Burn-out neemt toe in onderwijs

Onderwijspersoneel kent het hoogste percentage burn-out klachten: ruim een op de vijf mensen heeft daar last van. Bovendien stijgt dat percentage in de afgelopen jaren. Dat blijkt uit vandaag verschenen onderzoek van TNO en CBS. AOb-voorzitter Liesbeth Verheggen is niet verbaasd: "Het onderwijs moet steeds meer doen met minder mensen. Die trend moeten we omdraaien."

Een mooi, maar zwaar beroep. Zo zijn de vandaag verschenen cijfers van TNO en CBS over arbeidsomstandigheden goed samen te vatten. Onderwijspersoneel is namelijk heel tevreden over hun werk: vier van de tien geven aan dat zij tevreden zijn over hun baan. Maar het valt ze zwaar, om precies te zijn, steeds zwaarder.

Stijgende lijn

Maar liefst een op de vijf mensen in het onderwijs kampt namelijk met burn-out klachten. Het percentage vertoont bovendien een stijgende lijn, zo blijkt uit een vergelijking met eerdere jaren. Het lag rond de 18 procent en is in 2014 opgelopen tot boven de 21 procent.

Daarmee is het onderwijs kampioen werkdruk, de communicatiesector volgt op enige afstand als nummer twee. Wie weinig last van stress wil hebben, kan het beste gaan werken in de bouw, handel of de agrarische sector.

Verder scoort het onderwijs ook het hoogste op onderdelen als heel veel werken en emotionele uitputting. Verder hebben scholen het meeste last van `pesten door klanten', wat te vertalen valt als agressie van de kant van ouders en leerlingen. Wanneer het gaat om pesten door collega's scoort onderwijs in het TNO/CBS onderzoek juist opvallend laag en ruim onder het gemiddelde.

Rek is eruit

De nieuwe cijfers komen voor AOb-voorzitter Liesbeth Verheggen niet als een verrassing. "Wij zien dat van onderwijspersoneel steeds meer wordt gevraagd. Los van krimp in het basisonderwijs of groeiende leerlingenaantallen in het voortgezet onderwijs, moeten leraren steeds meer doen met minder mensen. Tegelijkertijd spelen allerlei vernieuwingsoperaties, zoals passend onderwijs, waardoor meer leerlingen op een gewone school worden opgevangen. De rek is er uit, en dat vertaalt zich in hogere burn-outcijfers."

De AOb heeft daarom een grootschalig werkdruk-onderzoek opgezet om de dagelijkse werkdruk te meten. Een heel jaar lang worden dagelijks honderden leden benaderd om hun onderwijstaken in kaart te brengen en aan te geven waar ze meer of minder werkdruk van ervaren.

   1. Onderwijs is al koploper burn-out klachten:

   +-----------------------------------------------+
   |Onderwijs                            |      21%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Informatie en communicatie           |      17%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Financiele dienstverlening           |      16%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Overheid en overheidsdiensten        |      16%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Industrie                            |      15%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Gezondheids- en welzijnszorg         |      15%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Gemiddeld alle werknemers            |      14%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Waterbedrijven en afvalbeheer        |      14%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Cultuur, sport en recreatie          |      13%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Vervoer en opslag                    |      13%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Horeca                               |      12%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Bouwnijverheid                       |      12%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Handel                               |      12%|
   |-------------------------------------+---------|
   |Landbouw, bosbouw en visserij        |      10%|
   +-----------------------------------------------+

   Bron: TNO/CBS

   2. Ondertussen moeten scholen steeds meer doen met minder mensen...



   +---------------------------------------------------------------------+
   |Sector  |   2007|   2008|   2009|   2010|   2011|  2012|  2013|  2014|
   |--------+-------+-------+-------+-------+-------+------+------+------|
   |po      |    100|    101|     97|     98|    101|   104|   103|   104|
   |--------+-------+-------+-------+-------+-------+------+------+------|
   |vo      |    100|     99|     99|    101|    104|   107|   108|   108|
   +---------------------------------------------------------------------+

   3. En nemen burn-out klachten toe.

   +--------------------------------------------------------------+
   |                    |      2011|      2012|     2013|     2014|
   |--------------------+----------+----------+---------+---------|
   |Alle werknemers     |       13%|       13%|      12%|      14%|
   |--------------------+----------+----------+---------+---------|
   |Onderwijs           |       18%|       19%|      19%|      21%|
   +--------------------------------------------------------------+

    Bron: TNO/CBS