman, hoofd voedsel bij Natuur & Milieu.

Sowieso 200.000 extra koeien en 10 miljoen extra kippen
Op dinsdag 1 oktober nemen Staatssecretaris Dijksma en de Tweede Kamer een besluit over het afschaffen het maximaal te houden varkens en kippen in Nederland. Vanaf 2015 vervallen de melkquota. Nu al telt Nederland zo'n 12 miljoen varkens, bijna 100 miljoen kippen en zo'n 4 miljoen runderen
waarvan 2 miljoen melkkoeien (2012, CBS). Uit het onderzoek van advies- en ingenieursbureau ARCADIS blijkt dat boeren flink kunnen uitbreiden als de plannen van Dijksma om dierrechten af te schaffen doorgaan.

Het rapport trekt de volgende conclusies:

* Bestaande milieuvergunningen van varkens- en kippenstallen bieden ruimte voor tot 50% meer dieren dan nu het geval is.
* Voor melkveehouders laten bestaande milieuvergunningen een groei toe tot twee keer zoveel koeien.
* Vooral in Overijssel, Limburg, Gelderland en Brabant is planologische ruimte aanwezig voor een verdubbeling van de intensieve veehouderij. Extra door bijvoorbeeld de provincie Brabant aangekondigde milieumaatregelen stellen grenzen, maar ook binnen die grenzen is groei van de veestapel nog
mogelijk.

'Het verleden leert dat boeren de uitbreidingsruimte ook maximaal benutten', aldus Sijas Akkerman. 'Nu al is duidelijk dat er 10 miljoen extra kippen bijkomen en 200.000 extra koeien. Die koeien alleen al poepen net zoveel als 2 miljoen varkens, jaarlijks 25.000 voetbalvelden met een laag
mest. Als de bestaande ruimte voor extra kippen, varkens en koeien wordt opgevuld zitten we straks met 500.000 voetbalvelden met een dikke laag mest.'

Gezondheidsrisico's, vervuild drinkwater en stankoverlast
De groeiende veestapel brengt grote mestoverschotten met zich mee en een flinke toename van de uitstoot van ammoniak, fijnstof en stank. Dit heeft ernstige gevolgen voor het milieu, de gezondheid, leefbaarheid en de waterkwaliteit.

Het ARCADIS-rapport noemt de volgende consequenties:

* De emissies van ammoniak en geur uit stallen kunnen met tot 50% toenemen.
* De emissie van fijnstof kan toenemen terwijl een afname juist noodzakelijk is voor de volksgezondheid.
* De kans op vervuiling van oppervlakte- en grondwater neemt toe.

Kleine boer gedupeerd
Akkerman. 'Juist de kleine boer wordt ernstig gedupeerd als de plannen van het kabinet werkelijkheid worden. De melkprijs gaat omlaag wat leidt tot omzetverlies en mogelijk sluiting van het bedrijf. Ongeveer 60% van de melkveebedrijven is bijvoorbeeld kleinschalig en bezit minder dan 100
koeien. Alleen de grote, intensieve veehouderijen profiteren dus van afschaffing van het melkquotum en de dierrechten.'

Handhaaf dierrechten en melkquotum
Natuur & Milieu, Milieudefensie en de natuur- en milieufederaties roepen de staatssecretaris en de Tweede Kamer op om de dierrechten voor kippen en varkens te handhaven en voor koeien in te voeren. Beter kan de agrarische sector omschakelen naar nieuwe verdienmodellen waarin de kwaliteit
centraal staat. Dit ligt in lijn met de lange termijn LTO agenda voor boeren:Beter produceren met minder energie, minder grondstoffen en minder emissies.'Zaken als een goede bodemkwaliteit, en veel aandacht voor dierenwelzijn en -gezondheid betalen zich terug, doordat koeien langer meegaan,
minder medicijnen nodig hebben en minder kunstmest hoeft worden aangekocht. Bovendien zijn boeren dan minder afhankelijk van de grillen van de markt,' aldus Sijas Akkerman van Natuur & Milieu.