Plantenveredeling brengt biobased economy dichterbij


Gepubliceerd op
10 september 2015

Willen we de biobased-eigenschappen van planten beter benutten, dan speelt plantenveredeling dankzij nieuwe technieken een cruciale rol, zegt Luisa Trindade, onderzoeksleider Biobased Economy van Wageningen UR Plant Breeding. De tomaat is een uitstekend voorbeeld van een gewas dat een grote
bijdrage kan gaan leveren aan de BBE.

Controleer uw cookie-instellingen

De gewassen van de toekomst zullen er anders uit zien. `We moeten er meer verschillende producten met minder input zien uit te halen', zegt Luisa Trindade. `Do more with less'. Om haar visie toe te lichten, gaat Trindade in op de mogelijkheden van de tomaat. Door jarenlange verbeteringen met
klassieke veredeling is de opbrengst, de smaak en de kleur van de vruchten aanzienlijk verbeterd. `Een goede tomatenplant levert mooie roodgekleurde en smaakvolle tomaten op' maar het kan in de toekomst meer zijn dan alleen dat, aldus Trindade.

Van afval naar waardevol product

Een mooi resultaat, maar plantenverdeling heeft nog niet bijgedragen aan optimalisering van de tomaat voor de Biobased Economy. Toch zal dat niet lang meer duren. `We zullen opnieuw naar de tomaat moeten kijken. Er zijn veel meer mogelijkheden wanneer we ons niet alleen op de vrucht richten',
aldus Trindade. Tomatenloof zoals blad en stengel geldt nu grofweg als afval. `Terwijl er door extractie bruikbare eiwitten en andere componenten zijn te isoleren die een voedingskundige, industriele of farmaceutische waarde hebben.'

Hetzelfde geldt voor de vezels van tomaten. `Het is geweldig dat nu van de tomatenvezels bakjes, schaaltjes en andere verpakkingen worden gemaakt waarop tomaten en andere vruchten of groenten in de supermarkt te koop worden aangeboden.' Het benutten van reststoffen is niet de enige richting,
want er liggen door een verandering van de vezelstructuur van de plant nog veel meer toepassingen in het verschiet. Stengels en bladeren zijn dan geen reststoffen meer, maar hoogwaardige grondstoffen. De `Calvin Klein' tomatenspijkerbroek komt dichterbij.

Gezondheidsbevorderende stoffen

En wat te denken van de stof lycopeen? De bekende helderrode carotenoide waaraan vele groenten en fruit hun rode kleur ontlenen, heeft een scala aan gezondheidsclaims voor mensen. Denk aan een verminderd voorkomen van hart- en vaatziekten, minder prostaatkanker en minder baarmoederhals-kanker.
`Natuurlijk moet daar nog veel onderzoek naar gebeuren', zegt Trindade, `maar het zou er over enkele tientallen jaren toe kunnen leiden dat we een heel andere balans maken van de tomatenplant. We zouden het gehalte aan lycopeen of andere gezondheidsbevorderende componenten kunnen verhogen.'

De verbreding van de veredeling eist wellicht wel zijn tol in de opbrengst. `We oogsten dan bijvoorbeeld geen tien kilogram tomaten, maar zeven kilogram tomaten en drie kilogram meer blad en stengels waaruit nieuwe eiwitten, vezels, pigmenten en andere hoogwaardige moleculen worden geoogst.'

Boodschappenlijstjes

Planten zullen we volgens Luisa Trindade meer als useful units gaan beschouwen. `In plaats van een of twee hoofdproducten, zullen we kijken naar alle aanwezige componenten die we voor tal van verschillende doeleinden kunnen gebruiken. En we zullen ook meer boodschappenlijstjes gaan maken met
daarop wat we nodig hebben en hoe we aan de bouwstenen komen. Op zo' lijstje staat dan bijvoorbeeld: voor het eiwit hebben vooral mais en aardappelen nodig, en een beetje tomaten.'

Meer veredelingsgereedschap

De implicaties voor de gereedschapskist van de plantenveredelaars zijn nog maar amper te bevatten als we meegaan in de visionaire gedachtegang van Trindade, beseft ze zelf ook. `Vast staat dat we dankzij allerlei beschikbare en nieuwe veredelingstools een belangrijke boost kunnen geven aan het
realiseren van een Biobased Economy. We zullen steeds meer van de genetische diversiteit van planten begrijpen. In het bijzonder de de interacties tussen de verschillende componenten', zegt ze. `We zullen meer kennis krijgen van de communicerende vaten van een plant, en die is hard nodig. Als
je bijvoorbeeld meer eiwit wil produceren, moet je wel weten wat de consequenties zijn voor andere componenten zoals zetmeel of het oliegehalte.'

Het uiteindelijke doel is dat de plantenveredeling bijdraagt aan een volledig circulaire, Biobased Economy. `De plant is dan een biologisch fabriekje waarin alles wordt benut, er geen afvalstromen zijn en het gebruik van water, energie, kunstmest en bestrijdingsmiddelen is geminimaliseerd. We
willen een nieuwe generatie veredelingsgereedschappen ontwikkelen die ons in staat stelt om de complexe wisselwerking tussen opbrengst en functionele eigenschappen van de verschillende componenten te analyseren.'

Neem contact op met de expert

* Luisa Trindade
Luisa Trindade

* dr.ir. LM (Luisa) Trindade
Contactpersoon dr.ir. LM (Luisa) Trindade
Contactformulier

Wageningen UR Plant Breeding

Wageningen UR Plant Breeding is a cooperation between Laboratory Plant Breeding of Wageningen University and the business unit Biodiveristy and breeding of Plant Research International.

* [IMG] Onderzoek aan wilde tomaten maakt 'onze' tomaat gewild
* [IMG] Studenten enthousiasmeren voor baan in plantenveredeling
* [IMG] Lespakket 'Mendels Tomatenplantjes' groot succes

Meer nieuws



De plant is dan een biologisch fabriekje waarin alles wordt benut, er geen afvalstromen zijn en het gebruik van water, energie, kunstmest en bestrijdingsmiddelen is geminimaliseerd

Luisa Trindade, onderzoeksleider Biobased Economy van Wageningen UR Plant Breeding

Lees meer over

* Wageningen UR Plant Breeding

Wageningen UR Biobased Economy nieuwsbrief

Dit artikel verscheen in de Wageningen UR Biobased Economy nieuwsbrief. Wilt u deze nieuwsbrief ook ontvangen? Laat dan uw emailadres hieronder achter.

Meld je aan voor de themanieuwsbrief Biobased Economy

E-mail*
____________________________________
Inschrijven
( ) inschrijving ( ) uitschrijving
[ Aanmelden ]