SP-Tweede Kamerlid Sharon Gesthuizen wil dat het onderzoek naar de mysterieuze dood van de Eritrese vluchteling Kahsay Mekonen wordt heropend. Mekonen woonde op het asielzoekerscentrum in Leersum en werd in januari 2014 dood gevonden in Bremen, hangend aan een boom. Gesthuizen heeft een reeks van Kamervragen gesteld naar aanleiding van de reconstructie die OneWorld, Argos (VPRO/Human/VARA), en Radio Bremen maakten en afgelopen zaterdag publiceerden.

14 september 2015

Nieuw onderzoek naar dood asielzoeker Leersum

Kamerlid Gesthuizen (SP) wil heropening onderzoek naar dood van Eritrese asielzoeker Kahsay Mekonen.

SP-Tweede Kamerlid Sharon Gesthuizen wil dat het onderzoek naar de mysterieuze dood van de Eritrese vluchteling Kahsay Mekonen wordt heropend. Mekonen woonde op het asielzoekerscentrum in Leersum en werd in januari 2014 dood gevonden in Bremen, hangend aan een boom. Gesthuizen heeft een reeks van Kamervragen gesteld naar aanleiding van de reconstructie die OneWorld, Argos (VPRO) en Radio Bremen maakten en afgelopen zaterdag publiceerden.

Volgens Gesthuizen zijn in deze zaak ernstige fouten gemaakt door politie en justitie, “zowel aan Nederlandse als aan Duitse zijde”. En zo voegt ze toe: “Ik vind dat de Nederlandse politie zelf het initiatief had moeten nemen om de Duitse collega’s beter te informeren.” Dat dit niet is gebeurd, heeft wellicht te maken met het feit dat het bij het slachtoffer om een persoon uit Afrika ging die nog niet lang in Nederland woonde. “Het lijkt alsof men heeft gedacht: we laten het erbij zitten, er zijn geen nabestaanden hier in Nederland die actief vragen om ‘alsjeblieft politie doe iets’. En dat is iets wat mij enorm tegen de borst stuit.”

Bedreiging op het AZC

De Nederlandse politie en het Openbaar Ministerie, die de Duitse autoriteiten van informatie voorzagen, stuurden geen informatie over een conflict dat Mekonen had met een kamergenoot op het asielzoekerscentrum in Leersum. Mekonen was onder meer bedreigd met een fietsketting. Dit was bij de politie in Utrecht gemeld, maar het werd afgedaan als “een incidentje” . Onderzoeksjournalisten van Argos, OneWorld en Radio Bremen ontdekten echter dat deze ruzie te maken had met mensensmokkel. De kamergenoot is de broer van een mensensmokkelaar in Italië, die Mekonen onder druk zetten omdat hij nog geld van hem tegoed zou hebben.

In de Argos-uitzending (NPO Radio 1) van afgelopen zaterdag plaatste forensisch patholoog Frank van de Goot kritische kanttekeningen bij de conclusie van het Duitse Openbaar Ministerie dat Mekonen zelfmoord heeft gepleegd. Van de Goot bekeek het Duitse obductierapport, de uitslag van het toxicologisch onderzoek en foto’s van zowel het lijk als de plaats waar dit gevonden werd en ontdekte allerlei ongerijmdheden.

OneWorld publiceerde zaterdag op een speciale website (www.delaatstereisvanmekonen.nl) delen uit een telefoongesprek tussen twee Eritreeërs, dat door de Nederlandse politie getapt werd. Daaruit blijkt dat deze twee personen ervan overtuigd zijn dat Mekonen is vermoord en dat zij concrete vermoedens hebben over de achtergrond en de daders. Deze twee personen zijn niet gehoord door de politie.

Rugzak gelinkt aan georganiseerde mensensmokkel

Mekonen had bij zijn aankomst in Nederland een bepaald type rugzak bij zich. Medewerkers van COA (Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers) waren verzocht speciaal op deze rugzak te letten. Het zou een signaal kunnen zijn in de richting van een bepaald mensensmokkelnetwerk, dat zich mogelijk ook bezig houdt met orgaanhandel.

SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen: “Wat mij frappeert is het feit dat er met deze zaak zo weinig gedaan is. Het is toch een soort rafel waarmee je misschien wel zicht had kunnen krijgen op een groter netwerk van mensensmokkelaars en mensen die handelen in organen. Iets waar COA en politie en justitie naar eigen zeggen erg op gebrand zijn om daar de vinger achter te krijgen. Als je deze casus goed had onderzocht, dan had dat wellicht de politie op het spoor gebracht van een groter netwerk. En dat had ook betekend dat je niet alleen de waarheid van deze vreemde ‘zelfmoord,’ zoals we het dan toch maar even noemen, boven tafel had kunnen krijgen, maar dat je ook andere mensen die mogelijk nog in gevaar verkeren daarmee beter had kunnen beschermen.“

Betalen met een orgaan

Frank Dor, transplantatiechirurg en programmaleider niertransplantatie van het Erasmus UMC in Rotterdam, zegt dat er allerlei aanwijzingen dat vluchtelingen onder druk gezet worden om een nier af te staan om hun reis naar Europa te betalen. Politie en justitie hebben daar nog weinig zicht op. Dor vindt de aanwijzingen die Argos, OneWorld en Radio Bremen gevonden hebben, waaronder een prik die wijst op een onopgehelderde bloedafname vlak voor zijn dood, “hints die een verder onderzoek rechtvaardigen”.

Dor concludeert “dat het politieonderzoek vrij snel is afgedaan en dat er tussen Duitsland en Nederland weinig uitwisseling is geweest van gegevens. Dat is iets wat in Europese landen beter zou kunnen. Zeker als men vermoedens heeft dat er mensensmokkel dan wel orgaanhandel plaatsvindt. Dit zijn zaken die vaak zonder veel sporen geschieden en waarbij elk detail van groot belang is.”