7 september 2015

Nieuwe wereldwijde richtlijn zorgt voor betere beoordeling en behandeling van prostaatkanker

Vandaag wordt de wereldstandaard voor de beoordeling van prostaat MRI gepubliceerd in het tijdschrift Europan Urology. Deze standaard -ook wel PIRADS genoemd- is ontwikkeld onder leiding van prof. Jelle Barentsz, radioloog van het Radboudumc. Uit onderzoek gefinancierd door KWF Kankerbestrijding blijkt dat MRI-scans prostaatkanker veel beter en vroeger in beeld brengen dan met biopten mogelijk is. MRI maakt ook zichtbaar waar de tumor precies zit, waardoor je vervolgens heel gericht kunt behandelen.

Jaarlijks krijgen ruim 10.000 Nederlandse mannen te horen dat ze prostaatkanker hebben. Een diagnose die met moeite en enige onnauwkeurigheid tot stand komt. Op dit moment behelst de richtlijn dat bij mannen met een verhoogde PSA-waarde in het bloed (prostaat specifiek antigeen), met een naald 10 tot 12 stukjes prostaatweefsel afgenomen wordt om vast te stellen of dat kwaadaardig is. Echter: andere prostaatproblemen kunnen óók tot verhoogd PSA leiden. Denk aan ontstekingen, of een vergroting van de prostaat. Zo ondergaan veel mannen een biopt, waar dat achteraf niet nodig bleek. Dat is in meer dan de helft van de gevallen.

Een MRI-scan kan prostaatkanker zeer nauwkeurig in beeld brengen. Met behulp van MRI kan dan gericht een stukje weefsel worden weggenomen en kan nauwkeurig worden vastgesteld hoe agressief te tumor is. Met deze informatie kan behandeling op maat gegeven worden. Dat scheelt in de bijwerkingen. En heel belangrijk: als er op de MRI niets te zien is, dan is er ook zeer waarschijnlijk ook niets aan de hand.

Wereldwijde standaard

Barentsz en collega’s ontwikkelden dankzij de KWO-prijs de wereldstandaard voor de beoordeling van prostaat MRI. Tevens traint hij radiologen in andere (inter-)nationale top-centra, zodat ook zij de MRI-beelden goed hebben leren interpreteren. Deze standaardisatie en training is belangrijk om een nieuwe techniek geschikt te maken voor grootschalig gebruik. Barentsz vergelijkt standaardiseren van MRI met een Formule 1-auto: “Het is een mooie techniek, maar niet iedereen is Formule 1-coureur. Je moet eerst verkeersregels hebben en vervolgens er in leren rijden. Het is ontstaan in Nijmegen, maar ondertussen de hele wereld overgegaan.

Het Radboudumc Prostaat MRI Referentiecentrum (PMRC) is bezig deze gestandaardiseerde techniek in de hele wereld in te voeren door middel van training, meebeoordelen van de MRI beelden en kwaliteitscontrole.

PIRADS = Prostate Imaging Reporting Data System