Van logopedische praktijk naar logopediewetenschap


03 september 2015
Vakgebied

Van logopedische praktijk naar logopediewetenschap

Oratie Ellen Gerrits ter gelegenheid van haar inauguratie als hoogleraar Logopediewetenschap.

In haar oratie, 7 september 2015, pleit Ellen Gerrits (Talen, Literatuur en Communicatie) voor meer wetenschappelijk onderzoek naar de evidentie van logopedische interventies. Het fundament onder de logopedie moet steviger, aldus Gerrits.

GOED GEBRUIK VAN KENNIS
Volgens Gerrits kan de basis van de logopedie alleen worden versterkt als er meer logopedisten worden opgeleid in de klinische epidemiologie. Er moeten meer logopediewetenschappers komen, die ervoor zorgen dat wetenschappelijk onderzoek onlosmakelijk verbonden is met patientenzorg en met
nieuwe klinisch relevante kennis. Daarnaast is volgens Gerrits een kritische reflectie nodig op de aanname dat gerandomiseerde klinische trials (RCT's), die bovenaan staan in de hierarchie van medische paradigma, het beste bewijs leveren voor klinische besluitvorming in de logopedie.
Logopedische behandeling bestaat namelijk uit gedragsveranderende therapieen bij heterogene groepen patienten.

In tegenstelling tot veel medische behandelingen betekent dit onder meer dat de kwaliteit van de therapeut medebepalend is voor de effectiviteit van de behandeling. Volgens Gerrits is de toepassing van de systematiek voor ontwikkeling en evaluatie van complexe interventies (Medical Research
Council, Craig e.a. 2008) hier veelbelovend.

EVIDENCE-BASED MEDICINE IN DE LOGOPEDIE
Een logopedist kan de gevolgen van bijvoorbeeld afasie (verlies van taalvermogen na hersenletsel, bijvoorbeeld na een beroerte) positief beinvloeden. Het is belangrijk voor patienten dat de behandelend logopedist een weloverwogen therapiekeuze maakt. De therapiekeuze moet gebaseerd zijn op het
beste bewijs voor effectiviteit volgens valide en relevant wetenschappelijk onderzoek, op de expertise van de logopedist, en op de hulpvraag, wensen en mogelijkheden van de patient. Deze manier van klinische besluitvorming over individuele patienten wordt evidence-based medicine genoemd en
heeft zijn oorsprong in de geneeskunde. Evidence-based medicine werd al snel omarmd door de paramedisch disciplines en vond als evidence-based practice zijn weg naar de logopedie.

Logopedisten worden nu opgeleid om bij het diagnosticeren en behandelen een verantwoorde afweging te maken van wetenschappelijke bewijzen die beschikbaar zijn. Helaas is dit bewijs vaak nog schaars, en binnen sommige logopedische domeinen zelfs nauwelijks beschikbaar. In haar oratie zal
Gerrits ook aandacht besteden aan evidence-based logopedische behandeling bij kinderen met taalontwikkelingsstoornissen.

Ellen Gerrits is hoogleraar logopediewetenschap, met als specifieke leeropdracht spraak- en taalstoornissen bij kinderen. De leerstoel is ingesteld door de NVLF (de beroepsvereniging voor logopedisten) en geplaatst bij de faculteit Geesteswetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Met de
bekleding van deze leerstoel door een logopedist is de logopedie in Nederland voor het eerst in de historie op alle opleidings- en onderzoekniveaus vertegenwoordigd. Gerrits is tevens Lector Logopedie aan de Hogeschool Utrecht. In haar oratie zal zij ook ingaan op de bijzondere kruisbestuiving
tussen de Universiteit Utrecht, het UMC Utrechten de Hogeschool Utrecht.

Voorafgaand aan deze oratie vindt het symposium 'Evidence beest, wat een feest! Ontwikkelingen in Evidence Based Logopedie' plaats.