Certificatie van kwaliteit of clientveiligheid: wat zijn de verschil..


Zorgaanbieders die een veiligheidsmanagementsysteem hebben ingevoerd kunnen hiervoor een certificaat verwerven op basis van het HKZ-schema client/patientveiligheid. Het Keurmerkinstituut is hiervoor onlangs geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie. Tot nu toe zijn er in totaal ca. 70 keer
zoveel HKZ-certificaten uitgegeven voor kwaliteit (3725) als voor clientveiligheid (53). Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) en een kwaliteitsmanagementsysteem (KMS)?

VMS en KMS hebben het woord 'managementsysteem' gemeenschappelijk. Dit betekent dat beide werken met doelen die worden nagestreefd, en risico's die worden beperkt. Het management moet bij beide systemen het voortouw nemen, middelen beschikbaar stellen, de resultaten op de voet volgen,
analyseren en waar nodig bijsturen (pdca-cirkel). Het verschil zit in de gerichtheid van het systeem.

Een kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) gaat uit van kwaliteitsbeleid en -doelen van de organisatie, die de gewenste opbrengsten van de zorg (clienttevredenheid, behandelresultaten) in beeld brengen. In een KMS worden de primaire en ondersteunende processen beschreven en beheerst door middel van
registraties, analyses en bijsturing. Het gehele KMS dient als middel om de gestelde doelen te behalen.

Een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) gaat uit van een door de organisatie ontwikkeld veiligheidsbeleid en -doelen voor clienten en medewerkers. Van daaruit worden risicovolle processen en handelingen (medicatie, vrijheidsbeperkende maatregelen) benoemd en beheerst. De nadruk ligt op grondige
analyse van risico's voor client en organisatie, de aanwezigheid van een meldsysteem voor incidenten, en een diepgaande analyse van gemelde incidenten, om uiteindelijk een vermindering van de geconstateerde risico's te bewerkstelligen.

In de praktijk is er de nodige overlap, want bij kwaliteit hoort ook het beperken van risico's, en bij veiligheid hoort ook een goede beheersing van de kwaliteit. Zowel KMS als VMS verplichten de organisatie tot interne audits en een directiebeoordeling.

Organisaties met een KMS-certificaat kunnen aanvullend een VMS-certificaat aanvragen, en andersom. Door de overlap in de schema's duurt de audit op het tweede managementsysteem dan wat korter. Beide certificaten zijn ook los van elkaar aan te vragen. Bij VMS-certificatie komt de
certificatie-instelling in de 3-jarige certificatieperiode een keer extra langs, op een onverwacht moment. De reden hiervoor is dat een veiligheidscertificaat iets hogere verwachtingen wekt, wat in het toezichtregime moet worden waargemaakt.

Het Keurmerkinstituut heeft VMS-certificaten verleend aan Stichting OG Heldring en Ambulatorium en Stichting Zuidwester. U kunt voor alle certificaten in zorg en welzijn een vrijblijvende offerte aanvragen op 079 363 7000 of via zorgwelzijn@keurmerk.nl.