Erasmus MC : Inwendige bestraling bestrijdt kanker minstens vijf kee..
Inwendige bestraling bestrijdt kanker minstens vijf keer effectiever
Nieuwe Peptide Receptor Radionuclide Therapie slaat aan bij 80% van de patienten met
neuro-endocriene tumoren
Met een nieuwe Nederlandse kankerbehandeling wordt bij patienten met neuro-endocriene tumoren
een minstens vijf keer beter resultaat bereikt dan met de standaard behandeling. Dit blijkt uit
onderzoeksresultaten van de Peptide Receptor Radionuclide Therapie (PRRT) die op 27 september
zijn gepresenteerd tijdens een groot oncologiecongres in Wenen. De nieuwe behandeling is
bovendien veelbelovend voor andere kankersoorten, waaronder prostaatkanker.
De opsporings- en behandelmethode is in Erasmus MC ontwikkeld onder leiding van prof. dr. Eric
Krenning: "Nieuw aan deze behandeling is dat kankercellen door het toedienen van kleine
radioactieve eiwitten (peptiden) via een infuus inwendig worden bestraald. De kleine eiwitten
hechten zich alleen aan de kankercellen en door de radioactieve straling worden de kankercellen
vernietigd of wordt de groei ervan verminderd. Zo kunnen we de tumor zeer gericht en nog
effectiever behandelen zonder gezond weefsel aan te tasten."
Dergelijke resultaten zijn sinds lange tijd niet bereikt bij de behandeling van kanker met
nieuwe medicijnen. Krenning: "We zijn erg blij met deze resultaten. Waar we met de standaard
behandeling acht maanden de tumoren effectief konden behandelen, kunnen we nu vijf keer langer
met succes de tumoren bestrijden. Uit ons eerdere onderzoek bleek bovendien al, dat met deze
behandeling patienten gemiddeld vier tot zes jaar langer leven dan met bestaande behandelingen
en dat de kwaliteit van leven aanmerkelijk wordt verbeterd. Ook blijkt uit cijfers dat de
behandeling bij 80 procent van de patienten met neuro-endocriene tumoren aanslaat. Nu de
effectiviteit met deze resultaten is bewezen, wordt de nieuwe behandeling naar verwachting in
2016 geregistreerd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) en het Europees
geneesmiddelenbureau (EMA). Patienten met neuro-endocriene tumoren kunnen dan met de therapie
worden behandeld. Met deze registratie komt ook de behandeling van andere kankersoorten op korte
termijn beschikbaar voor patienten. Het volgende doel is de behandeling zodanig verder
ontwikkelen dat het zorgt voor volledige genezing van de patient."
Neuro-endocriene tumoren komen voor in de alvleesklier, darmen en longen en kunnen hormonen
aanmaken. Deze tumoren zijn vaak onopvallend en kunnen lang onopgemerkt blijven voordat een arts
een verband legt tussen de klachten en deze tumor. Vaak is het dan te laat om de tumor geheel te
laten verwijderen door de chirurg. Jaarlijks wordt er bij 100.000 Nederlanders kanker
vastgesteld. Hiervan heeft ongeveer 0,5 procent een neuro-endocriene tumor, met name in de
darmen en alvleesklier. Voor deze patienten, met vaak uitgezaaide tumoren in de lever, biedt de
PRRT uitkomst omdat zowel de levensverwachting als de kwaliteit van leven enorm verbetert.
Ook wordt veel verwacht van PRRT voor patienten met de vaker voorkomende en vergevorderde
prostaatkanker. In de nabije toekomst komt een nieuwe prostaatkankerbehandeling beschikbaar,
gebaseerd op hetzelfde principe van de PRRT. Hiervoor wordt een ander klein eiwit (peptide)
gebruikt. De eerste behandelresultaten bij patienten met gevorderde prostaatkanker zijn
veelbelovend.
De therapie is onder leiding van prof. Krenning, emeritus hoogleraar Nucleaire Geneeskunde, in
het Erasmus MC ontwikkeld en voor het eerst in de wereld toegepast. Inmiddels zijn er meer dan
duizend patienten afkomstig uit de hele wereld behandeld in Rotterdam. Het Erasmus MC staat
wereldwijd bekend om deze therapie. Enkele centra in Europa en Australie passen deze vorm van
behandeling inmiddels ook toe, maar alleen nog bij de meest ernstige gevallen. Krenning: "Wij
volgen in Rotterdam onze Nederlandse patienten langdurig, wat ons als enige in de wereld
uitgebreide informatie geeft over het verloop van de ziekte na de behandeling. Het is
indrukwekkend hoe een relatief kleine groep patienten, met een zeldzame tumor in een
vergevorderd stadium en weinig behandelmogelijkheden, heeft meegewerkt aan het onderzoek en
bepalend is geweest voor deze brede ontwikkeling in de behandeling van verschillende
kankersoorten."
Bij de Peptide Receptor Radionuclide Therapie wordt een klein eiwit met een radioactieve stof
eraan, genaamd Lutetium-octreotaat (Lutathera(R)), toegediend via een infuus. Dit kleine
radioactieve eiwit (peptide) hecht zich aan de kankercellen. Op een scan licht het gehechte
radioactieve eiwit op waardoor de tumoren goed in beeld verschijnen en vroegtijdig zijn op te
sporen. Krenning: "Indien wij de vergevorderde tumoren kunnen zien, kunnen wij ze ook aanpakken
met deze behandeling, het is gepersonaliseerde behandeling in optima forma." Met deze
behandelmethode is het mogelijk om de tumoren met precisie te behandelen. Met de zeer gerichte
inwendige bestraling door het radioactieve eiwit kan een hogere stralingshoeveelheid in de tumor
worden bereikt dan wanneer de kankercellen van buiten het lichaam worden bestraald. Dankzij de
gerichte behandelwijze ervaart men vaak al snel een vermindering van de symptomen waardoor de
kwaliteit van leven verbetert, zoals het verdwijnen van diarree en vermoeidheid. De therapie
bestaat uit vier behandelingen in het ziekenhuis, met een nacht opname per keer. Tussen elke
behandeling zit ongeveer acht weken, waarin bloedcontrole plaatsvindt en nucleaire scans al
kunnen aangeven of de behandeling bij de patient aanslaat.
Meer informatie is te vinden op www.prrt.nl
Erasmus MC is het grootste en wetenschappelijk meest toonaangevende Universitair Medisch Centrum
van Nederland. Bijna 13.000 medewerkers werken binnen de kerntaken patientenzorg, onderwijs en
wetenschap continu aan een verbetering en versterking van de individuele patientenzorg en de
maatschappelijke gezondheidszorg. Zij ontwikkelen hoogwaardige kennis, dragen dit over aan
toekomstige professionals en passen dit toe in de zorg voor patienten. De komende vijf jaar wil
Erasmus MC uitgroeien tot een van de beste medische instituten in de wereld. Erasmus MC maakt
deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU): www.nfu.nl.