Ridder in de Orde van de Nederlandsche Leeuw
28 september 2015
Den Haag
200 jaar geleden, op 29 september 1815, stelt Koning Willem I de Orde van de Nederlandsche Leeuw in. De onderscheiding is voor personen die "bewijzen geven van beproefde vaderlandsliefde, bijzondere ijver en trouw in het volbrengen hunner burgerpligten of buitengewoone bekwaamheid in
wetenschappen en kunsten."
Carel Frederik
Een van de personen die deze eervolle onderscheiding ontvangt, is Carel Frederik Gey van Pittius van wie het Nationaal Archief het familiearchief bewaart. Carel Frederik wordt geboren op 18 mei 1790 in Willemstad. Het wordt snel duidelijk dat hij net als veel van zijn familieleden een
militaire loopbaan gaat volgen. Al op veertienjarige leeftijd wordt hij benoemd tot aspirant bij het eerste bataljon van de artillerie. Hij maakt snel promotie en schopt het in 1812 tot kapitein der genie in La Spezia bij het Franse leger. Niet alles verloopt echter vlekkeloos.
Als ratten in de val
In april 1813 bevindt Carel zich vlakbij de rivier Saale in Pruisen. Tijdens een verkenning wordt hij door de Pruisen verrast: "Nadat wij ongeveer een uur van de stad verwijderd waren, kwam ons een man van de achtermacht in volle ren berigten dat zij achter ons eenige kavallerie de rivier
hadden zien doorwaden, hetwelk mij toen ook wezenlijk zagen waar te zijn." Als snel blijkt het om ruim 1000 man te gaan. Zijn paard wordt neergeschoten en Carel wordt na een reis via Breslau gevangengezet in de citadel van Neisse en later in het nabij gelegen Fort Pruis.
Ontsnapt
Na enkele weken willen de Pruisen de krijgsgevangenen overplaatsen naar Rusland. Carel wil dit absoluut niet en besluit met een ladder en een touw uit het fort te ontsnappen. Hij vlucht naar Oostenrijk om vervolgens op 10 juli 1813 aan te komen in Dresden. Zijn moed wordt op 11 november
beloond door Napoleon. Hij benoemt Carel tot Ridder in het Legioen van Eer.
De citadel van Gent
Carel Gey van Pittius is niet alleen een militair, maar ook ingenieur. Van 1819 tot 1830 is hij betrokken bij de bouw van de citadel van Gent. Helaas kan hij dit project niet volledig afmaken. Hoewel in het verdrag van Wenen is besloten dat Nederland en Belgie een koninkrijk vormen, willen de
Belgen hun eigen land besturen. Gedurende zijn werkzaamheden in Gent lopen de spanningen steeds verder op. Uiteindelijk wordt in 1830 de citadel van Gent bezet door de Belgen. Voor zijn inspanningen, vooral op militair gebied, wordt Carel in juli 1831 benoemd tot Ridder in de Orde van de
Nederlandsche Leeuw.
Militair, ingenieur, familieman en ridder
Tijdens zijn werk onderhoudt Carel ook nauwe contacten met zijn familie. In het familiearchief zijn talloze brieven te vinden van zijn kinderen, echtgenote en andere verwanten. Om er voor te zorgen dat zijn verhaal niet verloren gaat, tekent hij het op in een boek waar hij tot in detail zijn
loopbaan beschrijft. Carel Frederik Gey van Pittius is een militair, ingenieur en familieman, maar buiten dat ook nog een Ridder in de Orde van de Nederlandsche Leeuw.
Nationaal Archief
2.21.071 Gey van Pittius, inv.nr. 131, 138, 152, 159, 174-176, 185
2.02.01 Staatssecretarie, inv.nr. 143