17 sep 2015

Prinsjesdag 2015: Mensen met een beperking over het hoofd gezien

De Algemene Beschouwingen zijn begonnen. Mensen met een beperking zijn in de Troonrede, in de Rijksbegroting en de Miljoenennota over het hoofd gezien. Ook in de berichtgeving in de media komen ze nauwelijks voor. Vrijwel nergens hoor of lees je dat hun koopkracht in 2016 fors omlaag gaat. Als ze de pech hebben in de verkeerde gemeente te wonen, daalt hun koopkracht met maar liefst 15%. De gedecentraliseerde zorg werkt nog niet en is een gemeenteloterij. De belangrijkste onderwerpen voor mensen met een beperking uitgebreid op een rij gezet.

Zorg en ondersteuning

Afhankelijk van de gemeente waar mensen hun begeleiding en ondersteuning aanvragen, kan het koopkrachtverschil oplopen tot 15 %. Voor een werkende met een beperking net boven het minimum is het koopkrachtverlies 11,1 %; de werkende zonder beperking gaat er 3,8 % op vooruit. Dit koopkrachteffect komt voor mensen met een beperking bovenop de 2400 euro die zij ieder jaar door hun ziekte of handicap al extra kwijt zijn aan eigen bijdragen, eigen risico en andere specifieke zorgkosten.

Er is een goed, tijdig en zorgvuldig proces nodig voor de 400.000 mensen die te maken krijgen met een aflopend overgangsrecht vanuit de AWBZ. Gemeenten moeten zorgvuldig onderzoek doen naar wat mensen nodig hebben en kunnen betalen aan zorg. Dit geldt ook voor nieuwe aanvragen voor de Wmo en Jeugdwet. Een financiele bijsluiter bij het keukentafelgesprek helpt mensen meer inzicht in hun zorgzaken te krijgen. Daar waar indicaties niet tijdig gegeven worden, zal de bestaande indicatie ambtshalve verlengd moeten worden. Dit om te voorkomen dat mensen niet weten waar ze aan toe zijn en zij de noodzakelijk zorg en ondersteuning niet rond krijgen.

Het kabinet trekt 210 miljoen euro uit om de kwaliteit van de zorg voor bewoners in verpleeghuizen te verbeteren. Een groot deel van dit budget wordt ingezet voor opleiding en bijscholing van personeel. Daarnaast krijgt iedere bewoner van een verpleeghuis meer persoonlijke aandacht via dagbesteding, gemiddeld een uur per dag extra. Het schrappen van een geplande bezuiniging van 45 miljoen binnen de Wlz is belangrijke om de druk op de kwaliteit van de gehandicaptenzorg en jeugdzorg (Wlz) niet groter te maken.

Wonen

De overheid wil dat er in 2040 ongeveer 1 miljoen nieuwe woningen zijn, maar toont weinig ambitie deze en bestaande woningen toegankelijk te maken. En ook voor mensen met een beperking geldt dat (sociale) huurwoningen betaalbaar moeten zijn. De plannen missen ambitie en maatregelen voor toegankelijke woningen en woningen die geschikt zijn voor mensen die zorg nodig hebben. Dit wordt helemaal aan lokale partijen overgelaten.

Er is regie nodig bij het realiseren van toegankelijke en betaalbare woningen om langer thuis wonen mogelijk te maken. Er ligt een grote opgave voor woningbouw en het geschikt maken van de huidige voorraad. Woningaanpassingen en het verbeteren van de toegankelijkheid moeten daarom onder het lage Btw-tarief komen te vallen.

Werk

Vast werk vinden is voor onze achterban al jaren een probleem; meer dan een tijdelijke baan zit er vaak niet in. In veel gemeenten komt het realiseren van beschut werk - voor de mensen die het echt nodig hebben - nog niet goed op gang. Met het extra geld dat beschikbaar komt voor het realiseren van beschutte werkplekken moeten gemeentes en de rijksoverheid zelf ook daadwerkelijk invulling geven aan hun verantwoordelijkheid.

Er zijn nieuwe en duurzame banen met perspectief nodig voor mensen met een beperking. Het is noodzakelijk dat werkgevers ook de volgende stap gaan zetten: het vast in dienst nemen van mensen met een beperking.

Onderwijs

Er komt bijna EUR 60 miljoen extra beschikbaar voor kinderen die extra zorg nodig hebben op school. Hiervan wordt structureel, al vanaf 2015, EUR 10 miljoen beschikbaar gesteld in de contracteerruimte voor kinderen die zorg in natura ontvangen. Het overige deel is bestemd voor persoonsgebonden budgetten. Met deze middelen kan voor alle kinderen dagbesteding worden ingekocht, dat nu standaard deel uitmaakt van het indicatieprofiel.

Openbaar vervoer

Het openbaar vervoer moet toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Daarom is het belangrijk dat zij vroeg betrokken worden bij veranderingen in het openbaar vervoer. Bijvoorbeeld als het gaat om het toegankelijker maken van nieuw en bestaand materieel en om de OV-chipkaart. Daarmee wordt het openbaar vervoer pas echt openbaar.