Ter ere van het 88ste lustrum van de Universiteit Leiden produceert het gerenommeerde Leidse muziektheatergezelschap De Veenfabriek een voorstelling over gifmengster Goeie Mie. De Veenfabriek speelt het stuk twee keer in de Leidse Schouwburg op 19 september, in de nacht Kunst & Kennis.

27 slachtoffers

Goeie Mie

Goeie Mie

De ogenschijnlijk hulpvaardige Maria Swanenberg, ook wel Goeie Mie genoemd, werd in 1883 ontmaskerd als de grootste gifmengster ooit: ze bleek ruim 100 buurtgenoten vergiftigd te hebben met arsenicum; 27 van heden overleden Tot vandaag de dag spreekt haar verhaal tot de verbeelding en het inspireerde het Leidse muziektheaterensemble de Veenfabriek om de voorstelling te maken. De makers vertellen samen met wetenschappers het indrukwekkende verhaal van de gifmengster en haar slachtoffers, de muzikanten begeleiden het stuk met beroemde operamuziek, waaronder Dido en Aeneas van Purcell en Orfeo van Monteverdi.

Ouderen en zieken verzorgen

Maria Swanenberg werd geboren in 1839 in Leiden. Het gezin leefde in voortdurende armoede. Omstreeks haar 30ste trouwde Maria met de grofmid Johannes van der Linden. Met hem kreeg ze zeven kinderen. De bijnaam Goeie Mie kreeg Maria door ouderen en zieken onder haar vleugels te nemen. Op een gegeven moment begon ze anoniem begrafenisverzekeringen af te sluiten op naam van mensen die ze kende, met zichzelf als begunstigde. Maar kennelijk had ze te weinig geduld om hun verscheiden af te wachten.

Eigen familie

Rond 1880 begon Maria met het stelselmatig vergiftigen van degenen op wie ze een verzekering had afgesloten. Aanvankelijk ging het nog om individuele buurtbewoners, later roeide ze omwille van de erfenissen hele gezinnen uit, inclusief kleine kinderen, met behulp van arseen. Ze zag er geen been in om ook haar eigen familie geen gene zijde te helpen. Ze vergiftigde een schoonzus, een neef Willem en diens broer Arend, alsmede een tante en haar eigen ouders. Lang wist ze de schone schijn op te houden. Maar wat ze deed was dan ook onvoorstelbaar. Het arseen haalde Mie bij een verfhandel, onder het voorwendsel dat ze haar huis ermee van ongedierte wilde zuiveren.

Gearresteerd

Mie werd behoorlijk welgesteld, ze streek 2000 `a 3000 gulden op, in die tijd een vermogen. Veel plezier heeft ze er niet van gehad, want ze gaf er nauwelijks iets van uit. Mie's praktijken kwamen aan het licht in 1883, toen ze probeerde het gezin van een schoonzus en een buurmeisje in een keer uit de weg te ruimen. Dat werd wat al te verdacht. En ze was gezien door een onderbuurvrouw. Mie werd gearresteerd, waarbij de fondsenkaart van het gezien van haar schoonzus bij haar werd aangetroffen. En toen ging de bal rollen: zeker vijftien lichamen werd opgegraven en ze vertoonden allemaal sporen van arseenvergiftiging.

Tuchthuis

In mei 1885 werd Mie in Den Haag veroordeeld tot een levenslang verblijf in het tuchthuis. Ze stond ook nog terecht in Leiden. De rest van haar leven verbleef ze in haar geboorteplaats Gorkum in een tuchthuis. Ze overleed er in 1915 op 75-jarige leeftijd.

Met haar macabere gedrag heeft Leidse Mie het Guinness Book of Records gehaald: nooit vergiftige iemand meer mensen.