Hoe voorkom je dat de Xanthomonas-bacterie zich verspreidt
Gepubliceerd op
29 september 2015
Aardbeientelers en aardbeienvermeerderaars gruwen van het quarantaine-organisme Xanthomonas fragariae. Wordt deze bacterie aangetroffen, dan moet een perceel deels of zelfs volledig geruimd worden. Wageningen UR onderzocht in opdracht van branchevereniging Plantum en Stichting Aardbei
Onderzoek hoe verdere verspreiding naar andere percelen te voorkomen is. De onderzoeksmethode is ook heel geschikt om in andere gewassen toe te passen.
Controleer uw cookie-instellingen
Luchtverspreiding
Van der Wolf en zijn collega's onderzochten ook hoe de bacterie zich onder verschillende omstandigheden via de lucht kan verplaatsen. "We hebben daarbij gebruikgemaakt van een air sampler, waarbij lucht wordt geconcentreerd in een buisje met vloeistof van waaruit je de verzamelde bacterien
vervolgens op kweek kunt zetten."
Onderzoek naar verspreiding Xanthomonas-bacterie
Het onderzoek leverde volgens Van der Wolf heldere inzichten op. "We hebben onder andere onderzocht wat het effect van slagregen is. Daaruit bleek dat de bacterien zich via grote druppels hooguit enkele meters verspreiden. Maar zodra de bacterien via minuscule waterdeeltjes in de lucht
terechtkomen, kunnen ze heel makkelijk door de wind worden meegenomen. En dat gebeurt in sterke mate in een nat gewas dat gemaaid wordt."
Uit het onderzoek bleek dat bacterien na het maaien van een nat gewas tot wel honderd meter verderop terecht kunnen komen. "We troffen op die afstand slechts een enkele bacterie aan. Maar uit proeven in de kas weten we dat zelfs enkele bacterien een plant kunnen infecteren. Als een gezond
gewas dus minder dan 100 meter van een besmet gewas ligt, is de kans op besmetting reeel."
Maatregelen bij het maaien
Wat kunnen bedrijven doen om die kans zoveel mogelijk te beperken? Van der Wolf: "De kans op infectie van partijen die al vaker vermeerderd zijn, is groter dan bij partijen van een hogere klasse. Maai dus eerst de hogere klassen en daarna pas de lagere. Maai bij voorkeur bij droog weer en hou
daarbij rekening met de windrichting. Plaats een kap over de maaier om verspreiding te voorkomen. En overweeg om tijdens of na elke maaibeurt de bacterien op de machine af te doden met een desinfecterend middel."
Claudia den Braver van opdrachtgever Plantum is blij met de duidelijke uitkomsten. "We hebben nu bevestigd gekregen dat aardbeientelers en vermeerderaars grote risico's lopen als zij hun gewas maaien, zeker als het nat is. Wij zorgen ervoor dat deze nieuw opgedane kennis zijn weg vindt naar de
sector. Zo worden de aanbevelingen toegevoegd aan het kwaliteitssysteem Aardbei Elite, waar 95% van de sector mee werkt."
Onderzoek naar de verspreiding van bacterien
Volgens Van der Wolf is het Xanthomonas-onderzoek een uitstekend voorbeeld van onderzoek naar de verspreiding van bacterien en schimmels via de lucht. "Je kunt dit onderzoek in principe bij elk gewas uitvoeren. Denk aan aardappels, waar bij de vernietiging van loof grote hoeveelheden bacterien
vrijkomen. Of aan de oogst van zaden, waarbij bacterien uit gemaaid loof in de lucht terechtkomen. Op basis van de uitkomsten van zulk onderzoek kunnen ook daar maatregelen getroffen worden die de verspreiding van schadelijke bacterien kunnen verminderen."
* dr.ir. JM (Jan) van der Wolf
Contactpersoon dr.ir. JM (Jan) van der Wolf
Contactformulier
Plant Research International (PRI)
Planten geven leven
* plenaire_zaal_tweede_kamer Uitstel beantwoording kamervragen wijzigingsbesluit
* demonstratie_veegmachine_studiedag_chemievrij_onkruidbeheer VIDEO: Studiedag Chemievrije Onkruidbestrijding
* Wageningen UR biedt via `Statistiekhotel' ondersteuning aan PPS Wageningen UR biedt via `Statistiekhotel' ondersteuning aan PPS-projecten
Meer nieuws
Lees meer
* Verspreiding van Xanthomonas fragariae Verspreiding van Xanthomonas fragariae
Xanthomonas-bacterie in aardbei